Năm 12 tuổi, ông dùng tiền tiết kiệm đầu tiên để mua cổ phiếu của hãng hàng không Northeast Airlines. Cổ phiếu đó tăng gấp ba lần sau khi công ty sát nhập. Đó là lần đầu Ray Dalio hiểu sức mạnh của thị trường.

Nhưng Ray Dalio không phải mẫu tỷ phú được người ta tung hô như Elon Musk hay Jeff Bezos. Ông trầm lặng, điềm tĩnh và nổi tiếng với triết lý “chân thực triệt để” – không khoan nhượng với sự giả dối hay che đậy trong công việc lẫn đời sống.

Từ cậu bé gõ cửa từng nhà đến ông trùm phố Wall

Thời niên thiếu, Ray làm đủ nghề: cắt cỏ thuê, đánh golf thuê, giao báo. Nhưng tất cả những công việc đó đều nuôi dưỡng cho ông một kỷ luật thép – thứ mà sau này trở thành nền móng của Bridgewater Associates, quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới với khối tài sản hơn 150 tỷ USD.

Không ai nghĩ một người từng bị đuổi khỏi sàn giao dịch vì ẩu đả lại có thể trở thành huyền thoại phố Wall. Nhưng Ray Dalio làm được điều đó, vì ông luôn đi ngược lại đám đông và sẵn sàng chấp nhận những sai lầm cay đắng.

Tỷ phú phố Wall từng tay trắng và bài học thành công trong đầu tư
Ray Dalio. Ảnh: Internet

Sai lầm lớn nhất: phá sản ngay khi còn trẻ

Năm 1982, Ray Dalio công khai dự đoán nền kinh tế Mỹ sẽ sụp đổ. Nhưng thị trường không sập, mà tăng trưởng mạnh mẽ. Ông phá sản, mất sạch tiền và buộc phải vay cha 4.000 USD để sống sót.

Nhưng cú sốc đó giúp ông nhận ra: sai lầm không đáng sợ, chỉ sợ không rút ra bài học từ sai lầm. Từ đó, ông xây dựng một hệ thống ra quyết định dựa trên dữ liệu và nguyên tắc chặt chẽ – thứ giúp Bridgewater sống sót qua mọi cơn bão tài chính sau này.

Chân thực triệt để – thứ triết lý thay đổi cả phố Wall

Ở Bridgewater, mọi nhân viên đều phải “đối thoại thẳng thắn đến tận cùng”. Không ai được phép nói dối, che giấu hay nịnh bợ. Tất cả cuộc họp đều ghi âm, đánh giá lẫn nhau, và không ai – kể cả Ray – đứng ngoài luật chơi này.

Ông tin rằng sự trung thực mới là cách để đưa ra những quyết định sáng suốt. Chính điều đó khiến Bridgewater khác biệt, và giúp họ kiếm hàng tỷ USD lợi nhuận, ngay cả trong khủng hoảng năm 2008 khi nhiều quỹ phòng hộ khác sụp đổ.

Ray Dalio và những bài học vượt thời gian

Ông không chỉ là một nhà đầu tư, mà còn là tác giả của cuốn sách nổi tiếng Principles (Nguyên lý) – nơi ông chia sẻ những bài học lớn về cuộc sống và đầu tư.

Với Ray Dalio, tiền bạc chỉ là hệ quả, không phải mục đích. Thứ ông tìm kiếm là một hệ thống giúp con người hiểu rõ hơn về thế giới và chính bản thân họ.

Ray Dalio không chỉ dạy cách đầu tư. Ông dạy cách sống – chân thực, thẳng thắn và dám đối diện với những thất bại tệ hại nhất.