Theo Reuters, chiều ngày 8/5 (theo giờ Mỹ), Bộ Thương mại Mỹ sẽ tổ chức một cuộc điều trần trực tuyến để quyết định việc có công nhận nền kinh tế thị trường cho Việt Nam hay không.

Ông Ted Osius, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN cho biết: “Việt Nam đã có nền kinh tế thị trường. Họ đã đáp ứng các tiêu chí quan trọng như khả năng chuyển đổi tiền tệ và sẵn sàng để được công nhận quy chế chính thức”. Bộ Thương mại Mỹ sẽ lắng nghe lập luận của hai bên trong cuộc điều trần, như một phần của quá trình đánh giá đến cuối tháng 7.

Về phía mình, Việt Nam muốn thoát khỏi mác “nền kinh tế phi thị trường” sau khi đã thực hiện các cuộc cải cách kinh tế trong thời gian gần đây. Khi chưa được Mỹ công nhận nền kinh tế thị trường, hàng hóa Việt Nam khi vào thị trường Mỹ dễ bị áp mức thuế chống bán phá giá cao hơn.

Trong chuyến công du tới Hà Nội của Tổng thống Joe Biden vào năm 2023, Mỹ và Việt Nam đã nâng cấp quan hệ lên “đối tác chiến lược toàn diện” - nâng vị thế ngoại giao của Mỹ tại Việt Nam ngang hàng với Trung Quốc và Nga.

Mỹ mở cuộc điều trần cân nhắc nâng Việt Nam lên quy chế ‘kinh tế thị trường’
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: Reuters

Năm 2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề cập với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen gỡ bỏ mác “nền kinh tế phi thị trường” với Việt Nam, như một phần trong chiến lược đặt sản xuất tại các quốc gia bằng hữu (friend-shoring) của Mỹ. “Các doanh nghiệp Mỹ đã đầu tư đáng kể vào Việt Nam vì họ nhận ra tiềm năng tăng trưởng của đất nước này”, ông Osius, cựu Đại sứ Mỹ ở Việt Nam chia sẻ.

Được biết, để được công nhận là “nền kinh tế thị trường”, Bộ Thương mại Mỹ cho biết đất nước đó phải đáp ứng một số tiêu chí, bao gồm mức độ chuyển đổi tiền tệ, tiền lương là kết quả thương lượng tự do giữa người lao động và ban quản lý, và việc cho phép nhà đầu tư nước ngoài thành lập liên doanh hoặc thực hiện các khoản đầu tư khác.

Ngoài ra, còn có tiêu chí liệu Chính phủ có sở hữu hoặc kiểm soát phương tiện sản xuất và Chính phủ có kiểm soát việc phân bổ nguồn lực, kiểm soát giá cả và các quyết định sản lượng hay không.