Ba nút thắt lớn: Giá điện, hạ tầng lưới và lãi suất

Chia sẻ tại Data Talk | The Catalyst: Nửa cuối năm 2025 – Đi tìm xu hướng ngành Điện, ngày 20/8, ông Nguyễn Ngọc Đức – Trưởng phòng Phân tích đầu tư, Chứng khoán FPTS, cho hay, nửa đầu năm 2025 chứng kiến sự hồi phục mạnh mẽ của ngành điện, có doanh nghiệp tăng trưởng tới 150%. Nhóm thủy điện là điểm sáng, hưởng lợi từ điều kiện thủy văn thuận lợi sau giai đoạn khô hạn năm 2024, với các mã tiêu biểu như VSH, CHP.

Trong khi đó, xây lắp điện và điện tháp lại kém khả quan hơn, phản ánh tính chu kỳ và đặc thù huy động điện. “Năm nay mưa thuận gió hòa, nhóm thủy điện lập tức bứt phá. Ngược lại, năm 2024 là đáy vận hành của thủy điện thì sang 2025, nhóm nhiệt điện và năng lượng tái tạo mới trở lại vai trò cân bằng hệ thống”, ông Đức phân tích.

Đáng chú ý, năng lượng tái tạo cũng đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mới nhờ giải quyết vướng mắc các dự án 2020–2021 và cơ chế khung giá chuyển tiếp trong Nghị định 100, tạo niềm tin cho nhà đầu tư.

Dù ngành điện có triển vọng tăng trưởng cao, ông Đức cảnh báo nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý 3 rủi ro vĩ mô và chính sách.

Khung giá điện: Giá trần giúp giảm rủi ro nhưng tăng áp lực đàm phán với EVN, đòi hỏi các doanh nghiệp có năng lực tài chính và kinh nghiệm.

Hạ tầng truyền tải: Nhiều dự án vẫn bị giảm tải, quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu tăng gấp đôi đầu tư lưới điện, nhưng tiến độ còn là dấu hỏi.

Lãi suất và tỷ giá: Hiện lãi suất thấp, dòng tiền rẻ giúp thị trường chứng khoán bùng nổ. Tuy nhiên, nếu áp lực lạm phát từ giá dầu và tỷ giá vượt 26.000 VND/USD kéo lãi suất tăng, đây sẽ là “cú sốc” lớn cho cả doanh nghiệp điện vốn dùng nhiều đòn bẩy, lẫn thị trường chứng khoán.

Theo ông Đức, niềm tin của nhà đầu tư phụ thuộc lớn vào cách Chính phủ và EVN xử lý các tồn đọng từ giai đoạn FIT. Cụ thể, có hồi tố cho dự án bị chậm COD hay không? EVN giải quyết ra sao với các nhà máy đã ký hợp đồng nhưng vướng nghiệm thu? Chính sách đảm bảo PPA (hợp đồng mua bán điện) trực tiếp liệu có đủ minh bạch và kịp thời?

“Nếu các nút thắt này được tháo gỡ, nhà đầu tư, đặc biệt là quốc tế mới yên tâm rót vốn dài hạn. Điện không chỉ là ngành tăng trưởng, mà còn là ngành chiến lược, nơi Chính phủ ưu tiên nguồn lực cho các tập đoàn lớn để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia”, ông Đức khẳng định.

P/E ngành điện đã cao hơn 90% lịch sử, chuyên gia cảnh báo dù triển vọng tích cực

Với định giá cổ phiếu đã ở mức cao, nhà đầu tư được khuyến nghị thận trọng, chọn lọc doanh nghiệp có nền tảng tốt, cơ chế giá ổn định và ít rủi ro chính sách hơn.

Doanh nghiệp tốt, triển vọng tốt nhưng giá đã 'không còn rẻ'

Dù triển vọng tích cực, định giá ngành điện đang ở vùng cao. Theo thống kê FPTS, P/E trung bình ngành hiện đã cao hơn 90% so với lịch sử, trong đó nhóm năng lượng tái tạo gần chạm đỉnh.

"Nhà đầu tư cần tìm đến những doanh nghiệp có uy tín, năng lực phát triển dài hạn, vừa còn khoảng trống định giá để cổ phiếu tăng trưởng mạnh mẽ", ông Đức khuyến nghị.

Đồng thời, ông cũng gợi ý nhà đầu tư cần chọn lọc kỹ lưỡng, tập trung vào một số mã tiêu biểu:

TEG: Doanh nghiệp đang ở giai đoạn bản lề. Một số dự án điện đã được cơ quan quản lý chấp thuận áp dụng giá trần theo khung giá chuyển tiếp, mở đường cho việc ghi nhận doanh thu trong 2025. Ngoài ra, doanh nghiệp có khả năng ghi nhận thêm khoản hồi tố từ phần sản lượng đã phát trong giai đoạn chờ phê duyệt, tạo động lực tăng trưởng ngắn hạn.

Hà Đô (HDG): Không chỉ sở hữu danh mục thủy điện quy mô lớn, Hà Đô còn có thế mạnh ở mảng bất động sản. Nếu các vướng mắc pháp lý ở dự án nhà ở xã hội được tháo gỡ, doanh nghiệp có thể bước vào chu kỳ tăng trưởng kép trong giai đoạn 2025–2027, khi cả điện và bất động sản cùng đồng loạt ghi nhận doanh thu.

PGV (Tổng công ty Phát điện 3): Hiện định giá vẫn ở mức tương đối hợp lý so với mặt bằng ngành (P/E chưa quá cao). Bên cạnh mảng nhiệt điện truyền thống, PGV đang tham gia đầu tư các dự án năng lượng tái tạo, hứa hẹn đóng góp tăng trưởng dài hạn. Đây được xem là lựa chọn an toàn hơn cho nhà đầu tư trung hạn.

BGE (CTCP Điện Gia Lai): Đây là mã cổ phiếu được đánh giá “rủi ro cao – lợi nhuận lớn”. Doanh nghiệp có danh mục năng lượng tái tạo quy mô nhỏ nhưng phân tán, và còn đối mặt với những thách thức trong quản trị, vận hành. Vì vậy, chỉ phù hợp với nhà đầu tư giá trị sâu, sẵn sàng theo sát diễn biến doanh nghiệp và chấp nhận biến động lớn để đổi lấy khả năng sinh lời cao.