Ngày 30/1/2024 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử y học và công nghệ khi Neuralink, công ty do Elon Musk sáng lập, thực hiện ca cấy ghép chip não đầu tiên cho con người. Nhân vật chính là Noland Arbaugh, một người đàn ông 30 tuổi đến từ Arizona, Mỹ. Anh bị liệt tứ chi hoàn toàn sau một tai nạn lặn biển năm 2016 và không thể tự thực hiện các thao tác sinh hoạt cá nhân kể từ đó.
Sự kiện này không chỉ thu hút sự chú ý của giới khoa học mà còn tạo nên làn sóng tranh luận trên toàn thế giới về tiềm năng của giao diện não – máy tính. Với Arbaugh, ca phẫu thuật này là phép màu giúp anh lấy lại phần nào khả năng tương tác với thế giới.
![]() |
Noland có thể điều khiển con trỏ chuột trên màn hình máy tính hoàn toàn bằng suy nghĩ mà không cần bất kỳ công cụ hỗ trợ vật lý nào. Ảnh: Internet |
Điều khiển máy tính bằng suy nghĩ – điều từng chỉ có trong khoa học viễn tưởng
Sau khi được cấy ghép con chip vào hộp sọ, Noland Arbaugh đã nhanh chóng làm chủ thiết bị. Anh có thể điều khiển con trỏ chuột trên màn hình máy tính hoàn toàn bằng suy nghĩ mà không cần bất kỳ công cụ hỗ trợ vật lý nào. Thành quả này đến từ việc chip Neuralink ghi lại các tín hiệu điện từ não bộ, sau đó truyền tải qua kết nối Bluetooth đến thiết bị ngoại vi.
Với công nghệ mới, Arbaugh có thể chơi các trò chơi như cờ vua hay Civilization – những trò đòi hỏi sự tư duy và thao tác nhanh – trong thời gian dài. Anh từng chơi liên tục 8 tiếng mà không gặp bất kỳ trở ngại nào. Điều đáng nói là suốt thời gian sử dụng chip, Arbaugh không gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng nào về mặt thể chất hay tinh thần, một minh chứng cho độ an toàn của công nghệ mới.
![]() |
Sau một thời gian sử dụng, khoảng 85% số điện cực trong chip bị ngắt kết nối do hiện tượng tụt dây. Ảnh: Internet |
Sự cố kỹ thuật và cách Neuralink đối phó
Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều hoàn hảo. Theo chia sẻ từ Neuralink, sau một thời gian sử dụng, khoảng 85% số điện cực trong chip bị ngắt kết nối do hiện tượng tụt dây. Đây là một rủi ro đã được dự liệu trước trong các thử nghiệm tiền lâm sàng. Trước tình huống này, đội ngũ kỹ sư đã nhanh chóng cập nhật phần mềm và điều chỉnh thuật toán để tận dụng tối đa số điện cực còn lại.
Việc nâng cấp phần mềm không chỉ giúp Arbaugh tiếp tục sử dụng thiết bị hiệu quả mà còn mang lại bài học quý giá cho các lần cấy ghép tiếp theo. Neuralink cũng cho biết đang làm việc để cải thiện độ bền và ổn định của dây dẫn cũng như khả năng kết nối của các điện cực trong tương lai.
Tương lai công nghệ thần kinh: không còn là viễn tưởng
Hiện tại, Arbaugh vẫn đang sử dụng chip để thực hiện các thao tác cơ bản trên máy tính như gõ văn bản, di chuyển chuột và chơi game. Trong tương lai gần, mục tiêu tiếp theo của Neuralink là giúp anh có thể điều khiển xe lăn điện bằng suy nghĩ, mở rộng khả năng tự lập trong cuộc sống hàng ngày.
Ngoài ra, Elon Musk cũng kỳ vọng công nghệ này sẽ giúp khắc phục các rối loạn thần kinh, phục hồi khả năng vận động, thậm chí kết nối não bộ với trí tuệ nhân tạo để tăng cường khả năng tư duy. Dù còn nhiều rào cản về pháp lý, đạo đức và kỹ thuật, nhưng trường hợp của Arbaugh cho thấy một tương lai nơi con người có thể tương tác với máy móc bằng chính ý nghĩ của mình đang dần trở thành hiện thực.
Neuralink – ngã rẽ mới của y học và công nghệ thế giới
Neuralink hiện đang tuyển thêm tình nguyện viên cho các ca cấy ghép chip tiếp theo. Dù vấp phải nhiều tranh cãi và hoài nghi, công nghệ của họ đã bước đầu chứng minh được tính khả thi và ứng dụng thực tế. Với những gì đã đạt được, Neuralink đang trên hành trình vẽ lại ranh giới giữa công nghệ và sinh học – một hành trình có thể thay đổi cách loài người sống, làm việc và tương tác trong thế kỷ 21.