Theo đó, dự thảo mở rộng và làm rõ khái niệm vi phạm hành chính về thuế. Vi phạm hành chính về thuế được xác định là hành vi có lỗi do tổ chức, cá nhân thực hiện vi phạm các quy định pháp luật về quản lý thuế, pháp luật về thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách Nhà nước.
Những khoản thu khác được liệt kê bao gồm: Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền thuê mặt nước, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, tài nguyên nước, lợi nhuận sau thuế còn lại của doanh nghiệp Nhà nước, cổ tức, lợi nhuận được chia từ vốn nhà nước tại doanh nghiệp, các khoản thu từ chuyển đổi sở hữu, chuyển nhượng vốn, chênh lệch vốn chủ sở hữu lớn hơn vốn điều lệ tại doanh nghiệp Nhà nước.
Dự thảo cũng bổ sung quy định về đối tượng bị xử phạt. Trường hợp người nộp thuế ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện nghĩa vụ thuế mà bên được ủy quyền có hành vi vi phạm thì bên ủy quyền sẽ phải chịu trách nhiệm. Đồng thời, các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ khai thuế, nộp thuế thay cho người nộp thuế nếu có hành vi vi phạm cũng sẽ bị xử phạt.
Nguyên tắc xử phạt tiền được sửa đổi chi tiết. Theo đó, mức phạt tiền cụ thể được xác định là mức trung bình trong khung. Nếu có một tình tiết tăng nặng thì tăng 10% mức trung bình; nếu có một tình tiết giảm nhẹ thì giảm 10% mức trung bình. Khi có từ hai tình tiết tăng nặng trở lên, mức phạt áp dụng là mức tối đa trong khung; khi có từ hai tình tiết giảm nhẹ trở lên, mức phạt áp dụng là mức tối thiểu trong khung.
![]() |
Đề xuất người nộp thuế tự khắc phục sai phạm có thể được miễn xử phạt - Ảnh: VGP |
Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung tiêu chí xác định hành vi vi phạm có quy mô lớn. Vi phạm được xác định là có quy mô lớn nếu số tiền thuế thiếu, trốn, miễn, giảm, hoàn vượt quá 100 triệu đồng hoặc giá trị hàng hóa, dịch vụ liên quan đến vi phạm vượt quá 500 triệu đồng.
Đối với trường hợp có nhiều hành vi vi phạm cùng một lúc, dự thảo quy định chỉ xử phạt theo hành vi có khung phạt tiền cao nhất, đồng thời áp dụng thêm tình tiết tăng nặng vi phạm nhiều lần. Quy định này nhằm tránh chồng lấn, phạt trùng khi người nộp thuế có nhiều lỗi trên cùng một hồ sơ khai thuế hoặc báo cáo hóa đơn.
Về nghĩa vụ đăng ký thuế, dự thảo bổ sung thêm các hành vi vi phạm như chậm thông báo chỉ định đơn vị hợp thành tại Việt Nam nộp tờ khai, nộp thuế theo quy định tại Nghị quyết số 107/2023/QH15. Đồng thời, các hành vi không thông báo thay đổi địa chỉ đăng ký thuế do thay đổi địa giới hành chính cũng không bị xử phạt.
Đáng chú ý, dự thảo đã bổ sung quy định miễn xử phạt đối với người nộp thuế đã khai bổ sung hồ sơ khai thuế và tự nguyện nộp đủ tiền thuế trước thời điểm cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra, thanh tra. Đây là điểm mới tạo điều kiện cho người nộp thuế khắc phục sai sót.