Tại cuộc họp công bố kết quả kinh doanh quý đầu năm mới đây, các nhà sản xuất ô tô hàng đầu châu Âu như Mercedes, Volkswagen hay Stellantis đều ghi nhận doanh số và doanh thu sụt giảm do chi phí vận hành cao, nhu cầu mua xe mới suy yếu và lãi suất cao.

Kết quả này đã tác động tiêu cực đến cổ phiếu của các công ty, với Mercedes giảm 4,4%, Stellantis gần 4% và Volkswagen 2,1% trong phiên giao dịch ngày 30/4. Giá cổ phiếu đi xuống còn khiến các công ty mất hơn 13 tỷ USD tổng giá trị vốn hóa.

Các gã khổng lồ ô tô châu Âu lao đao, Tesla bất ngờ đón tin vui sau chuỗi ngày 'giông bão'
Các hãng ô tô châu Âu đang phải chật vật tìm cách duy trì doanh thu và thị phần. Ảnh: Fortune

Báo cáo thu nhập của bộ 3 nhà sản xuất ô tô đã xác nhận một điều mà các nhà phân tích vốn biết từ lâu - ngành công nghiệp ô tô ở phương Tây đang trong thời kỳ suy thoái đáng kể.

Điều này được phản ánh qua sự sụt giảm 2 con số trong thu nhập của Volkswagen và Mercedes, cũng như doanh thu của Stellantis. Trong đó, Stellantis là hãng bị ảnh hưởng lớn nhất khi giá trị thị trường giảm hơn 8% trong giao dịch tiền thị trường tại Mỹ.

Tập đoàn sở hữu thương hiệu Fiat đã chứng kiến doanh thu quý đầu năm 2024 giảm 12% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 44,6 tỷ USD - thấp hơn cả kỳ vọng của các nhà phân tích (45,5 tỷ USD).

Thu nhập mới nhất của các nhà sản xuất ô tô được công bố trong bối cảnh cuộc chiến giá cả do Tesla và nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD gây ra ngày càng gay gắt.

Các tập đoàn ô tô hàng đầu châu Âu trong nhiều tháng đã phải đối mặt với mối đe dọa lớn từ các đối thủ Trung Quốc. Làn sóng xe giá siêu rẻ từ nước này khiến những thương hiệu như Volkswagen không còn khả năng cạnh tranh trong cuộc đua giảm giá.

Mặc dù kết quả cuộc điều tra của Ủy ban Châu Âu về các hành vi phản cạnh tranh có thể mang lại cho họ “một chiếc phao cứu sinh”, nhưng lợi nhuận đáng kinh ngạc của xe điện Trung Quốc ở châu Âu đồng nghĩa với việc chỉ một mức thuế cao 50% cũng đủ ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của họ trên thị trường quê nhà.

Mối bận tâm chung

Trong khi mối đe dọa tiềm ẩn về thị phần ngày càng tăng của Trung Quốc đang đè nặng lên các hãng ô tô châu Âu, thì quá trình chuyển đổi xe điện cũng chứng minh là một trở ngại chung trong tương lai ngắn hạn.

Bất chấp các nỗ lực đầu tư lớn để chuyển sản xuất sang các phương tiện bền vững, doanh số bán xe điện đã chậm lại trong vài quý. Tại Đức, số lượt đăng ký xe điện mới giảm 28% trong năm tính đến tháng 3, trong khi ở Na Uy, số lượng đăng ký giảm một nửa.

Giá xăng rẻ hơn góp phần làm giảm động lực kinh tế của việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện.

Các gã khổng lồ ô tô châu Âu lao đao, Tesla bất ngờ đón tin vui sau chuỗi ngày 'giông bão'
Stellantis là tập đoàn Pháp - Italia sở hữu các thương hiệu Peugeot, Fiat, Jeep và Alfa-Romeo. Ảnh: Fortune

Trong khi đó, giá bán lại không mấy khả quan của xe điện cũng buộc một số người lái phải trì hoãn việc chuyển đổi, chờ đợi sự tiến bộ công nghệ trong lĩnh vực này.

Đồng thời, việc các nhà sản xuất ô tô tiếp tục tăng cường sản xuất đã tạo ra sự mất cân bằng giữa cung và cầu mà một số người lo ngại có thể phải mất nhiều năm để tự điều chỉnh.

Dan Coatesworth, nhà phân tích đầu tư tại AJ Bell cho biết: “Ngoài mối lo lắng thường trực của người lái xe về phạm vi sử dụng của pin, khả năng chi trả từ lâu đã là vấn đề then chốt và nó càng cấp bách hơn trong bối cảnh lãi suất vẫn ở mức cao”.

Nhà phân tích bình luận: “Các nhà sản xuất ô tô hạ giá xe để kích thích nhu cầu mua nhưng vẫn rất khó để tăng số lượng bán như họ mong muốn”.

Tesla đã xoay chuyển tình thế

Một vấn đề lớn khác của Volkswagen, Stellantis và Mercedes chính là sự thành công của một nhà sản xuất ô tô Mỹ nổi tiếng.

Mặc dù có kết quả kinh doanh thất vọng vào năm ngoái, cổ phiếu Tesla đang có sự hồi sinh đáng kinh ngạc trong tuần này.

Các gã khổng lồ ô tô châu Âu lao đao, Tesla bất ngờ đón tin vui sau chuỗi ngày 'giông bão'
Tesla có sự thành công lớn ở thị trường Trung Quốc. Ảnh: Fortune

Trong khi Trung Quốc bị coi là cái gai đối với các nhà sản xuất châu Âu, thì với trường hợp của Tesla, quốc gia này đang cho thấy tiềm năng lớn.

Cổ phiếu công ty của Elon Musk tăng vọt trong bối cảnh có thông tin Tesla đạt được thỏa thuận với Baidu để giúp tập đoàn Trung Quốc này triển khai công nghệ tự lái hoàn toàn (FSD) tại quốc gia tỷ dân.

Kathleen Brooks, Giám đốc nghiên cứu tại XTB, nhận xét: “Trong khi Tesla cũng báo cáo doanh số bán hàng yếu và lợi nhuận giảm mạnh trong quý I/2024, giá cổ phiếu của hãng đã tăng 15% vào hôm 29/4 sau khi công bố hợp tác với gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Baidu để cung cấp công nghệ xe tự lái hoàn chỉnh. Đây có thể là động lực mang lại doanh thu lớn cho công ty xe điện”.

Theo Fortune, Trung Quốc là một thị trường quan trọng đối với Tesla, và trong khi doanh số bán hàng ở châu Âu cũng như Mỹ chậm lại, thì trọng tâm hiện nay của họ là tăng trưởng ở Trung Quốc.