Không cần thuyền to, máy lớn hay phải ra khơi xa, chỉ với một cây nhủi – dụng cụ đơn giản gồm cán tre gắn lưới hình vòm, ngư dân Cửa Lò vẫn có thể mưu sinh trong những ngày biển động. Họ lội theo mép nước, đẩy nhủi dọc bãi biển để bắt ruốc, hay còn gọi là moi – loài hải sản thân mềm thường trôi dạt vào bờ khi sóng lớn, gió đổi chiều hoặc trời oi bức.

Với kinh nghiệm hơn 30 năm gắn bó, ông Hoàng Văn Thương (66 tuổi, phường Cửa Lò) cho biết: “Thấy trời đục, gió đảo chiều là tôi chuẩn bị đi nhủi. Có hôm chỉ cần đẩy vài trăm mét dọc bờ biển đã gom được 2–3kg ruốc. Gặp hôm nhiều thì hơn 7–10kg, bán ngay tại bãi được 300.000–500.000 đồng”.

Biển động, trời nổi gió: Dân vùng biển lại tranh thủ 'gom lộc trời ban', bán nửa triệu mỗi ký
Người dân phường Cửa Lò rủ nhau ra bãi biển, vác nhủi ra khơi kiếm "lộc trời".

Nghề này không đòi hỏi vốn liếng lớn, chỉ cần đôi chân khỏe, sự kiên nhẫn và hiểu biết về biển. Người đẩy ruốc phải lội ngang đầu gối, thậm chí ngang lưng, vừa đẩy nhủi vừa quan sát theo sóng để bắt luồng ruốc. Khi lọt vào lưới, ruốc được gom lại cho vào túi mang theo.

Những ngày biển động, bãi biển Cửa Lò tấp nập người đẩy nhủi, phần lớn là trung niên và cao tuổi. Mỗi người một góc, cách nhau 5–10m, vừa làm vừa trò chuyện rôm rả. Ruốc bắt được không chỉ để bán mà còn được mang về chế biến thành ruốc khô, mắm ruốc hoặc chia sẻ như món quà từ biển.

Ông Đinh Văn Thơ (65 tuổi) chia sẻ: “Tôi theo nghề này từ thời cha ông. Hồi nhỏ cứ thấy biển động là theo bố ra biển. Giờ tuy lớn tuổi nhưng vẫn ra đẩy ruốc, coi như gắn bó với ký ức và giữ lấy nghề truyền thống.” Theo ông, đây không chỉ là cách kiếm sống mà còn là một phần văn hóa của cư dân vùng biển.

Biển động, trời nổi gió: Dân vùng biển lại tranh thủ 'gom lộc trời ban', bán nửa triệu mỗi ký
Ông Hoàng Văn Thương, trú phường Cửa Lò đã gắn bó với nghề đẩy ruốc hơn 30 năm.

Tuy nhiên, nghề đẩy ruốc cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Sóng lớn, gió mạnh hay cát lún dễ khiến người lội biển trượt ngã, mất sức. “Tôi từng bị sóng đánh úp, ướt hết cả người. Nghề này không dành cho người yếu hoặc sợ nước”, ông Thương nói thêm.

Ruốc sau khi bắt về có thể chế biến thành nhiều món ngon như ruốc xào lá chanh, rim mặn, phơi khô hoặc làm mắm – những đặc sản được du khách ưa chuộng mỗi khi ghé Cửa Lò. Với nhiều người dân, một buổi đi nhủi đôi khi thu nhập bằng cả ngày làm thuê, lại được vận động và hít thở không khí biển trong lành.

“Nghề này không làm giàu nhưng vui. Quan trọng hơn, đó là cách để lưu giữ hình ảnh làng biển, để con cháu biết ông cha đã sống và gắn bó với biển như thế nào”, ông Thơ bộc bạch.

Biển động, trời nổi gió: Dân vùng biển lại tranh thủ 'gom lộc trời ban', bán nửa triệu mỗi ký
Thành quả của người dân sau hơn một tiếng đẩy nhủi bắt ruốc giữa biển động do ảnh hưởng bão lũ.

Trong bối cảnh nhiều nghề truyền thống đang dần mai một, hình ảnh những bước chân lội cát, tiếng nhủi lướt sóng và tiếng cười rôm rả giữa ngày biển động đã trở thành một phần hồn cốt, tạo nên nét đẹp bình dị nhưng đầy sức sống của làng biển Cửa Lò.