Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa kết thúc tháng 11/2022 nhiều khá nhiều sóng gió. Nửa đầu tháng, VN-Index liên tục rơi khỏi các mốc 1.000 điểm, 900 điểm, xuống điểm thấp nhất 873,78 điểm trong phiên giao dịch ngày 16/11.

Đà lao dốc của chỉ số cộng hưởng lực bán giải chấp khiến thị trường chứng kiến hàng trăm mã giảm sàn mỗi phiên. Điều này tác động tiêu cực lên tâm lý của nhà đầu tư.

Tuy nhiên, dòng tiền bắt đáy nhập cuộc mạnh mẽ trong 3 tuần trở lại đây trong đó có đóng góp lớn từ khối ngoại đã giúp VN-Index và các chỉ số nhanh chóng hồi trở lại. 

Ngoài ra, những yếu tố về chính sách trong nước liên quan đến gỡ vướng thị trường bất động sản hay các kênh huy động vốn cũng như thông tin Fed sẽ tăng lãi suất chậm lại trong đầu tháng 12 này được cho là cũng khiến tâm lý nhà đầu tư dần ổn định trở lại.

Kết phiên giao dịch ngày 30/11, VN-Index tăng phiên thứ 5 liên tiếp (tổng mức tăng 102,8 điểm) lên mức 1.048,42 điểm - tăng 1,99% so với cuối tháng 10 qua đó ngắt chuỗi 2 tháng liên tục điều chỉnh trước đó. Mặc dù vậy, so với thời điểm đầu năm nay, chỉ số hiện đã giảm hơn 30%.

Biểu đồ VN-Index

Quán tính hồi phục của thị trường được kỳ vọng tiếp diễn trong tháng 12 khi giá cổ phiếu bị đẩy về mức nền giá thấp so với thời điểm đầu năm.

Thống kê cho thấy giá nhiều cổ phiếu trên thị trường đã tăng trên 30% kể từ vùng đáy, hàng loạt bluechips VN30 như HPG, VIC, VRE, SSI,... cũng đã tăng rất mạnh trong nhịp hồi phục này.

Xét trên toàn thị trường, nhiều mã thậm chí còn tăng gấp đôi, gấp ba thị giá trong đó có loạt cổ phiếu vừa và nhỏ nhóm bất động sản với tâm điểm là L14 khi tăng trần 11 phiên liên tiếp và đà tăng vẫn chưa dừng lại.

Theo thống kê từ Dòng vốn Kinh doanh, VN-Index trong các tháng 12 của giai đoạn từ 2010 – 2021 ghi nhận số tháng tăng/giảm điểm bằng nhau.

Hai năm gần nhất, chỉ số đều tăng điểm vào tháng 12 trong đó riêng năm 2020 tăng đến 10,05% - mức cao nhất trong giai đoạn này. Năm ngoái, chỉ số cũng tăng nhẹ 1,34%.

Trong khi đó, chỉ số HNX-Index có 7/12 năm tăng điểm trong các tháng 12. 3 năm gần đây, chỉ số đều đóng cửa tháng 12 cao hơn so với tháng trước đó.

HNX-Index tăng mạnh nhất 37,52% trong năm 2020 trước khi tăng thêm 11,85% trong tháng cuối năm 2021. Quan sát các năm khác trong giai đoạn 12 năm cho thấy mức biến động của HNX-Index thường không lớn vào tháng cuối năm khi tỷ lệ tăng/giảm nằm trong ngưỡng 1% (2015, 2016, 2018, 2019).

Sau phiên 30/11, nhiều chuyên gia và công ty chứng khoán đề đang nghiêng về kịch bản thị trường diễn biến tích cực tháng cuối năm nay với rất nhiều kỳ vọng.

Thứ nhất, giới đầu tư kỳ vọng “hiệu ứng chốt NAV” từ những “cá mập” trên thị trường. Các quỹ đầu tư trong và ngoài nước, khối tự doanh công ty chứng khoán sẽ giải ngân mua vào cổ phiếu nhằm mục đích đỡ giá và “làm đẹp” báo cáo đầu tư với những khách hàng/cổ đông của họ. Động thái mua ròng từ nhóm này nửa cuối tháng 11 phản ánh rõ xu hướng trên.

Kế đến, nhiều cổ phiếu được sử dụng làm tài sản đảm bảo để phát hành trái phiếu. Mức độ ổn định giá trong tháng cuối năm sẽ cao hơn nhằm tránh khả năng tổ chức phát hành phải bổ sung tài sản đảm bảo là các cổ phần, bất động sản như giai đoạn vừa qua.

Cuối cùng, thị trường chứng khoán Việt Nam sau giai đoạn giảm sâu đã đẩy về mức nền thấp cả về thị giá của nhiều bluechip và định giá chung của thị trường. Điều này tạo sự hấp dẫn dòng tiền từ những nhà đầu tư tổ chức. Hiệu ứng mua kỳ vọng lan tỏa sang số đông của thị trường là những nhà đâu tư cá nhân.

Tại Talkshow "Phố Tài chính" mới đây, bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Phân tích, Công ty Chứng khoán VNDirect cho rằng: "Thông thường nhiều tổ chức tài chính lớn đều lựa chọn quý cuối năm là thời điểm tái cơ cấu danh mục và giải ngân cho năm mới, bởi kết quả quý 3 cũng như bức tranh về kết quả kinh doanh của cả năm đã phần nào được lộ diện.

Trong bối cảnh lãi suất đầu vào tăng lên thì kênh đầu tư chứng khoán sẽ mất bớt đi sức hấp dẫn, tuy nhiên sự tương quan này sẽ bị phá vỡ khi lợi nhuận của các doanh nghiệp trên thị trường tiếp tục tăng", bà Hiền nói.

Năm 2023, mặc dù có xu hướng đà tăng lợi nhuận đã suy yếu song vị chuyên gia này dự đoán các doanh nghiệp niêm yết sẽ có mức lợi nhuận ghi nhận tăng từ 12 đến 14%. Với mức lợi nhuận này, thu nhập từ thị trường chứng khoán sẽ rơi vào khoảng 14% - hấp dẫn hơn gửi tiền tiết kiệm.

Thêm nữa, từ đầu tháng 10 cho đến nay các nhà đầu tư nước ngoài rất tích cực giải ngân trên thị trường Việt Nam và tổng khối lượng mua ròng khoảng 8.000 tỷ đồng. Điều này chứng tỏ các nhà đầu tư nước ngoài cũng nhìn được thời điểm này tài sản trên thị trường chứng khoán đã trở nên rất rẻ và bắt đầu giải ngân.