Dự án 'pin năng lượng' 21.000 tỷ đồng cho nhà máy điện hạt nhân gặp vướng mắc

Nhà máy Thủy điện tích năng Bác Ái - giai đoạn 2 được khởi công ngày 22/2 tại huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận. Theo kế hoạch, công tác giải phóng mặt bằng phải hoàn tất vào tháng 4/2025. Tuy nhiên, đến nay, công việc này vẫn chưa hoàn thành, đe dọa tiến độ chung của toàn bộ dự án.

Hình minh họa về nhà máy thủy điện tích năng

Ban Quản lý Dự án điện 3 - đơn vị tổ chức thi công và quản lý dự án cho biết, dự án cần thu hồi hơn 106ha đất của 66 hộ dân. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, huyện Bác Ái vẫn chưa phê duyệt hệ số giá đất và giá trị cây trồng, khiến việc lập phương án bồi thường gặp nhiều trở ngại. Trong số 66 hộ dân, còn 29 hộ chưa được chi trả, trong đó phần lớn là hộ nghèo đồng bào Raglai.

Cụ thể, 6 trong 29 hộ không đủ điều kiện bồi thường về đất; 11 hộ chỉ được bồi thường một phần do phần đất nằm trong khu vực đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho tổ chức khác. Đáng chú ý, phần lớn diện tích vướng mắc liên quan đến quy hoạch 3 loại rừng, thuộc sự quản lý của các đơn vị Nhà nước, dẫn đến khó khăn trong việc xác lập quyền sử dụng và tính toán chi trả.

Ban Quản lý Dự án điện 3 đã kiến nghị UBND tỉnh Ninh Thuận sớm ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp cho các hộ dân chưa được bồi thường, đồng thời chỉ đạo huyện Bác Ái khẩn trương hoàn thiện phương án chi trả, nhất là trong các trường hợp đất chồng lấn, thiếu giấy tờ pháp lý.

Sở Công Thương tỉnh Ninh Thuận cho biết đã có văn bản gửi các sở, ngành và địa phương liên quan, đề nghị phối hợp tháo gỡ khó khăn. Trong khi đó, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) - đơn vị tài trợ vốn vay cho dự án cũng đề xuất tỉnh sớm có giải pháp chi trả hợp lý cho 29 hộ dân còn lại, với mức hỗ trợ tương đương các trường hợp đã được bồi thường trước đó.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trịnh Minh Hoàng (thứ 3, phải sang) kiểm tra vướng mắc tại dự án thủy điện tích năng Bác Ái (Ảnh: TTXVN)

Liên quan đến vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trịnh Minh Hoàng mới đây đã trực tiếp kiểm tra thực địa. Ông giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát diện tích đất có liên quan đến quy hoạch rừng và tham mưu phương án xử lý phù hợp, nhằm vừa đảm bảo quyền lợi người dân, vừa tạo điều kiện để đẩy nhanh tiến độ dự án.

Dự án Thủy điện tích năng Bác Ái là công trình thủy điện tích năng đầu tiên tại Việt Nam và được xem là một trong những dự án trọng điểm của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong năm 2025. Dự án có tổng công suất 1.200 MW với 4 tổ máy (mỗi tổ 300 MW), sử dụng tổ hợp tuabin/bơm và máy phát/động cơ. Tổng vốn đầu tư khoảng 21.100 tỷ đồng, từ nguồn vốn vay và vốn tự có của EVN. Tổ máy đầu tiên dự kiến sẽ phát điện vào tháng 12/2029, và toàn bộ dự án hoàn tất vào tháng 5/2031.

Theo đánh giá của ngành công thương, khi đi vào hoạt động, Thủy điện tích năng Bác Ái sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết công suất và ổn định nguồn điện cho khu vực Nam Trung Bộ, đặc biệt trong bối cảnh hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận đang tập trung nhiều dự án điện mặt trời, điện gió và có thể sẽ phát triển thêm điện hạt nhân trong tương lai.