Loại cỏ dại 'hút máu' cây trồng được bán với giá hơn 11 triệu/kg, sự thật đằng sau là gì?

Trong thế giới thực vật, không phải loài nào cũng được chào đón trên đồng ruộng. Boschniakia rossica, một loài thực vật ký sinh có nguồn gốc từ châu Á là minh chứng điển hình. Không có diệp lục để quang hợp, loài cây này sống bám trên rễ các cây khác, hút chất dinh dưỡng và làm suy yếu vật chủ, chủ yếu là cây ngải cứu. Chính vì vậy, chúng thường bị nông dân coi là “kẻ phá hoại”, cần nhổ bỏ để bảo vệ mùa màng.

Loài cây này mọc dại tại các khu vực ẩm ướt như rừng mưa, khe núi, sườn đồi và cồn cát. Ở châu Á, Boschniakia rossica phân bố chủ yếu tại Trung Quốc, Bắc Triều Tiên và Nhật Bản. Tại Trung Quốc, cây còn được gọi với cái tên mỹ miều “Cao Cong Rong”, ám chỉ giá trị cao trong y học cổ truyền.

Boschniakia rossica mọc dại tại các khu vực ẩm ướt. Ảnh minh họa

Boschniakia rossica có thân mọc thẳng đứng, không phân nhánh, cao tối đa khoảng 50 cm. Thân cây phủ lớp vảy nhỏ và kết thúc bằng một cụm hoa dạng bông. Điểm nổi bật nhất là màu sắc của hoa, thường là tím đậm, nhưng cũng có biến thể màu vàng tại một số vùng phía Bắc Trung Quốc.

Hình dáng của cây khá độc đáo, trông giống như một chiếc chổi lông gà thu nhỏ. Hạt của cây nhỏ, có màu nâu sẫm và khả năng sinh tồn rất mạnh. Mặc dù sinh trưởng chậm và phụ thuộc vào cây chủ, Boschniakia rossica lại có sức sống mãnh liệt ở những môi trường khắc nghiệt, thậm chí cả trên các triền đồi khô cằn.

Tưởng như chỉ là một loài cỏ dại vô dụng, nhưng khi được giới y học cổ truyền nghiên cứu kỹ lưỡng, Boschniakia rossica lại cho thấy những tiềm năng vượt trội. Theo nhiều tài liệu y học phương Đông, loài cây này có công dụng giảm đau lưng, đau chân, hỗ trợ điều trị suy nhược cơ thể, tăng cường sức khỏe cơ bắp và cải thiện tuần hoàn máu.

Loại cây này có nhiều công dụng trong y học cổ truyền. Ảnh minh họa

Nhờ các hoạt chất tự nhiên có trong thân và hoa, Boschniakia rossica trở thành nguyên liệu được săn lùng trong giới đông y. Nhiều bài thuốc cổ truyền có thành phần từ loại cây này được sử dụng tại các phòng khám y học cổ truyền ở Trung Quốc, Nhật Bản và một phần ở Hàn Quốc.

Sự khan hiếm trong tự nhiên cùng với nhu cầu ngày càng cao khiến giá trị kinh tế của Boschniakia rossica tăng vọt. Ghi nhận tại các chợ dược liệu lớn ở Trung Quốc, giá bán của cây có thể lên tới 3.200 nhân dân tệ/kg, tương đương khoảng 11,2 triệu đồng Việt Nam. Với mức giá này, một cây trưởng thành có thể mang lại giá trị hàng trăm nghìn đồng, biến loài thực vật từng bị “ruồng rẫy” thành một “mỏ vàng” thực sự.

Trước nhu cầu lớn và nguy cơ cạn kiệt nguồn tự nhiên, nhiều trang trại dược liệu tại Trung Quốc đã bắt đầu phát triển mô hình nuôi trồng Boschniakia rossica nhân tạo. Tuy nhiên, việc canh tác loài cây ký sinh này không hề đơn giản. Người trồng phải lựa chọn cây chủ phù hợp, kiểm soát độ ẩm đất và duy trì các điều kiện khắt khe về môi trường sống.