Hầu hết các vùng biển tại Việt Nam đều có sứa – loài hải sản tưởng quen mà lạ, có thể chế biến thành nhiều món ngon như gỏi, nộm, sứa ngâm muối, sứa cuốn tôm thịt, sứa xào… Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức sứa theo cách độc đáo và đậm đà bản sắc địa phương, không thể không nhắc đến gỏi sứa chấm chẻo – đặc sản của xứ Thanh.

Đặc sản Thanh Hóa níu chân thực khách với nước chấm đặc biệt, tên gọi độc đáo: Giá chỉ 50.000 đồng, ăn là mê

Sứa – món quà mùa hè từ biển cả

Từ khoảng tháng Giêng đến hết mùa hè, là thời điểm sứa sinh sản và được người dân vùng biển khai thác nhiều nhất. Loài này sống gần bờ, dễ đánh bắt, giá thành rẻ và giàu dinh dưỡng. Sứa chứa nhiều protein, khoáng chất, chất chống oxy hóa – rất phù hợp để chế biến những món ăn thanh mát, giải nhiệt ngày nắng nóng.

Giá sứa tươi trên thị trường dao động từ 40.000 – 70.000 đồng/kg tùy loại. Trong đó, chân sứa khoảng 50.000 đồng/kg, thân sứa 40.000 đồng/kg, còn sứa sơ chế sẵn làm nộm có giá nhỉnh hơn, khoảng 70.000 đồng/kg. Người tiêu dùng có thể dễ dàng mua tại chợ truyền thống hoặc siêu thị.

Đặc sản Thanh Hóa níu chân thực khách với nước chấm đặc biệt, tên gọi độc đáo: Giá chỉ 50.000 đồng, ăn là mê

Chấm chẻo – linh hồn của món gỏi sứa xứ Thanh

Nếu ở miền Bắc, sứa đỏ được ngâm nước nấu từ vỏ cây sú vẹt, thì tại Thanh Hóa, người dân lại ngâm sứa với nước cốt lá chát như lá ổi, lá dung, lá lấu… tạo nên màu vàng tươi bắt mắt, đồng thời làm sứa giòn hơn, đậm đà hơn.

Sứa sau khi rửa sạch, cắt thành miếng nhỏ, được ngâm vài tiếng trong nước lá để se lại, rồi xả bằng nước lạnh cho sạch, ráo nước. Khi ăn, sứa được cuốn cùng bánh đa nem, rau sống các loại như lá sung, lá lốt, kinh giới, rau ngổ, đinh lăng… và chấm với chẻo – thứ nước chấm đặc sánh, dậy hương, là linh hồn của món ăn này.

Chẻo được nấu từ mắm tôm kết hợp với thịt lợn băm, mỡ, cá tươi, riềng, tỏi, sả, ớt, nghệ, mẻ, mật mía và thính gạo. Tất cả được chưng lên cho đến khi sánh lại, tạo nên vị mặn – ngọt – thơm – béo vô cùng đặc trưng.

Món sứa chấm chẻo không chỉ hấp dẫn bởi sự mới lạ, mà còn là tổng hòa của nhiều tầng vị giác: cái giòn mát của sứa, cái đậm đà của chẻo, cái tươi mát của rau sống. Tất cả hòa quyện tạo nên một món ăn dân dã nhưng cuốn hút, ăn hoài không ngán.

Không chỉ ăn kèm với sứa, chẻo còn được người dân dùng như nước chấm đa năng: ăn cùng bánh đa, bún, cơm trắng hay rau luộc đều đưa cơm.

Hiện tại, tại nhiều hàng quán ở Thanh Hóa, một suất sứa chấm chẻo ăn no bụng chỉ có giá khoảng 50.000 đồng/người, gồm đầy đủ sứa ngâm, chẻo, bánh đa nem và rau sống.