Quả sa kê (tên khoa học Artocarpus altilis), thuộc họ Dâu tằm (Moraceae), cùng họ với mít và chay. Cây cao trung bình 10–20 m, tán rộng, lá lớn xanh bóng quanh năm. Quả hình bầu dục hoặc tròn, vỏ sần sùi, khi non xanh đậm, chín chuyển vàng nhạt; thịt trắng kem hoặc vàng nhạt, bột mịn, thơm nhẹ. Nhìn qua, nhiều người dễ nhầm sa kê với mít non vì vẻ ngoài khá giống.

Loại quả Việt Nam rụng đầy gốc, sang nước ngoài giá cao ngỡ ngàng vẫn hút khách
Nhìn qua, nhiều người dễ nhầm sa kê với mít non vì vẻ ngoài khá giống

Có nguồn gốc từ khu vực Thái Bình Dương, sa kê từng là lương thực chính của cư dân bản địa nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Cây được du nhập vào Việt Nam, đặc biệt phát triển tốt ở các tỉnh miền Tây nhờ ưa khí hậu nóng ẩm, đất tơi xốp, thoát nước tốt.

Sa kê có vị bùi, thơm nhẹ, ngọt thanh. Khi nấu chín, thịt quả mềm dẻo, tơi xốp như khoai tây hoặc bánh mì; khi chiên, vỏ vàng giòn, ruột mềm béo, tạo cảm giác vừa lạ vừa quen. Phổ biến nhất là sa kê chiên giòn – món ăn vặt được nhiều người ưa thích, ăn kèm muối tiêu chanh hoặc tương ớt. Ngoài ra, sa kê còn được nấu canh xương, cà ri với gà, bò, hải sản, hoặc hấp, nướng, sấy khô làm snack.

Loại quả Việt Nam rụng đầy gốc, sang nước ngoài giá cao ngỡ ngàng vẫn hút khách
Món sa kê chiên giòn được nhiều người yêu thích

Tại Việt Nam, sa kê có giá khoảng 40.000–70.000 đồng/kg tùy thời điểm. Trong khi đó, ở Hải Nam (Trung Quốc), loại quả này mới được trồng vài năm trở lại đây, sản lượng ít nên giá có thể lên tới khoảng 200 NDT/kg (hơn 700.000 đồng). Dù giá cao, sa kê vẫn được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng.

Không chỉ ngon miệng, sa kê còn giàu lợi ích sức khỏe: tốt cho tim mạch, cung cấp axit béo lành mạnh, hỗ trợ tiêu hóa, kích thích tái tạo tế bào và nuôi dưỡng tóc....