Trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0, Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa đang vươn lên trở thành một trong những ngành học "xương sống" của nền sản xuất hiện đại. Đây là lĩnh vực tích hợp kiến thức từ cơ khí, điện - điện tử, công nghệ thông tin đến trí tuệ nhân tạo, nhằm thiết kế, vận hành và tối ưu hóa các hệ thống sản xuất tự động – yếu tố không thể thiếu trong nhà máy thông minh.

Chương trình đào tạo ngành này trang bị cho sinh viên kiến thức nền tảng vững chắc về lý thuyết điều khiển, hệ thống nhúng, robot công nghiệp, cùng kỹ năng sử dụng phần mềm mô phỏng, lập trình và vận hành thiết bị tự động. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể đảm nhận các vị trí như kỹ sư điều khiển, kỹ sư tự động hóa, chuyên viên lập trình PLC, kỹ sư robot hoặc quản lý dây chuyền sản xuất.

Vai trò then chốt trong mọi lĩnh vực sản xuất

Tự động hóa không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất mà còn tối ưu hóa chi phí và chất lượng.

Nhờ các hệ thống cảm biến, điều khiển thông minh và phần mềm giám sát thời gian thực, quy trình sản xuất trở nên chính xác và đồng bộ hơn, giảm thiểu lỗi kỹ thuật và tăng tính ổn định của sản phẩm. Các ngành yêu cầu độ chính xác cao như dược phẩm, điện tử hay công nghiệp ô tô đều phụ thuộc rất lớn vào tự động hóa.

Ngành học đóng vai trò ‘xương sống’ của nền sản xuất, chỉ từ 22 điểm là đậu: Tốt nghiệp doanh nghiệp mời thẳng về làm, lương 60 triệu/tháng
Các ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa đang đóng vai trò then chốt, "xương sống" của nền kinh sản xuất hiện đại. Ảnh: Tổng hợp

Bên cạnh đó, hệ thống tự động còn góp phần đảm bảo an toàn lao động bằng cách thay thế con người thực hiện các công việc nguy hiểm. Những công nghệ điều khiển hiện đại cũng giúp tiết kiệm năng lượng, giảm lãng phí nguyên liệu, hướng tới quy trình sản xuất xanh và bền vững – xu hướng đang được các doanh nghiệp toàn cầu ưu tiên.

Một điểm nổi bật của ngành là khả năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào điều khiển và giám sát hệ thống. Kỹ sư tự động hóa không chỉ vận hành máy móc mà còn tham gia thiết kế các mô hình dự báo, phân tích dữ liệu sản xuất để đưa ra giải pháp tối ưu. Ngành học vì thế đòi hỏi tư duy logic, khả năng sáng tạo và nhanh nhạy với công nghệ mới.

Việc làm rộng mở, thu nhập hấp dẫn

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu nhân lực ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa tăng cao. Sinh viên ngành này thường được doanh nghiệp tiếp cận ngay từ khi còn đang học nhờ tính ứng dụng cao và sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng.

Cơ hội nghề nghiệp rất đa dạng: từ kỹ sư vận hành, bảo trì hệ thống tự động đến chuyên gia tư vấn giải pháp, lập trình viên ứng dụng, chỉ huy dự án hay giảng dạy tại các cơ sở đào tạo. Nhiều kỹ sư có thể tham gia vào lĩnh vực R&D, chuyển giao công nghệ hoặc làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia.

Ngành học đóng vai trò ‘xương sống’ của nền sản xuất, chỉ từ 22 điểm là đậu: Tốt nghiệp doanh nghiệp mời thẳng về làm, lương 60 triệu/tháng
Sinh viên sau khi tốt nghiệp nếu giỏi sẽ được doanh nghiệp săn đón, đi làm với mức lương lên hơn 60 triệu đồng/tháng. Ảnh: Tổng hợp

Mức thu nhập của ngành được đánh giá cao so với mặt bằng chung khối kỹ thuật. Kỹ sư mới ra trường có thể đạt mức lương từ 10–18 triệu đồng/tháng. Sau vài năm kinh nghiệm, mức thu nhập có thể tăng lên 20–50 triệu đồng, thậm chí vượt mốc 2.500 USD/tháng (khoảng hơn 60 triệu/tháng) nếu làm tại doanh nghiệp nước ngoài hoặc đảm nhận vị trí quản lý, chuyên gia cao cấp.

Đào tạo rộng khắp, điểm chuẩn duy trì ở mức cao

Ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa được giảng dạy tại nhiều trường đại học uy tín trên cả nước.

Ở miền Bắc có Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Công nghệ - ĐHQGHN, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Đại học Công nghiệp Hà Nội...

Ngành học đóng vai trò ‘xương sống’ của nền sản xuất, chỉ từ 22 điểm là đậu: Tốt nghiệp doanh nghiệp mời thẳng về làm, lương 60 triệu/tháng
ĐH Bách khoa Hà Nội là một trong những cơ sở hàng đầu đào tạo ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa. Ảnh: Tổng hợp

Miền Trung có Đại học Bách khoa Đà Nẵng, Đại học Vinh…

Miền Nam gồm Đại học Bách khoa TP.HCM, Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, Đại học Cần Thơ, Đại học GTVT TP.HCM...

Năm 2024, điểm chuẩn ngành này dao động từ 22 đến 28 điểm, nằm trong nhóm ngành có điểm đầu vào cao. Dự báo mùa tuyển sinh 2025, điểm chuẩn có thể giảm nhẹ 1–2 điểm ở các trường top giữa nhưng vẫn giữ sức hút lớn với nhóm thí sinh yêu thích công nghệ, kỹ thuật và xu hướng sản xuất thông minh.