Thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo Nghị định 107/2018/NĐ-CP và Nghị định 01/2025/NĐ-CP, Bộ Công Thương cho biết từ đầu năm đến nay đã ban hành 13 quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo đối với các thương nhân không tuân thủ quy định.
Nguyên nhân chủ yếu là doanh nghiệp không duy trì đủ điều kiện kinh doanh, không có hoạt động xuất khẩu liên tục trong 18 tháng hoặc tự đề nghị rút giấy phép.
Qua kết luận về tình hình kinh doanh lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ Công Thương đã chỉ rõ nhiều vi phạm phổ biến. Đáng chú ý, việc không thực hiện nghĩa vụ dự trữ lưu thông gạo tối thiểu 5% lượng đã xuất khẩu trong 6 tháng trước liền kề, một cơ chế quan trọng nhằm bảo đảm cân đối cung cầu trong nước khi thị trường thế giới biến động. Nhiều doanh nghiệp chỉ báo cáo dự trữ trên giấy tờ, thậm chí không có lượng gạo tồn kho thực tế.
Một số đơn vị còn sử dụng kho bãi thuê ngoài xuống cấp, không đạt chuẩn phòng cháy chữa cháy và an toàn vệ sinh. Trường hợp CTCP Lương thực Vĩnh Long được chỉ ra vẫn dùng kho cũ nhiều năm chưa cải tạo, trong khi CTCP Lương thực Tiền Giang không có cơ sở xay xát riêng, phụ thuộc hoàn toàn vào đối tác bên ngoài chưa đủ điều kiện.
Bộ Công Thương cũng ghi nhận tình trạng không tuân thủ nghĩa vụ báo cáo định kỳ. Công ty TNHH Sunrise Ins nhiều lần nộp báo cáo chậm, số liệu không khớp với dữ liệu hải quan, hồ sơ hợp đồng thiếu vận đơn và giấy chứng nhận kiểm dịch.
CTCP Xuất nhập khẩu An Giang (Angimex- AGM) thường xuyên nộp báo cáo muộn, thiếu chính xác và không đầy đủ thông tin về giá trị xuất khẩu.
Đoàn kiểm tra liên ngành còn phát hiện một số doanh nghiệp ký hợp đồng xuất khẩu gạo nhưng không kèm đầy đủ chứng từ bắt buộc như vận đơn, giấy chứng nhận kiểm dịch và chứng nhận chất lượng.
Ngoài ra, CTCP Lương thực Sóc Trăng bị phát hiện chậm nộp thuế, còn nợ hơn 1,5 tỷ đồng. Công ty TNHH MTV Lương thực TP. Cần Thơ bị nêu tên do kê khai giá trị hợp đồng thấp hơn thực tế nhằm giảm nghĩa vụ thuế.