Nhận diện các khoản thuế liên quan đến cổ tức và cổ phiếu

Góc chuyên gia | 09/06/2020 14:30

Phần lớn nhà đầu tư, vẫn nghĩ việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu sẽ không phải nộp thuế. Tuy nhiên Bộ Tài chính đã ban hành thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn chi tiết việc nộp thuế thu nhập cá nhân với việc nhận cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng.

Tạp chí KTCKVN dẫn bài viết của tác giả Võ Duy Anh thông tin về câu chuyện này.

Cở sở pháp lý:

Mục d, điều 11, Thông tư 111/2013/TT-BTC đã quy định "Trường hợp nhận cổ tức bằng cổ phiếu, cá nhân chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân khi nhận cổ phiếu. Khi chuyển nhượng số cổ phiếu này, cá nhân phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ đầu tư vốn và thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán."

Hiểu một cách đơn giản, tất cả cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng khi thực hiện chuyển nhượng đều phải nộp thuế TNCN chứ không chỉ riêng cổ tức bằng tiền mặt mới phải đóng thuế TNCN 5% như rất nhiều nhà đầu tư thường nghĩ. Số thuế phải đóng là 5% mệnh giá (10.000 đồng) nếu giá giao dịch trên 10.000 đồng và 5% giá giao dịch nếu giá giao dịch nhỏ hơn 10.000 đồng.

Do cùng tính trên 5% mệnh giá nên về bản chất, số thuế phát sinh khi nhận cổ tức bằng tiền mặt hay cổ phiếu không có sự khác biệt.

Nhà đầu tư có thể tham khảo thêm các quy định pháp lý tại Theo TT 111/2013/TT-BTC và TT92/2015/TT-BTC

Ví dụ thực tế:

Ông A sở hữu 100.000 cổ phiếu ACL ở mức giá 26.400 đồng/cổ phiếu vào ngày giao dịch không hưởng quyền nhận cổ tức 120% vào quý III/2020. Sau khi chia cổ tức, ông A sẽ được nhận thêm 100.000 X 120% = 120.000 cổ phiếu

Giá cổ phiếu ACL sau chia:

26.400 / (120% + 100%) = 12.000 đồng

Vào cuối năm 2020, ông A thực hiện bán toàn bộ 220.000 cổ phiếu ACL ở mức giá 12.500 đồng/cổ phiếu. Như vậy, thuế TNCN trên số cổ tức bằng cổ phiếu mà ông A phải đóng sẽ là: 120.000 (cổ phiếu) X 10.000 (mệnh giá) X 5% (thuế suất) = 60.000.000 đồng

Giả định giá cổ phiếu không thay đổi sau khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu ta có bảng so sánh sau về giá trị danh mục của ông A.

nhan dien cac khoan thue lien quan den co tuc va co phieu

Giá trị danh mục sau nhận cổ tức chia cho giá trị danh mục trước nhận cổ tức: 2.580.000.000/ 640.000.000 = 97,72%

Như vậy nếu cổ phiếu giữ nguyên giá sau khi chia cổ tức, nhà đầu tư sẽ bị suy giảm 2,28% danh mục. Lưu ý việc tính toán trên chưa bao gồm thuế thu nhập cá nhân mặc định 0.1% trên tổng giá trị giao dịch khi bán cổ phiếu.

Do vậy nhà đầu tư cần thận trọng với các cổ phiếu chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng với số lượng lớn vì khi phát sinh chuyển nhượng sẽ ảnh hưởng lớn đến giá trị danh mục. Liên hệ với cơ quan chức năng để có thêm thông tin chi tiết hoặc hoàn thành nghĩa vụ thuế nếu đã có phát sinh giao dịch trên cổ phiếu thưởng hoặc cổ phiếu là cổ tức.