Tại các ruộng trồng ấu ở xã Tân Hạnh, thương lái thu mua củ ấu tươi loại 1 với giá 13.000 đồng/kg ngay tại ruộng tăng từ 1.000-2.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm trước và cao gấp đôi so với vụ mùa thuận hồi tháng 9-11 âm lịch. Đối với loại ấu tươi loại 2, giá dao động khoảng 10.000 đồng/kg. Khi được luộc chín và đóng gói, củ ấu có giá bán lẻ lên đến 30.000 đồng/kg.

Loại củ ở Vĩnh Long ăn bùi, ngọt giúp người dân kiếm tiền gấp đôi trồng lúa
Thương lái thu mua củ ấu tươi loại 1 với giá 13.000 đồng/kg ngay tại ruộng tăng từ 1.000-2.000 đồng/kg. Ảnh minh hoạ

Bà Nguyễn Thị Lan (56 tuổi, ngụ ấp Tân Hiệp), người chuyên bán củ ấu trên tuyến tránh Quốc lộ 1 cho biết giá củ ấu có xu hướng tăng dần từ nay đến cuối vụ khô. “Năm trước, vào cuối mùa nghịch, giá củ ấu tươi tại ruộng lên đến 22.000-23.000 đồng/kg. Dự báo năm nay cũng sẽ có xu hướng tương tự.”

Trước đây, nông dân xã Tân Hạnh chủ yếu trồng ấu trong mùa lũ. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây mô hình trồng ấu quanh năm phát triển mạnh, tập trung ở các ấp Tân Thuận, Tân Nhơn, Tân An và Tân Hiệp với tổng diện tích khoảng 15ha/năm.

Giống ấu Đài Loan được chọn trồng phổ biến nhờ năng suất cao, dễ chăm sóc và phù hợp với điều kiện canh tác. Theo kinh nghiệm của nông dân, trồng ấu mùa nghịch tuy có chi phí chăm sóc tương đương trồng lúa nhưng lợi nhuận cao hơn từ 2-2,5 lần. Mỗi vụ kéo dài từ 4-5 tháng, nông dân có thể thu hoạch 2-3 lần năng suất đạt khoảng 1-1,2 tấn/công/vụ. Sau khi trừ chi phí, người trồng có thể lãi từ 5-7 triệu đồng/công/vụ.

Loại củ ở Vĩnh Long ăn bùi, ngọt giúp người dân kiếm tiền gấp đôi trồng lúa
Củ ấu có tiềm năng tiêu thụ lớn trong nước và xuất khẩu. Ảnh minh hoạ

Củ ấu không chỉ là món ăn quen thuộc của người Việt mà còn có tiềm năng tiêu thụ lớn trong nước và xuất khẩu. Nhờ đặc tính dễ bảo quản và vận chuyển, sản phẩm này đang ngày càng được ưa chuộng tại các chợ, siêu thị và hệ thống phân phối thực phẩm sạch.

Một lợi thế lớn của nghề trồng ấu tại Vĩnh Long là đầu ra ổn định. Thương lái chủ động đến tận ruộng thu mua, giúp nông dân không lo lắng về khâu tiêu thụ. Việc giá ấu mùa nghịch cao hơn đáng kể so với mùa thuận cũng giúp bà con có thêm động lực để duy trì và mở rộng diện tích canh tác.

Nhằm tối ưu năng suất và giảm công chăm sóc, nhiều hộ trồng ấu đã cải tiến kỹ thuật canh tác. Họ sử dụng tấm bạt nhựa mỏng để giữ nước trong ruộng, giúp cây phát triển tốt và hạn chế thất thoát nước. Đồng thời, việc căng dây trồng ấu theo hàng thẳng với mật độ hợp lý giúp ấu mọc đều, nhanh nở và giảm công lao động trong quá trình thu hoạch.

Với mô hình trồng ấu xen kẽ trên ruộng lúa và mương vườn, người dân có thể tận dụng đất đai hiệu quả, nâng cao thu nhập mà không cần đầu tư quá lớn. Theo tính toán, mỗi năm nông dân có thể canh tác tối đa 3 vụ ấu trên cùng một thửa ruộng, phổ biến nhất là 5 vụ trong 2 năm.

Dù không phải là loại cây có giá trị kinh tế quá cao, nhưng với hiệu quả sản xuất và khả năng tiêu thụ ổn định, nghề trồng ấu tại Vĩnh Long vẫn là một lựa chọn sinh kế hấp dẫn cho người dân địa phương. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng truyền thống, mô hình trồng ấu trái vụ với giá bán cao hơn hứa hẹn sẽ tiếp tục là hướng đi tiềm năng, mang lại thu nhập ổn định và bền vững.