Tây Bắc vốn nổi tiếng với nhiều sản vật lạ miệng, nhưng không gì khiến người dưới xuôi tò mò bằng một cái tên có phần... khó ngửi: rau thối. Tuy nhiên, trái ngược với tên gọi, rau thối lại là món đặc sản gắn bó từ bao đời với đồng bào dân tộc vùng cao, được ví như món quà của rừng, càng ăn càng “gây nghiện”.
Rau thối – hay còn gọi theo tên địa phương là Pắc Nam – là loài cây dây leo mọc hoang trong rừng sâu, thường quấn quanh thân cây lớn để vươn mình đón ánh nắng. Cây có lá kép màu xanh đậm, mọc đối xứng, thân và cành đầy gai nhọn. Đặc điểm nổi bật nhất – cũng là lý do cho cái tên – là mùi hôi rất đặc trưng, có thể lan xa cả vài mét, khiến người chưa quen không khỏi “nhăn mặt”.
![]() |
Rau thối được rao bán trên mạng - Ảnh chụp màn hình |
Thế nhưng, một khi đã ăn quen, hương vị của rau thối lại khiến nhiều người mê đắm. Lá non khi chế biến có vị bùi, ngậy, hậu ngọt, kết hợp với mùi thơm đặc trưng sau khi nấu chín lại trở thành thứ gây nghiện với cả người bản địa lẫn du khách phương xa.
Mùa rau thối thường rơi vào khoảng tháng 3–4 hằng năm, khi những cơn mưa xuân thấm đẫm đất rừng, cũng là lúc rau đâm chồi, lá non mọc tua tủa. Người dân lại rủ nhau vào rừng hái rau, mang về bán tại các chợ phiên, hoặc gom lại để cung cấp cho các nhà hàng đặc sản phục vụ khách du lịch.
Do thân cây nhiều gai, việc hái rau đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận, tránh bị đâm vào tay. Dù vậy, đây vẫn là một nguồn thu đáng quý của người dân vùng cao, bởi không cần trồng hay chăm sóc, mỗi mùa rau đến là rừng lại “trả lộc”. Giá rau dao động từ 60.000 – 100.000 đồng/kg, tùy địa điểm và độ non của rau.
![]() |
![]() |
Rau thối có thể chế biến thành nhiều món như xào thịt bò, rán trứng, làm nộm, xào măng, nấu canh... Trong đó, món rau thối xào trứng hay nấu canh với măng chua thường được khách du lịch yêu thích nhờ vị thơm ngậy độc đáo và dễ ăn.
Từ chỗ chỉ là món rau dân dã, rau thối nay đã trở thành món quà quê đặc biệt, được du khách dưới xuôi săn lùng mỗi khi có dịp đến Tây Bắc. Một bó rau có thể gói ghém cả mùi hương của rừng, hương vị của vùng cao – thứ dư vị khiến người ta nhớ mãi không quên.