EVN chính thức lên tiếng giải thích về khoản lỗ hơn 44.000 tỷ đồng

Theo VTV.vn, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, trong giai đoạn 2022-2023, các khoản chi phí chưa được tính hoặc chưa tính đầy đủ trong các lần điều chỉnh giá điện còn khoảng 44.000 tỷ đồng.

Việc này khiến EVN chưa được bù đắp chi phí đầu vào, ảnh hưởng đến việc bảo toàn và phát triển vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.

Trong giai đoạn tới, EVN sẽ triển khai nhiều dự án quy mô lớn, quan trọng và cấp bách như Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, Nhà máy điện khí LNG Quảng Trạch 2&3, Nhà máy thủy điện tích năng Bác Ái, các dự án thủy điện mở rộng, điện gió ngoài khơi... Nhu cầu vốn đầu tư cho các dự án này được đánh giá là rất lớn.

Điểm 2 Điều 52 Luật Điện lực năm 2024 nhấn mạnh: Giá bán lẻ điện được phản ánh và điều chỉnh kịp thời theo biến động thực tế của thông số đầu vào, bù đắp chi phí hợp lý, hợp lệ với lợi nhuận hợp lý để bảo toàn, phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh.

Đồng thời, căn cứ Luật số 68/2025/QH15 về quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, EVN có trách nhiệm bảo toàn và phát triển vốn, nhằm đảm bảo nguồn lực đầu tư các dự án điện.

EVN cho hay, thời gian tới Chính phủ và các Bộ, ngành sẽ giao tập đoàn đầu tư nhiều dự án lớn để đáp ứng nhu cầu cung cấp điện cho đất nước. Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 72/2025/NĐ-CP, cho phép tính các khoản chi phí chưa được tính hoặc chưa tính đầy đủ trong những lần điều chỉnh giá trước đây vào phương án giá điện các kỳ tiếp theo, là cần thiết và phù hợp quy định.

EVN cho hay, thời gian tới Chính phủ và các Bộ, ngành sẽ giao tập đoàn đầu tư nhiều dự án lớn để đáp ứng nhu cầu cung cấp điện cho đất nước

Về những nguyên nhân chính khiến hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2022-2023 gặp khó khăn, EVN cho biết trong cơ cấu giá thành điện, khâu phát điện chiếm tới 83%, trong khi truyền tải, phân phối – bán lẻ, quản lý… chỉ chiếm khoảng 17% và có xu hướng giảm dần.

Trong giai đoạn 2022-2023, giá nhiên liệu đầu vào để phục vụ sản xuất điện than, dầu, khí cùng tỷ giá ngoại tệ đã tăng mạnh do ảnh hưởng của sự kiện Nga – Ukraine và nhu cầu phục hồi sau COVID-19.

Bên cạnh đó, tình hình thủy văn bất lợi khiến tỷ trọng sản lượng thủy điện (vốn là nguồn giá rẻ) suy giảm, buộc phải thay thế bằng các nguồn có chi phí cao hơn. Tổng sản lượng điện mua từ các nhà máy hạch toán phụ thuộc Công ty mẹ EVN và các nhà máy hạch toán phụ thuộc các Tổng Công ty phát điện của EVN năm 2022 chiếm 46%, đến năm 2023 còn 42% trong tổng sản lượng toàn hệ thống. Phần còn lại EVN mua từ các đối tác bên ngoài.

Năm 2022, giá thành sản xuất kinh doanh điện đạt 2.032,26 đồng/kWh, trong đó giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.698,45 đồng/kWh (tương ứng 83,57% giá thành). Giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện là 1.882,73 đồng/kWh, thấp hơn giá thành 149,53 đồng/kWh.

Sang năm 2023, giá thành sản xuất kinh doanh điện là 2.088,90 đồng/kWh, với giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm ở mức 1.744,12 đồng/kWh (tương ứng 83,49% giá thành). Giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện đạt 1.953,57 đồng/kWh, thấp hơn giá thành 135,33 đồng/kWh.

EVN cho biết: "Sau khi tính toán tổng hợp các số liệu liên quan, các khoản chi phí chưa được tính hoặc chưa được tính đầy đủ trong các lần điều chỉnh giá điện giai đoạn 2022-2023 là khoảng 44.000 tỷ đồng".

Bộ Công Thương mới đây đã hoàn tất dự thảo lần 3 Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 72/2025/NĐ-CP về cơ chế và thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, gửi Bộ Tư pháp thẩm định, dự kiến trình ban hành trong tháng 9.

Điểm đáng chú ý của dự thảo là đề xuất bổ sung quy định cho phép EVN tính các khoản chi phí trước đây chưa hạch toán đầy đủ vào giá điện bình quân, nhằm tạo cơ sở pháp lý để thu hồi khoản lỗ của những năm trước.

Theo Bộ Công Thương, những giải pháp mới sẽ giúp bù đắp kịp thời chi phí, đồng thời bảo đảm nguồn vốn đầu tư Nhà nước tại EVN. Số liệu cho thấy EVN ghi nhận lỗ lũy kế khoảng 50.029 tỷ đồng trong giai đoạn 2022–2023 và đến cuối năm 2024 con số này còn 44.792 tỷ đồng.

Cơ quan quản lý đánh giá, nếu bổ sung quy định mới, giá điện cuối năm sẽ không biến động lớn, chỉ có thể tăng nhẹ từ 2–5%. Với kịch bản tăng 3% từ tháng 10, CPI cả năm dự kiến chỉ nhích nhẹ khoảng 0,03 điểm phần trăm.