Tình trạng rò rỉ thông tin cá nhân từ các đơn hàng trên sàn thương mại điện tử (TMĐT) đang gia tăng, kéo theo nhiều hệ lụy đáng lo ngại. Người tiêu dùng không chỉ bị quấy rầy bởi các cuộc gọi rác mà còn trở thành mục tiêu của những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi.

Nhiều trường hợp phản ánh rằng chỉ vài giờ sau khi đặt hàng, họ đã nhận được cuộc gọi từ người tự xưng là nhân viên giao hàng, cung cấp chính xác tên, địa chỉ, sản phẩm và số tiền phải thanh toán. Đối tượng này thường yêu cầu chuyển khoản trước một phần tiền với lý do xác nhận đơn. Một số nạn nhân khác bị dẫn dụ bởi các thông báo trúng thưởng giả, được thiết kế dựa trên thông tin đơn hàng đã bị lộ.

Công an TP. Hà Nội cho biết, đơn vị đã tiếp nhận và xử lý nhiều vụ việc liên quan đến hành vi giả mạo nhân viên giao hàng để chiếm đoạt tài sản.

Theo Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, thông tin đơn hàng bị lộ có thể bị lợi dụng để phát tán thư rác, quảng cáo không mong muốn, phân tích hành vi tiêu dùng, phát tán hàng giả, lừa đảo tài chính hoặc tấn công chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, mạng xã hội.

Nguyên nhân phần lớn xuất phát từ việc các sàn TMĐT, đơn vị bán hàng và vận chuyển chưa siết chặt quy trình bảo mật. Các lỗ hổng kỹ thuật chưa được khắc phục triệt để, cùng với việc thiếu kiểm soát đối tác và nhân viên, khiến thông tin người dùng dễ dàng bị khai thác trái phép.

Công an TP. Hà Nội khuyến nghị các sàn TMĐT và đơn vị vận chuyển cần thường xuyên rà soát hệ thống, khắc phục lỗ hổng bảo mật, mã hóa dữ liệu khách hàng, đặc biệt là thông tin nhạy cảm. Các đơn vị cần quản lý chặt đối tác bán hàng và đơn vị giao nhận, đồng thời đào tạo nhân viên, nhất là đội ngũ giao hàng về các quy định bảo mật. Việc công khai chính sách thu thập, sử dụng và bảo vệ thông tin cá nhân, cùng với thiết lập kênh tiếp nhận và xử lý nhanh các sự cố, là điều cần thiết để củng cố niềm tin người tiêu dùng.

Về phía người dân, cơ quan công an khuyến cáo cần nâng cao cảnh giác khi giao dịch trực tuyến. Trước khi thanh toán, nên kiểm tra kỹ thông tin người giao hàng và đối chiếu nội dung đơn hàng.

Người dùng cần sử dụng mật khẩu mạnh, khác nhau cho từng tài khoản và kích hoạt xác thực hai lớp. Đặc biệt, không nên đăng ảnh đơn hàng hay chia sẻ thông tin lên mạng xã hội, cần hủy bao bì ghi thông tin cá nhân trước khi vứt bỏ, và chủ động theo dõi cảnh báo từ cơ quan chức năng, trình báo ngay khi có dấu hiệu bị lừa.

Việc bảo vệ thông tin đơn hàng không chỉ là trách nhiệm của các doanh nghiệp mà còn là một phần không thể thiếu trong hành vi tiêu dùng an toàn của mỗi cá nhân trên không gian số.