Trong bối cảnh công nghệ và thương mại điện tử ngày càng phổ biến, hình thức mua hàng trả góp đã trở thành lựa chọn quen thuộc của nhiều người tiêu dùng. Không khó để bắt gặp các quảng cáo với dòng chữ “Trả góp 0% lãi suất” tại các cửa hàng điện máy, điện thoại hay trên sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, đằng sau hình thức thanh toán này, thực chất người mua phải chi bao nhiêu vẫn là câu hỏi cần được làm rõ.

Cụ thể, mua trả góp là hình thức thanh toán cho phép người tiêu dùng chia nhỏ giá trị món hàng thành nhiều kỳ, thường theo tháng, thay vì trả toàn bộ trong một lần. Hình thức này có thể kèm theo lãi suất hoặc phí dịch vụ. Nhờ vậy, người mua không cần phải có đủ tiền ngay lập tức để sở hữu sản phẩm.

Ví dụ, một chiếc điện thoại có giá 15 triệu đồng. Nếu thanh toán trực tiếp, người mua chỉ cần trả đúng 15 triệu đồng. Nhưng khi mua trả góp, chỉ cần trả trước 3 triệu, phần còn lại được chia thành 12 tháng, mỗi tháng khoảng 1,2 triệu đồng.

Tính đến cuối kỳ, tổng số tiền bỏ ra lên tới gần 17,4 triệu đồng, tức cao hơn khoảng 2,4 triệu so với giá gốc. Khoản chênh lệch này chính là lãi suất và các chi phí dịch vụ đi kèm (tuỳ từng chính sách) mà không phải khách hàng nào cũng lưu ý khi ký hợp đồng.

Với các mặt hàng giá trị lớn, trả góp càng thể hiện rõ vai trò. Một chiếc Honda Vision có giá khoảng 40 triệu đồng, nếu mua ngay có thể là gánh nặng với người mới đi làm. Tuy nhiên, chỉ cần trả trước 10 triệu, phần còn lại chia thành 24 tháng, mỗi tháng khoảng 1,5 triệu đồng.

Sau hai năm, tổng số tiền phải trả gần 46 triệu đồng, tức cao hơn 6 triệu đồng so với giá gốc, đổi lại người mua có phương tiện đi lại ngay lập tức.

Chính vì thế, trả góp được xem là “cầu nối” giữa nhu cầu trước mắt và khả năng tài chính hiện tại, giúp người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm nhanh chóng, đồng thời kích thích sức mua trên thị trường.

Một hình thức mua sắm quen thuộc có thể khiến nhiều người đối mặt nguy cơ nợ nần chồng chất
Mua trả góp là hình thức thanh toán cho phép người tiêu dùng chia nhỏ giá trị món hàng thành nhiều kỳ, thay vì trả toàn bộ trong một lần

Mặt trái của sự tiện lợi khi mua trả góp

Tuy mang lại lợi ích, trả góp không phải lúc nào cũng đúng như quảng cáo. Trước hết, các chương trình “0% lãi suất” thường đi kèm nhiều điều kiện như phí dịch vụ, phí quản lý hợp đồng hoặc bắt buộc mua bảo hiểm. Khi cộng dồn, tổng chi phí vẫn cao hơn đáng kể so với thanh toán trực tiếp.

Bên cạnh đó, việc chia nhỏ khoản thanh toán hàng tháng dễ tạo tâm lý chủ quan, khiến nhiều người tiêu dùng mua sắm vượt khả năng. Nếu cùng lúc gánh nhiều khoản trả góp, tổng số nợ tích lũy có thể vượt ngoài tầm kiểm soát.

Những lưu ý trước khi quyết định trả góp

Trước khi ký hợp đồng, người tiêu dùng cần lưu ý một số nguyên tắc: Đọc kỹ điều khoản, đặc biệt là phần lãi suất và các khoản phí; chuẩn bị tối thiểu một tháng sinh hoạt phí dự phòng; không cùng lúc có quá hai khoản trả góp.

Đáng chú ý, người mua phải đảm bảo số tiền trả góp hàng tháng không vượt quá 30% thu nhập; chỉ nên trả góp với những sản phẩm thật sự cần thiết và có giá trị sử dụng lâu dài.

Có thể nói, trả góp là một công cụ tài chính hữu ích nếu được sử dụng hợp lý, giúp người tiêu dùng đáp ứng nhu cầu ngay lập tức mà không cần gom đủ tiền một lần. Tuy nhiên, nếu thiếu cân nhắc, hình thức này hoàn toàn có thể biến thành “bẫy nợ” thay vì là giải pháp tài chính thông minh.