Trung Quốc vượt xa Mỹ và châu Âu, dẫn đầu toàn cầu về mạng lưới trạm sạc nhanh xe điện

Ông Li Chao – đại diện Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC) cho biết nước này đang giữ vị thế hàng đầu thế giới trong phát triển hạ tầng sạc xe điện, xét trên quy mô mạng lưới, số lượng trạm sạc, phạm vi phục vụ và chủng loại sạc.

Tính đến cuối tháng 5/2024, Trung Quốc có tổng cộng 9,92 triệu trạm sạc, tăng 56% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, trạm sạc công cộng đạt 3,05 triệu (tăng 46%) và trạm tư nhân đạt 6,87 triệu (tăng 61%).

Số điểm sạc công cộng tại Trung Quốc hiện cao gấp ba lần tổng số điểm sạc tại châu Âu (900.000) và Mỹ (181.118) cộng lại. Tỷ lệ xe/điểm sạc cũng vượt trội, với một điểm sạc công cộng cho mỗi 9,4 xe điện, trong khi con số này là 16,6 tại châu Âu và 20,6 tại Mỹ.

Trạm sạc xe điện Trung Quốc.

Theo ông Li, NDRC sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan để mở rộng và nâng cấp mạng lưới sạc. Trong thời gian tới, Trung Quốc dự kiến xây thêm 3.000 trạm sạc và 5.000 bãi đỗ tích hợp trạm sạc dọc theo hệ thống cao tốc.

Cùng với phát triển hạ tầng, chính phủ Trung Quốc đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ để thúc đẩy tiêu thụ xe điện. Riêng năm 2024, 6,44 tỷ nhân dân tệ (khoảng 889 triệu USD) đã được phân bổ cho chương trình “đổi xe cũ lấy xe mới”. Đồng thời, theo kế hoạch hành động giảm phát thải carbon, nhiều địa phương sẽ dỡ bỏ hạn chế đối với việc mua xe năng lượng mới, tạo điều kiện cho ngành xe điện tăng trưởng bền vững.

Gần đây, NDRC ban hành chỉ đạo mới nhằm tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy chuyển đổi xanh trong giao thông. Chính sách khuyến khích các nhà đầu tư có năng lực tham gia xây dựng, vận hành trạm sạc để đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo chất lượng dịch vụ.

Trọng tâm được đặt vào việc phát triển trạm sạc nhanh công suất cao, ưu tiên phục vụ phương tiện giao thông công cộng, xe logistics và xe thương mại hạng trung – hạng nặng. Đặc biệt, các mạng lưới sạc do nhà sản xuất EV đầu tư cũng bắt buộc phải mở cửa phục vụ công cộng, không phân biệt hãng xe, một động thái nhằm giảm tình trạng phân mảnh mạng lưới, vốn là rào cản tại nhiều quốc gia.

Trạm sạc xe điện Trung Quốc.

Chính phủ Trung Quốc cũng khuyến khích tích hợp trạm sạc với các dịch vụ tiện ích như ăn uống, mua sắm, bảo dưỡng xe… nếu điều kiện địa điểm cho phép. Một nghiên cứu năm 2024 cho thấy, việc lắp đặt trạm sạc có thể giúp doanh thu tại các cơ sở thương mại gần đó tăng trung bình 1,4% mỗi năm, thậm chí lên tới 2,7% với các doanh nghiệp nằm trong bán kính 100m.

Cách tiếp cận toàn diện này giúp Trung Quốc tránh được tình trạng mạng lưới sạc tập trung tại các khu vực thu nhập cao, đây là vấn đề phổ biến ở nhiều quốc gia khác.

Đặc biệt, việc đầu tư mạnh cho trạm sạc công suất cao phục vụ ngành logistics và vận tải nặng là bước đi chiến lược. Dù xe cá nhân chiếm tới 78% trong tổng số 217 triệu xe tại Trung Quốc, nhưng phương tiện thương mại lại đóng góp phần lớn vào lượng khí thải và tiêu thụ nhiên liệu. Chính sách mới phù hợp với mục tiêu dài hạn: đến năm 2030, Trung Quốc đặt mục tiêu có 80 triệu xe điện lưu thông, đòi hỏi hệ thống hạ tầng sạc đủ năng lực đáp ứng cho mọi loại phương tiện.