Trong thời gian gần đây, giá đồng đã tăng mạnh, khiến nhiều nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế phải chú ý. Những biến động này không chỉ ảnh hưởng đến thị trường hàng hóa, mà còn tác động đến nền kinh tế toàn cầu.
![]() |
Nguồn: www.investing.com |
Giá đồng, một trong những kim loại công nghiệp quan trọng nhất, đã có những biến động lớn trong suốt thế kỷ qua. Trong giai đoạn cuối thế kỷ 20, giá đồng thường xuyên dao động mạnh mẽ, chịu ảnh hưởng của sự thay đổi trong nhu cầu công nghiệp và khai thác mỏ. Tuy nhiên, khoảng thời gian từ những năm 2000 trở đi, đồng bắt đầu có những bước tăng trưởng ấn tượng, nhờ vào nhu cầu mạnh mẽ từ các nền kinh tế mới nổi, đặc biệt là Trung Quốc.
Kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, giá đồng chứng kiến sự hồi phục mạnh mẽ.
Năm 2011, giá đồng đã đạt mức cao nhất trong lịch sử, gần 10.000 USD/tấn. Đầu tiên là sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008. Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, nền kinh tế toàn cầu đã bắt đầu phục hồi vào năm 2010-2011. Các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia châu Âu bắt đầu có dấu hiệu phục hồi, với nhu cầu công nghiệp và sản xuất tăng trưởng mạnh mẽ. Đồng là kim loại công nghiệp thiết yếu cho các ngành như xây dựng, chế tạo, sản xuất ô tô, và các ngành công nghiệp nặng, vì vậy sự phục hồi này đã thúc đẩy nhu cầu đối với đồng.
Tiếp theo là nhu cầu mạnh mẽ từ Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và cũng là quốc gia tiêu thụ đồng lớn nhất, quốc gia này đã tiếp tục duy trì nhu cầu mạnh mẽ đối với đồng trong năm 2011. Đặc biệt, nhu cầu từ các ngành sản xuất công nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng và các dự án phát triển kinh tế của chính phủ Trung Quốc đã đẩy giá đồng lên cao. Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, với các dự án xây dựng đường cao tốc, cầu, và các nhà máy công nghiệp, làm tăng nhu cầu đối với các kim loại công nghiệp như đồng.
Cùng với đó là chiến lược kích thích kinh tế toàn cầu sau khủng hoảng tài chính 2008, các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới, đặc biệt là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã áp dụng các biện pháp nới lỏng tiền tệ, bao gồm các gói kích thích kinh tế và chính sách lãi suất thấp. Những chính sách này đã khiến thị trường tài chính trở nên dư thừa thanh khoản, kích thích nhu cầu đầu tư vào các tài sản có giá trị thực như kim loại quý và kim loại công nghiệp, trong đó có đồng. Chính sách tiền tệ nới lỏng, cùng với sự không chắc chắn về lạm phát, khiến các nhà đầu tư chuyển sang các kim loại công nghiệp như một công cụ phòng ngừa lạm phát và bảo vệ tài sản.
Sự hạn chế trong nguồn cung đồng từ các quốc gia sản xuất lớn như Chile, Peru và các quốc gia châu Phi cũng là yếu tố góp phần làm tăng giá. Các mỏ đồng lớn đang dần cạn kiệt, trong khi chi phí khai thác tăng cao, và các sự cố gián đoạn cung ứng, như đình công hoặc sự cố môi trường tại các mỏ đồng, đã làm hạn chế sản lượng. Thị trường lo ngại về sự thiếu hụt nguồn cung lâu dài, làm giá đồng tăng lên.
Bên cạnh đó là tình hình đầu tư và đầu cơ trên thị trường hàng hóa. Thị trường hàng hóa, đặc biệt là đồng, đã thu hút một lượng lớn các nhà đầu tư và các quỹ đầu cơ. Khi các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội sinh lời trong bối cảnh kinh tế không chắc chắn, họ đã đổ xô vào các kim loại công nghiệp như đồng, khiến giá đồng tăng mạnh. Đầu cơ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy giá lên cao trong những tháng đầu năm 2011, khi nhu cầu đầu tư vào kim loại này gia tăng.
Cuối cùng, giá của kim loại này bị ảnh hưởng bởi lo ngại về lạm phát và sự suy yếu của đồng USD. Năm 2011, đồng USD tiếp tục suy yếu, phần lớn do chính sách tiền tệ nới lỏng của Mỹ và nợ công gia tăng. Khi đồng USD giảm giá, các nhà đầu tư đã tìm kiếm các tài sản thay thế như đồng, vốn được coi là tài sản hữu hình và có giá trị bền vững. Điều này đã làm tăng thêm nhu cầu đối với đồng trên thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, sau đó giá đồng giảm mạnh trong những năm tiếp theo, do sự suy giảm trong nhu cầu toàn cầu và sự gia tăng sản lượng khai thác. Dù vậy, từ năm 2020 đến nay, đồng đã có sự phục hồi mạnh mẽ và hiện tại đang ở mức cao, gây chú ý đặc biệt trong giới đầu tư và những người quan tâm đến các yếu tố kinh tế vĩ mô.
