Chiều 26/6, tại cuộc họp báo kinh tế - xã hội do Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy phối hợp cùng Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM tổ chức, đại diện ngành thuế thành phố đã đưa ra cảnh báo đáng chú ý: hộ kinh doanh chỉ chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt và từ chối chuyển khoản có thể bị xem xét truy thu thuế, thậm chí xử lý hình sự nếu có dấu hiệu trốn thuế với số tiền lớn.

Phát biểu tại họp báo, ông Nguyễn Hoa Bắc – Trưởng phòng Thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác (Chi cục Thuế khu vực 2) – cho biết, hiện nay vẫn còn tình trạng một số hộ kinh doanh, cửa hàng nhỏ lẻ chỉ nhận thanh toán bằng tiền mặt, kiên quyết từ chối giao dịch chuyển khoản khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

Đây là hành vi đi ngược lại các chủ trương lớn của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, kinh tế số, và nâng cao tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh.

Ông Bắc dẫn ví dụ từ sự kiện “Ngày hội không tiền mặt” diễn ra tại TP.HCM đầu tháng 6 vừa qua – một hoạt động phối hợp giữa Ngân hàng Nhà nước, UBND TP.HCM và các cơ quan truyền thông – cho thấy định hướng phát triển thanh toán số đang được đẩy mạnh ở cả cấp trung ương lẫn địa phương.

“Chính những hộ kinh doanh từ chối thanh toán chuyển khoản đang tự làm giảm lợi thế cạnh tranh của mình và có dấu hiệu không minh bạch đối với cơ quan quản lý Nhà nước”, ông Bắc nhận định.

Theo đại diện Chi cục Thuế khu vực 2, hiện nay, Nghị định 70 quy định rõ: các hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Nếu không thực hiện đúng quy định – không lập hóa đơn hoặc không kê khai, nộp thuế đầy đủ trên doanh thu thực tế – thì được xem là hành vi trốn thuế.

“Hành vi trên bị xem là trốn thuế và có thể bị truy thu từ 1–3 lần thuế, tùy theo mức độ vi phạm. Nếu số tiền trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên, có thể bị xử lý hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015”, ông Bắc cảnh báo.

Hàng quán từ chối nhận chuyển khoản có thể lọt vào 'tầm ngắm' của các đợt thanh tra, kiểm tra thuế
Ông Nguyễn Hoa Bắc – Trưởng Phòng thuế cá nhân, hộ kinh doanh và thu khác, Chi cục Thuế khu vực 2 tại họp báo. (Ảnh: Ttbc-hcm.gov.vn)

Để tăng cường quản lý, ngành thuế đã có văn bản chỉ đạo các đội thuế trực thuộc tiến hành rà soát, kiểm tra các trường hợp hộ kinh doanh chỉ nhận tiền mặt và có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ thuế, từ đó xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật.

Theo đánh giá của cơ quan thuế, trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển dịch mạnh sang môi trường số, việc không chấp nhận thanh toán không tiền mặt không chỉ khiến hộ kinh doanh mất đi cơ hội cạnh tranh, mà còn dễ lọt vào “tầm ngắm” của các đợt thanh tra, kiểm tra thuế.

Ông Nguyễn Hoa Bắc nhấn mạnh, các hộ kinh doanh cần chủ động nâng cao tính minh bạch, sử dụng hóa đơn điện tử đúng quy định và chấp nhận đa dạng hình thức thanh toán để vừa phù hợp xu hướng thị trường, vừa đảm bảo tuân thủ pháp luật, tránh rủi ro bị xử phạt hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.