Không phải Mỹ hay Trung Quốc, đâu mới là điểm sáng bứt phá gần 40% của xuất khẩu nông sản Việt?

Báo cáo tại cuộc họp báo thường kỳ sáng 4/9 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản (NLTS) tháng 8/2025 đạt 5,71 tỷ USD, giảm nhẹ 3% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tính chung 8 tháng đầu năm, con số này đã lên tới 45,37 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ 2024.

Trong cơ cấu mặt hàng, nông sản vẫn là trụ cột với 24,42 tỷ USD (tăng 13,8%), thủy sản đạt 7,03 tỷ USD (tăng 11,5%), lâm sản đạt 11,9 tỷ USD (tăng 6,6%), sản phẩm chăn nuôi đạt 410,7 triệu USD (tăng 24,5%) và nhóm đầu vào sản xuất đạt 1,6 tỷ USD (tăng tới 30,4%). Đáng chú ý, muối vốn là mặt hàng nhỏ trong cán cân xuất khẩu, lại tăng gấp đôi, đạt 7,1 triệu USD.

Trong cơ cấu mặt hàng, nông sản vẫn là trụ cột với 24,42 tỷ USD (tăng 13,8%), thủy sản đạt 7,03 tỷ USD (tăng 11,5%), lâm sản đạt 11,9 tỷ USD (tăng 6,6%).

Ở góc độ thị trường, châu Á vẫn chiếm thị phần lớn nhất với 43,1%, tiếp đến là châu Mỹ (23,2%) và châu Âu (14,6%). Nhưng nếu xét tốc độ tăng trưởng, châu Âu đã vươn lên thành điểm sáng khi ghi nhận mức tăng gần 40% (38,7%), cao gấp nhiều lần so với mức tăng khiêm tốn 1,2% của châu Á hay 10,6% của châu Mỹ.

Hoa Kỳ (20,9% thị phần) và Trung Quốc (19%) vẫn là hai “đầu tàu” trong xuất khẩu NLTS Việt Nam. Nhật Bản cũng duy trì vị trí thứ ba với 7,1% thị phần. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của các thị trường này không tạo đột biến, trái ngược hoàn toàn với bức tranh ở châu Âu.

Có nhiều nguyên nhân lý giải cú bứt tốc của xuất khẩu NLTS sang châu Âu. Thứ nhất, nhu cầu nhập khẩu nông sản chất lượng cao, minh bạch nguồn gốc tại EU đang gia tăng mạnh mẽ, nhất là sau khi một số quy định mới về phát thải, chống phá rừng và an toàn thực phẩm có hiệu lực. Thứ hai, Hiệp định EVFTA tiếp tục phát huy tác động, giúp nhiều mặt hàng nông sản Việt Nam như cà phê, hạt điều, rau quả chế biến… gia tăng lợi thế cạnh tranh.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, kết quả 8 tháng đầu năm cho thấy ngành nông nghiệp hoàn toàn có cơ sở để tự tin.

Ông khẳng định: “Từ nay đến cuối năm 2025, trung bình xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cần đạt 5 tỷ USD mỗi tháng. Với đà này, chúng ta có thể đạt và thậm chí vượt mục tiêu 65 tỷ USD trong cả năm 2025.”

Điều đáng nói, trong bối cảnh các thị trường truyền thống như Mỹ, Trung Quốc hay Nhật Bản có dấu hiệu chững lại, sự bứt phá mạnh mẽ từ châu Âu, cùng với sự mở rộng tại châu Phi (tăng gấp đôi), được kỳ vọng sẽ trở thành “mảnh ghép hoàn hảo”, giúp bức tranh xuất khẩu nông sản Việt thêm phần khởi sắc.