Nguyên nhân tăng giá đồng hiện nay
Đầu tiên là sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu hậu đại dịch. Sau các đợt giãn cách và đóng cửa do đại dịch COVID-19, nền kinh tế toàn cầu đang trong quá trình phục hồi. Các nền kinh tế lớn, đặc biệt là Trung Quốc và các quốc gia phát triển, đã quay lại với các hoạt động công nghiệp và xây dựng mạnh mẽ. Đồng là nguyên liệu thiết yếu trong các ngành công nghiệp như xây dựng cơ sở hạ tầng, chế tạo, và sản xuất ô tô, vì vậy sự phục hồi của nền kinh tế đã kéo theo nhu cầu đối với đồng tăng lên..
Bên cạnh đó, Trung Quốc - tiếp tục là quốc gia tiêu thụ đồng lớn nhất thế giới, đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định giá cả của kim loại này. Mặc dù nền kinh tế Trung Quốc đã giảm tốc độ tăng trưởng trong những năm gần đây, nhu cầu về đồng trong các ngành công nghiệp như xây dựng, cơ sở hạ tầng, và sản xuất điện tử vẫn rất cao. Hơn nữa, các dự án năng lượng tái tạo và giao thông điện tại Trung Quốc đang tăng cường, đẩy nhu cầu về đồng lên mức cao.
![]() |
Mỏ đồng Escondida tại Chile. Ảnh: Mining Global |
Chuyển đổi năng lượng và các công nghệ mới cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến giá đồng tăng cao. Với xu hướng chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và sản xuất xe điện, nhu cầu đối với đồng đang tăng mạnh. Đồng là một thành phần quan trọng trong các thiết bị năng lượng tái tạo như pin mặt trời, tua bin gió và các bộ phận trong xe điện, nơi yêu cầu sử dụng một lượng lớn đồng. Điều này làm gia tăng nhu cầu cho kim loại này trong dài hạn.
Tình trạng gián đoạn nguồn cung và thiếu hụt cũng là một nguyên nhân quan trọng khi sản lượng sụt giảm từ các quốc gia sản xuất chính như Chile, Peru, và các khu vực khai thác mỏ khác. Các vấn đề về đình công công nhân tại các mỏ đồng lớn, sự cố gián đoạn trong khai thác, và chi phí khai thác cao đã làm giảm nguồn cung đồng trên thị trường toàn cầu. Sự thiếu hụt nguồn cung này đã làm tăng thêm áp lực lên giá đồng.
Dự báo giá đồng trong năm 2025 hiện đang có nhiều quan điểm khác nhau từ các tổ chức và chuyên gia kinh tế. Theo dự báo của ING vào tháng 12 năm 2024, giá đồng LME có thể đạt trung bình khoảng 8.900 USD/tấn (4,04 USD/lb) trong năm 2025. Điều này chủ yếu do áp lực từ các mức thuế quan tiềm năng của Mỹ và sự mạnh lên của đồng đô la.
Mặt khác, một số bên lại có dự báo trái ngược khi cho rằng giá đồng sẽ tăng 20% vào năm 2027. Lý do là nhu cầu về đồng sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt trong các ngành năng lượng tái tạo và công nghệ chuyển đổi năng lượng, khiến cung không đáp ứng kịp. Họ dự báo mức tiêu thụ đồng sẽ vượt quá nguồn cung trong vòng bốn năm tới.
Còn theo Trading Economics, giá đồng có thể đạt khoảng 4,95 USD/lb vào cuối quý này và có thể lên 5,25 USD/lb trong vòng 12 tháng tới, dựa trên các mô hình vĩ mô toàn cầu và kỳ vọng của các nhà phân tích.
Tuy nhiên, dự báo của Fastmarkets lại cho thấy sự khác biệt. Vào tháng 10 năm 2024, họ dự đoán mức chênh lệch giá đồng tại Thượng Hải sẽ giảm khoảng 25% so với năm 2024, với giá dự kiến ở mức 27 USD/tấn. Mặc dù vậy, Fastmarkets vẫn duy trì quan điểm rằng nguồn cung đồng toàn cầu sẽ thắt chặt và nhu cầu tăng, đặc biệt từ các ngành chuyển đổi năng lượng, sẽ đẩy giá đồng lên cao vào năm 2025, bù đắp cho mức chênh lệch thấp hơn tại Thượng Hải.
Tóm lại, các dự báo về giá đồng năm 2025 khá đa dạng, nhưng yếu tố như sự chuyển đổi năng lượng và công nghệ tái chế sẽ tiếp tục tác động mạnh đến giá đồng trong thời gian tới.