Loại dưa này vốn là giống bản địa của đồng bào dân tộc vùng cao Tây Bắc, từng chỉ dùng trong bữa ăn thường ngày, nay đã trở thành mặt hàng nông sản được săn đón tại thành thị.

Loại quả có tên rất lạ xưa ít ai để ý, nay thành đặc sản hút khách phố thị, giá 40.000 đồng/kg
Dưa mèo được bán trên chợ mạng - Ảnh chụp màn hình

Từ nương rẫy đến sạp chợ mạng: Hành trình “lên phố” của dưa mèo

Dưa mèo có hình dáng to, dài và hơi tròn hơn dưa chuột thông thường. Vỏ dày, màu xanh tươi hoặc xanh đậm, thường nặng từ 0,5–1kg/quả, nếu để phát triển tối đa có thể đạt tới 1,5–2kg/quả. Tuy nhiên, người trồng thường thu hoạch quả bánh tẻ – tức quả vừa chín tới – để dễ bán, thường ở mức 2–3 quả/kg.

Giá bán dao động từ 30.000–40.000 đồng/kg tùy thời điểm. Người bán khẳng định dưa mèo được trồng tự nhiên, không thuốc hóa học, ăn giòn và có vị ngọt mát.

Dưa mèo được trồng xen với ngô trên nương, không cần làm giàn, vì cây bò lan tự nhiên trên mặt đất hoặc mỏm đá. Mỗi cây cho 2–3 quả, có cây đạt vài chục quả nếu gặp điều kiện thuận lợi. Loại cây này không cần tưới nhiều nước, cũng không phải dùng phân bón hay thuốc trừ sâu, do đó được nhiều người tiêu dùng đánh giá cao về độ “sạch”.

Mùa thu hoạch dưa mèo bắt đầu từ tháng 6 và kết thúc vào khoảng cuối tháng 7 đến đầu tháng 8.

Loại quả có tên rất lạ xưa ít ai để ý, nay thành đặc sản hút khách phố thị, giá 40.000 đồng/kg
Dưa mèo được nhiều người ưa chuộng

Từ món ăn dân dã đến đặc sản du lịch

Trước kia, dưa mèo chỉ được trồng để phục vụ bữa ăn hằng ngày của người dân vùng cao. Tuy nhiên, khi du lịch Tây Bắc phát triển, loại dưa này dần xuất hiện nhiều hơn ven quốc lộ, tại các khách sạn, nhà hàng địa phương, rồi theo chân du khách “đổ bộ” về thành phố.

Chị Thu (32 tuổi, quê Sơn La) chia sẻ: “Dưa mèo dễ trồng lắm, không cần chăm nhiều mà vẫn ra quả đều. Khi khách du lịch đến mua, bà con mang ra ven đường bán, cũng có thêm thu nhập. Giờ thì loại dưa này thành đặc sản, có nhiều người từ Hà Nội đặt mua về ăn”.

Chị Minh (Hoàng Mai, Hà Nội), một khách hàng lần đầu mua dưa mèo, cho biết: “Dưa mèo vị ngọt mát, dễ ăn, rất hợp làm salad hoặc nộm. Mỗi quả to nên chỉ cần bổ 1–2 quả là đủ cho cả gia đình”.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng ưu tiên sản phẩm nông sản sạch, dưa mèo nổi lên như một sự lựa chọn đáng giá nhờ nguồn gốc rõ ràng, trồng tự nhiên và hương vị đặc biệt.

Không chỉ mang tính thực phẩm, loại quả này còn phản ánh lối sống bền vững và kết nối giữa vùng cao – thành thị, khi nông sản bản địa được đưa vào đời sống hiện đại một cách tự nhiên và thân thiện.