Liên quan tới việc số hóa dữ liệu đất đai khi vẫn còn nhiều thửa đất chưa có sổ đỏ, tại Hội thảo “Hoàn thiện pháp luật đất đai tạo động lực phát triển trong kỷ nguyên số” diễn ra ngày 21/8, ông Nguyễn Bảo Trung, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số và Thông tin Dữ liệu Tài nguyên Môi trường (Bộ NN&MT) khẳng định sổ đỏ không phải là trở ngại mà chỉ là một loại giấy tờ pháp lý, thay vì chờ đợi có đủ sổ đỏ để số hóa, Bộ NN&MT đang chủ động xây dựng cơ sở dữ liệu từ nguồn gốc đất đai.

"Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai không phụ thuộc hoàn toàn vào việc đã có sổ đỏ hay chưa. Sổ đỏ là yếu tố pháp lý, còn Nhà nước sẽ chủ động cấp giấy cho người dân", ông Trung nhấn mạnh.

Thanh tra Bộ TN&MT sẽ thanh tra về đất đại tại Hà Nội và Hải Phòng.
Thanh tra Bộ TN&MT sẽ thanh tra về đất đại tại Hà Nội và Hải Phòng.

Cũng theo ông Trung hiện nay Bộ NN&MT đang triển khai theo hướng đối với những thửa đất chưa đủ điều kiện cấp giấy vẫn có thể đăng ký thông tin đất đai.

Những hồ sơ đã đăng ký sẽ được lưu trữ và xử lý, khi đủ điều kiện pháp lý, Nhà nước sẽ tiến hành cấp giấy chứng nhận. Cách tiếp cận này giúp gỡ bỏ nút thắt, đẩy nhanh quá trình số hóa và quản lý đất đai một cách hiệu quả hơn, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người dân.

Theo quy định hiện nay, việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thuộc thẩm quyền của các địa phương. Hiện nay, trên cả nước có khoảng 495/699 huyện (trước khi sáp nhập) đã thực hiện việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.

Cơ sở số liệu thống kê, kiểm kê đã có ở nhiều địa phương nhưng việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất hiện vẫn còn ít, chỉ có khoảng 50 huyện (trước sáp nhập) có nội dung này.

Lý giải về thực trạng xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất còn hạn chế, ông Trung cho biết, nguyên nhân không phải khó khăn về mặt kỹ thuật, công nghệ mà do vấn đề thông tin đầu vào.

Việc lấy giá đất đầu vào chưa có cơ sở để lấy được giá đúng thực tế giao dịch do nhiều lý do khách quan, khi cơ quan Nhà nước chưa thể tiếp cận giao dịch thực tế giá đất từ người dân và các doanh nghiệp bất động sản. Đây là điều gây khó khăn cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất.

Ông cũng cho biết việc xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai sẽ được nới rộng thời gian đến năm 2026 để hoàn thành trên phạm vi cả nước. Nguồn lực của các địa phương dành cho nội dung này còn chưa được như kỳ vọng, với những địa phương còn khó khăn, Trung ương sẽ có hỗ trợ.

Về vấn đề cắt giảm thủ tục hành chính giúp người dân và doanh nghiệp, ông Trung cho biết trên cơ sở xây dựng dữ liệu đất đai sẽ xác định các giấy tờ, hồ sơ được cắt giảm. Với những thông tin, dữ liệu mà Nhà nước có, người dân sẽ không phải nộp những giấy tờ này.

Ông Trung cũng nhấn mạnh rằng trong giai đoạn tới, Cục Chuyển đổi số và Thông tin Dữ liệu Tài nguyên Môi trường sẽ phối hợp với Cục Quản lý đất đai của Bộ NN&MT để cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Những thủ tục không phải xuất phát từ nhu cầu của người dân thì cơ quan Nhà nước sẽ chủ động thực hiện việc cập nhật.

Để thực hiện việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai ngày càng tốt hơn trong thời gian tới, ông Trung cũng mong muốn cơ quan Nhà nước sẽ được tiếp cận những cơ sở dữ liệu về giá bất động sản của các hiệp hội bất động sản đang được giao dịch để làm cơ sở cho xây dựng dữ liệu cho đất đai.