Trong thế giới tài chính, nơi những giao dịch trị giá hàng tỷ đô la diễn ra từng giây và nhiều người khao khát làm giàu nhanh chóng, John Bogle lại chọn một con đường hoàn toàn khác. Ông không theo đuổi lợi nhuận cá nhân tối đa, cũng không chạy theo những chiến lược đầu tư phức tạp.
Thay vào đó, ông dành cả sự nghiệp để tạo ra một phương pháp đầu tư giúp hàng triệu người lao động bình thường có thể tham gia vào thị trường với chi phí thấp và lợi nhuận ổn định. Với tư duy khác biệt ấy, Bogle không chỉ thay đổi cách đầu tư mà còn thay đổi cả ngành tài chính toàn cầu.
Ý tưởng bị chế giễu nhưng làm thay đổi ngành tài chính
Vào năm 1976, khi John Bogle ra mắt quỹ đầu tư chỉ số đầu tiên dành cho nhà đầu tư nhỏ lẻ, không ai tin rằng mô hình này có thể thành công. Thời điểm đó, giới tài chính tin tưởng tuyệt đối vào việc lựa chọn cổ phiếu một cách chủ động để đánh bại thị trường. Họ xem ý tưởng của Bogle – một quỹ đầu tư chỉ số mô phỏng toàn bộ thị trường với chi phí thấp – như một điều vô nghĩa. Nhiều người còn mỉa mai rằng đây là "sự ngu xuẩn của Bogle".
Nhưng chính sự hoài nghi đó lại càng củng cố niềm tin của ông vào con đường mình đang đi. Bogle hiểu rằng phần lớn các nhà đầu tư không thể đánh bại thị trường trong dài hạn, và họ không nên cố gắng làm điều đó. Ông tin rằng thay vì chạy theo những chiến lược phức tạp và tốn kém, nhà đầu tư chỉ cần sở hữu toàn bộ thị trường thông qua một quỹ chỉ số có mức phí thấp. Sự đơn giản trong cách tiếp cận này giúp giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận theo thời gian.
![]() |
Vào năm 1976, khi John Bogle ra mắt quỹ đầu tư chỉ số đầu tiên dành cho nhà đầu tư nhỏ lẻ, không ai tin rằng mô hình này có thể thành công. Ảnh: Internet |
Vanguard – đế chế tài chính vận hành vì nhà đầu tư
Sự kiên định của Bogle nhanh chóng tạo ra một cuộc cách mạng trong đầu tư. Vanguard Group, công ty mà ông sáng lập, trở thành một trong những tập đoàn tài chính lớn nhất thế giới. Đến tháng 1/2021, Vanguard đã quản lý số tài sản lên đến hơn 7.000 tỷ USD, đưa quỹ chỉ số từ một ý tưởng bị xem thường thành một xu hướng chủ đạo của ngành tài chính.
Điều làm nên sự khác biệt của Vanguard không chỉ nằm ở quy mô, mà còn ở cách công ty này vận hành. Trong khi hầu hết các quỹ đầu tư đều tìm cách tối đa hóa lợi nhuận cho cổ đông, Vanguard lại hoạt động theo mô hình sở hữu chung, nơi các quỹ thuộc quyền sở hữu của chính nhà đầu tư. Điều này có nghĩa là lợi nhuận không bị phân tán cho các cổ đông mà được chuyển thành chi phí quản lý thấp hơn, giúp nhà đầu tư tối ưu hóa khoản lợi nhuận của mình.
Nhờ đó, Bogle đã giúp hàng triệu người lao động bình thường có thể đầu tư với chi phí rẻ hơn nhiều so với trước đây. Ông đã ép các quỹ đầu tư khác phải cắt giảm phí để cạnh tranh, tạo ra lợi ích to lớn không chỉ cho khách hàng của Vanguard mà còn cho toàn bộ thị trường tài chính.
Một triết lý đầu tư giúp nhà đầu tư tránh những sai lầm đắt giá
Không chỉ đơn thuần tạo ra một quỹ đầu tư chi phí thấp, John Bogle còn để lại một triết lý đầu tư vững chắc: đơn giản, kiên nhẫn và dài hạn. Ông liên tục cảnh báo về sự nguy hiểm của những chiến lược đầu tư ngắn hạn và những khoản phí giao dịch cao mà các nhà môi giới kiếm được từ những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm.
Theo ông, thay vì cố gắng đánh bại thị trường bằng cách lựa chọn cổ phiếu hoặc nhảy vào những xu hướng nóng, nhà đầu tư nên tập trung vào việc nắm giữ một danh mục đa dạng với chi phí thấp trong nhiều thập kỷ. Sự kiên nhẫn này giúp họ tránh được những sai lầm đắt giá và tận hưởng sự tăng trưởng của thị trường theo thời gian.
Triết lý này đã được kiểm chứng qua nhiều thập kỷ và trở thành kim chỉ nam cho hàng triệu nhà đầu tư trên toàn thế giới. Những nghiên cứu tài chính sau này cũng cho thấy rằng rất ít nhà quản lý quỹ chủ động có thể duy trì hiệu suất cao hơn thị trường trong dài hạn, càng khẳng định tính đúng đắn của chiến lược mà Bogle đề xuất.
Một nhà lãnh đạo khiêm tốn, đặt cộng đồng lên trên lợi ích cá nhân
Dù tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành tài chính và giúp quản lý hàng nghìn tỷ USD tài sản, John Bogle không bao giờ đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu. Khi qua đời vào tháng 1/2019, tài sản cá nhân của ông chỉ khoảng 80 triệu USD – một con số khiêm tốn nếu so với những nhà lãnh đạo tài chính khác.
Lẽ ra, nếu đi theo mô hình kinh doanh truyền thống, ông đã có thể trở thành một trong những tỷ phú giàu nhất thế giới. Nhưng Bogle chọn một con đường khác. Ông kiên quyết giữ mức phí thấp cho các quỹ của Vanguard, giúp nhà đầu tư tiết kiệm hàng tỷ USD thay vì đẩy mức phí lên để thu lợi nhuận cho riêng mình.
Không chỉ với khách hàng, ông cũng dành sự quan tâm đặc biệt cho nhân viên. Tại Vanguard, ông xây dựng một môi trường làm việc ổn định, nơi nhân viên cảm thấy họ thực sự là một phần của một sứ mệnh lớn lao – giúp mọi người đạt được tự do tài chính mà không cần phải giàu có ngay từ đầu.