Sinh năm 1969, ông Trương Văn Lay hiện là chi hội trưởng Hội Nông dân thôn Bình Lập (nay thuộc xã Nam Cam Ranh), Khánh Hòa. Con đường lập nghiệp của ông không rực rỡ mà thấm đẫm những tháng ngày bám biển, học hỏi, kiên nhẫn. Khởi điểm từ nghề đánh bắt gần bờ để kiếm thức ăn cho tôm, ông Lay cùng vài hộ trong làng tìm tới các địa phương có kinh nghiệm nuôi lồng để học kỹ thuật, dần chuyển từ lồng gỗ truyền thống sang lồng bằng sắt và khung HDPE bền vững hơn. Nhờ chăm sóc bài bản, nguồn giống tươi sống và kỹ thuật thả nuôi hợp lý, mỗi chu kỳ nuôi khoảng 8–9 tháng là thu hoạch được.

Hiện cơ sở của ông Lay vận hành khoảng 50 lồng nuôi thường xuyên, có những thời điểm ông quản lý 150–200 lồng, mỗi lồng có thể chứa khoảng 800 con tôm. Mô hình kết hợp nuôi tôm hùm bông, tôm hùm xanh với cá mú giúp đa dạng sản phẩm và giảm rủi ro khi thị trường biến động. Theo báo cáo địa phương, doanh thu trung bình hàng năm của gia đình ông ở mức khoảng 4 tỷ đồng, đồng thời tạo việc làm cho khoảng 40 lao động địa phương. Những con số này biến ông thành một trong những “tỷ phú biển” tiêu biểu ở Khánh Hòa.

Từ 50 con giống đến doanh thu 4 tỷ: Hành trình thành thành 'tỷ phú tôm hùm' của ngư dân Khánh Hòa
Ông Trương Văn Lay (trái) là một trong “63 Nông dân Việt Nam xuất sắc 2025”. Ảnh: Dân Việt

Trong vai trò chi hội trưởng nông dân, ông Lay tích cực vận động bà con hiến đất mở đường, cải thiện hạ tầng và chia sẻ kỹ thuật nuôi trồng cho các hộ lân cận. Những hoạt động cùng với các đóng góp cho quỹ từ thiện của địa phương, khiến ông được đồng nghiệp và chính quyền đánh giá cao tinh thần “vì cộng đồng”. Ông được Hội đồng bình chọn Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận là một trong “63 Nông dân Việt Nam xuất sắc 2025”.

Nhiều nông dân địa phương gọi ông Lay bằng cái tên trìu mến “Mười Lay”, người “vác tù và hàng tổng” thường xuyên đi vận động, kiểm tra an ninh và hỗ trợ bà con. Hình ảnh người lãnh đạo nông dân tận tụy, kiên trì học hỏi và truyền đạt kinh nghiệm ấy chính là điểm nhấn khiến câu chuyện làm giàu với biển của ông trở nên đáng tin cậy và truyền cảm hứng.