Theo ghi nhận tại các điểm bán trái cây đặc sản ở Hà Nội, vải trứng thường không được bán lẻ theo cân mà bán theo thùng, muốn mua phải đặt trước. Những quả vải to như trứng gà, chín mọng đỏ au, cùi dày, hạt nhỏ, ăn vào ngọt lịm và thơm mát trở thành món quà biếu đắt khách trong mùa hè. Giá tuy cao gấp 4–5 lần các loại vải thông thường, nhưng vẫn "cháy hàng" mỗi khi có hàng về.

Vải trứng là giống vải bản địa quý hiếm, có nguồn gốc từ thôn Ba Đông, xã Phan Sào Nam, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên. Tại đây, người dân gìn giữ một cây vải cổ thụ có tuổi đời gần 200 năm, được coi là "cây tổ" của giống vải trứng hiện nay. Từ cây tổ này, giống vải được nhân rộng ra toàn xã, hình thành vùng chuyên canh lên đến hơn 200ha tính đến năm 2025.

So với các giống vải lai chín sớm, vải trứng có năng suất thấp hơn nhưng giá trị kinh tế lại vượt trội. Do kích thước lớn, chỉ khoảng 16–22 quả/kg, nên mỗi cân vải trứng có giá cao gấp nhiều lần. Đặc biệt, giống vải này có khả năng kháng sâu bệnh tốt, không bị sâu đầu quả, tỷ lệ hỏng thấp và bảo quản dễ hơn các loại vải khác.

Nông dân Hưng Yên tưng bừng thu hoạch loại quả đặc sản từ cây tổ 200 tuổi, mua tại vườn giá đã 250.000 đồng/kg
Vải trứng có kích thước khổng lồ, năm nay được mùa lớn. Ảnh minh họa

Năm nay, thời tiết thuận lợi khiến vải trứng được mùa. Tuy sản lượng cao hơn, nhưng nhu cầu thị trường cũng tăng mạnh. Theo chị Vũ Thảo, một tiểu thương chuyên thu mua vải trứng tại vườn để bán tại Hà Nội, cứ mỗi đợt thu hoạch, hàng được đóng thùng và chuyển về thủ đô ngay trong ngày. “Hái đến đâu, khách đặt hết đến đó. Đặc biệt, vải trứng size to, đều quả sẽ được ưu tiên đóng thùng quà biếu, giá có thể lên tới 230.000–250.000 đồng/kg”, chị Thảo chia sẻ.

Tại thôn Ba Đông, vùng trồng vải trứng lớn nhất Phù Cừ, nhiều hộ dân đã gắn bó với loại vải này hơn chục năm nay. Gia đình chị Mai Thị Huyền hiện có 50–60 gốc vải trứng từ 7–10 năm tuổi, dự kiến thu về khoảng 4–5 tấn trong vụ năm nay. Theo chị Huyền, vải loại đẹp, size từ 15–17 quả/kg được thương lái mua ngay tại vườn với giá từ 200.000–230.000 đồng/kg, trong khi loại nhỏ hơn (16–22 quả/kg) có giá từ 160.000–180.000 đồng/kg.

Không chỉ nổi danh trong nước, vải trứng Hưng Yên còn đang từng bước chinh phục thị trường quốc tế. Từ năm 2020, sản phẩm này đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa và đạt hạng OCOP 4 sao. Đặc biệt, năm 2022, lô vải trứng đầu tiên được xuất khẩu sang thị trường châu Âu đánh dấu cột mốc quan trọng cho hành trình vươn ra thế giới của loại quả đặc sản này.

Vải trứng cũng được đánh giá cao bởi độ an toàn và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường. Tỉnh Hưng Yên đang đẩy mạnh phát triển mô hình canh tác theo hướng VietGAP, kết hợp du lịch sinh thái tại vùng vải Phù Cừ nhằm nâng cao giá trị cho sản phẩm, tạo nguồn thu bền vững cho người dân.