Năm 2024, trung bình mỗi ngày người Việt chi hơn 320 tỷ đồng cho hai loại đồ uống này, góp phần đưa ngành F&B lên mức 688.800 tỷ đồng, tăng 16,6% so với năm trước. Tuy nhiên, thị trường không còn dễ dàng như trước khi thói quen tiêu dùng thay đổi và áp lực chi phí ngày càng gia tăng.

Nếu trước đây, cà phê và trà sữa đơn thuần là sở thích cá nhân, thì nay chúng đã trở thành một phần của phong cách sống. Theo khảo sát, 18,2% người tiêu dùng uống cà phê hoặc trà sữa mỗi ngày, tăng 12% so với năm ngoái. Đối tượng khách hàng chính là dân văn phòng, sinh viên, freelancer – những người không chỉ uống cho vui mà còn xem quán cà phê là nơi làm việc, học tập, kết nối.

Mỗi ngày, người Việt đã chi hơn 320 tỷ đồng để uống cà phê và trà sữa

So sánh tần suất sử dụng đồ uống bên ngoài giữa năm 2023 và 2024. Ảnh: iPOS

Đáng chú ý, tần suất uống cà phê của người Việt cũng thay đổi mạnh mẽ: 51% người tiêu dùng uống cà phê 3-4 lần/tuần, tăng gấp đôi so với năm trước. 13,7% duy trì thói quen 1-2 lần/tháng, cho thấy nhóm khách hàng ít sử dụng vẫn ổn định.

Điều này mở ra cơ hội lớn cho các thương hiệu F&B nhưng cũng đặt ra bài toán khó về định giá, chiến lược kinh doanh và trải nghiệm khách hàng.

Không chỉ uống nhiều hơn, người tiêu dùng Việt cũng ngày càng cân nhắc về giá cả. Nhóm khách hàng chọn mức giá 21.000 - 35.000 đồng/ly chiếm tỷ lệ cao nhất (40%). Trong khi đó, nhóm sẵn sàng chi 35.000 - 50.000 đồng/ly giảm từ 47,7% xuống còn 31,5%. Đặc biệt, lượng khách chọn đồ uống dưới 20.000 đồng/ly tăng mạnh từ 4,3% lên 12,3%.

Sự thay đổi này phản ánh tâm lý tìm kiếm chất lượng tốt với mức giá hợp lý, đồng thời đặt áp lực lên các thương hiệu khi không thể dễ dàng tăng giá giữa bối cảnh chi phí nguyên vật liệu leo thang.

Thị trường cà phê và trà sữa vẫn hấp dẫn nhưng tốc độ tăng trưởng đang chậm lại. Năm 2024, số lượng cửa hàng F&B tại Việt Nam đạt 323.010, tăng 1,8% so với năm trước, nhưng thấp hơn so với mức 3,1% của năm 2023. Điều này cho thấy thị trường đã bão hòa hơn, cạnh tranh gay gắt hơn.

Một trong những thách thức lớn nhất là chi phí nguyên vật liệu tăng cao. Khoảng 44,8% doanh nghiệp cho biết chi phí này chiếm trên 30% giá thành sản phẩm, buộc họ phải điều chỉnh giá bán hoặc chấp nhận giảm biên lợi nhuận. Hiện tại, 49,2% thương hiệu đã tăng giá, trong khi 50,8% quyết định giữ nguyên giá để không mất khách, dù điều này khiến lợi nhuận bị siết chặt.

Dù cạnh tranh khốc liệt, thị trường vẫn còn nhiều cơ hội cho những ai biết cách thích nghi. Một số xu hướng đáng chú ý:

Mô hình cà phê mang đi, cà phê bình dân tăng trưởng mạnh: Người tiêu dùng sẵn sàng chi tiền nhưng họ muốn một mức giá hợp lý. Các thương hiệu tập trung vào phân khúc này sẽ có lợi thế lớn.

Không gian quán cà phê kết hợp trải nghiệm: Những mô hình quán cà phê coworking, không gian sáng tạo hoặc phục vụ nhóm khách hàng cụ thể (học sinh, freelancer, người sáng tạo nội dung…) ngày càng phổ biến.

Thương hiệu nào nắm bắt được thói quen tiêu dùng sẽ thắng cuộc: Không chỉ tập trung vào đồ uống ngon, doanh nghiệp cần chú trọng đến dịch vụ, mô hình kinh doanh linh hoạt và trải nghiệm khách hàng để giữ chân người tiêu dùng.

Thị trường F&B nói chung và ngành cà phê, trà sữa nói riêng vẫn đầy tiềm năng, nhưng không còn là sân chơi dễ dàng. Doanh nghiệp nào biết cách tối ưu chi phí, định vị đúng phân khúc khách hàng và đổi mới mô hình kinh doanh sẽ có nhiều cơ hội phát triển bền vững.