Phân bổ tài sản là một trong những chiến lược cốt lõi trong quản lý danh mục đầu tư. Thay vì “bỏ trứng vào một giỏ”, nhà đầu tư chia danh mục vào nhiều loại hình như cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, vàng hay tiền mặt, nhằm cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, 88% biến động lợi nhuận của danh mục bắt nguồn từ cơ cấu tài sản, chứ không chỉ từ việc chọn mua cổ phiếu hay quỹ nào. Nói cách khác, hai nhà đầu tư có phân bổ tài sản giống nhau sẽ thường đạt kết quả rủi ro - lợi nhuận tương đồng, bất kể họ lựa chọn mã chứng khoán nào.
Phân bổ tài sản cho người có dưới 20 tỷ đồng
Theo chuyên gia Chứng khoán SHS, những cá nhân có tài sản ròng dưới 20 tỷ đồng đa phần đang trong giai đoạn tích lũy, độ tuổi 20 – 40, thuộc tầng lớp trung lưu hoặc khá giả. Danh mục thường bao gồm căn nhà ở chính (một số vẫn trả góp), ít vàng hoặc đất tích trữ và tiền gửi ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn.
Đặc trưng là danh mục chưa đa dạng, tập trung vào 1 – 2 loại tài sản quen thuộc. Mục tiêu chính là tăng trưởng để đạt các cột mốc tài chính quan trọng như mua nhà, mua ô tô, lập quỹ học tập cho con hay chuẩn bị quỹ hưu trí cơ bản. Song vì tổng tài sản chưa nhiều, nhóm này cũng cần bảo vệ chặt chẽ những gì đang có trước rủi ro như ốm đau, tai nạn hoặc mất việc.
![]() |
Ảnh minh họa |
Đối tượng này nên áp dụng triết lý “an toàn đến tăng trưởng” theo từng bước:
Dự phòng và bảo vệ, trích 5 – 10% tổng tài sản, hoặc tương đương 6 – 12 tháng chi tiêu, làm quỹ dự phòng thanh khoản cao. Song song, mua bảo hiểm nhân thọ hoặc sức khỏe với mức hợp lý để bảo vệ trước rủi ro bất ngờ. Đây là lớp nền tảng cho mọi kế hoạch tài chính.
Đầu tư tài chính dài hạn, sau khi đã có dự phòng, nên mạnh dạn đưa 20 – 40% tài sản vào kênh có khả năng sinh lời cao hơn lạm phát. Các lựa chọn bao gồm quỹ mở cổ phiếu, quỹ ETF theo chỉ số VN30 hoặc trực tiếp đầu tư một số cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp uy tín. Với người ít kinh nghiệm, nên ưu tiên các quỹ đầu tư hoặc danh mục ủy thác do chuyên gia quản lý. Thị trường chứng khoán ngắn hạn biến động, nhưng nếu nắm giữ dài trên 5 năm, lợi suất thường vượt trội gửi tiết kiệm. Khoản đầu tư này thích hợp cho các mục tiêu dài hạn như hưu trí hoặc tích lũy tài sản tương lai.
Đa dạng hóa ngoài bất động sản, nếu toàn bộ tài sản nằm trong căn nhà ở, hãy coi đó là nơi an cư hơn là một khoản đầu tư. Khi tích lũy thêm thu nhập, thay vì mua thêm đất hoặc nhà thứ hai (thường kém thanh khoản), nên ưu tiên kênh tài chính linh hoạt nói trên. Khi danh mục gồm đủ tiền mặt, cổ phiếu, trái phiếu, vàng và bất động sản, rủi ro sẽ được dàn trải, tài sản “làm việc” hiệu quả hơn.
Tỷ lệ đầu tư cổ phiếu = 100% - số tuổi (%)
Những người trẻ trong nhóm dưới 20 tỷ đồng thường có tiềm năng kiếm tiền trong nhiều năm tới, do đó có thể chấp nhận rủi ro cao hơn. Một nguyên tắc tham khảo là tỷ lệ đầu tư cổ phiếu bằng 100 trừ đi tuổi. Ví dụ, ở tuổi 30 có thể phân bổ 70% phần tài sản đầu tư (không tính nhà ở) vào kênh tăng trưởng. Ngược lại, nếu ở độ tuổi cận hưu nhưng tài sản chỉ vài tỷ đồng, khẩu vị rủi ro nên điều chỉnh thấp hơn, ưu tiên bảo toàn vốn để đảm bảo an toàn tuổi già.
Trong thực tế, nhiều khoản bất động sản nhỏ lẻ, mua theo phong trào, khó sinh lời lại “giam” vốn lâu năm. Đây được coi là tài sản kém hiệu quả. Nhà đầu tư nên cân nhắc bán bớt các tài sản “chết” này nếu không có kế hoạch sử dụng rõ ràng, để tái phân bổ vào danh mục có tiềm năng hoặc phục vụ mục tiêu cụ thể như mua nhà cho con, lập quỹ học tập.
Tương tự, tiền gửi ngân hàng quá lớn cũng là bất cập: ngoài phần dự phòng, khoản tiền nhàn rỗi nên được đưa sang các kênh đầu tư nhằm tránh mất giá trị.
Phân bổ tài sản hợp lý với cá nhân có dưới 20 tỷ đồng không chỉ giúp bảo vệ những gì đã tích lũy mà còn mở ra cơ hội tăng trưởng dài hạn. Bắt đầu từ việc xây dựng quỹ dự phòng, mua bảo hiểm, đầu tư có chọn lọc vào cổ phiếu, quỹ ETF, trái phiếu và từng bước đa dạng hóa ngoài bất động sản, nhà đầu tư sẽ có nền tảng vững chắc để tài sản gia tăng bền vững theo thời gian.