Mua vàng 'giá đỉnh': Chuyên gia nói gì về khả năng sinh lời?

Cập nhật giá vàng mới nhất. Ảnh minh hoạ.

Cân não với nhịp ‘rung lắc’ từ giá vàng

Những ngày gần đây, giá vàng trong nước biến động dữ dội, đã chứng kiến một đợt tăng trưởng chưa từng có, liên tục phá vỡ các kỷ lục lịch sử khi cán mốc 101 triệu đồng/lượng vào ngày 19/3.

Như vậy, chỉ trong vòng một năm, giá vàng nhẫn đã tăng khoảng 30 triệu đồng/lượng, trong khi vàng miếng SJC cũng tăng hơn 19 triệu đồng mỗi lượng. Điều này tương ứng với mức tăng 43% cho vàng nhẫn và 23% cho vàng miếng so với cùng kỳ năm trước. Với mức tăng này, vàng đã mang lại lợi nhuận gấp 3-5 lần so với việc gửi tiết kiệm ngân hàng. Trong bối cảnh đó, những dự báo về việc giá vàng giảm xuống 80 triệu đồng/lượng, hoặc thậm chí thấp hơn, trở nên "lạc lõng". Không mấy người tin vào một kịch bản như vậy.

Diến biến trong hai tuần trở lại đây, thị trường vàng thế giới chứng kiến đà tăng trưởng mạnh mẽ, vượt qua ngưỡng 3.000 USD/ounce và tiến sát mốc 3.050 USD/ounce. Điều này đã kéo theo sự leo thang giá vàng trong nước, vượt qua mức 100 triệu đồng/lượng.

Nguyên nhân chính của sự tăng trưởng này xuất phát từ quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong cuộc họp ngày 19/3, khi họ giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 4,25-4,5% do lo ngại về xu hướng lạm phát tăng cao, chưa đạt mục tiêu 2%. Bên cạnh đó, tình hình địa chính trị căng thẳng, chính sách thuế quan của Mỹ và xu hướng tích trữ vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu cũng góp phần đẩy giá vàng lên cao.

Đặc biệt, các chính sách kinh tế của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, với việc áp dụng thuế quan trừng phạt, trục xuất người nhập cư và sa thải nhân viên hành chính, đã tạo ra sự bất ổn trong nền kinh tế Mỹ, khiến vàng trở thành lựa chọn trú ẩn an toàn. Tình hình địa chính trị toàn cầu, với cuộc xung đột Nga-Ukraine và các cuộc tấn công của Mỹ vào lực lượng Houthi ở Yemen, cũng góp phần vào sự bất ổn này, khiến giới đầu tư đổ tiền vào vàng như một biện pháp chống khủng hoảng và lạm phát.

Tuy nhiên, lịch sử giá vàng đã chứng minh kim loại quý này không phải lúc nào cũng “thăng hoa”, mà có khi nhiều năm chìm sâu dưới đáy. Đơn cử, giai đoạn 2009-2011, giá vàng cũng biến động dữ dội. Chỉ 3 năm, giá vàng miếng trong nước từ 19 triệu vọt lên 49 triệu đồng/lượng, tăng hơn 30 triệu đồng mỗi lượng. Đây cũng được xem là "cơn sốt vàng" đầu tiên của thế kỷ 21 khi nhu cầu vàng của người Việt bị đẩy lên đỉnh điểm. Tuy nhiên, trước ngưỡng 50 triệu đồng/lượng, cuối năm 2011 giá vàng bắt đầu lao dốc không phanh và "bất động" quanh mốc 34-36 triệu đồng/lượng giai đoạn 2012-2018, tạo đáy 32,45 triệu đồng/lượng vào cuối năm 2015.

Đó là lý do khiến mặc dù nhiều dự báo vẫn cho thấy tiềm năng tăng giá của kim loại quý, song tâm lý thị trường đang dần chuyển sang thận trọng hơn. Cụ thể, ngày 24/3, trong cuộc khảo sát của Kitco News với 18 nhà phân tích Phố Wall, chỉ 7 người dự đoán giá vàng sẽ tiếp tục tăng trong tuần tới, trong khi 5 người cho rằng giá sẽ giảm và 6 người khác nhận định xu hướng đi ngang. Tương tự, trong số 372 nhà đầu tư cá nhân tham gia khảo sát, 59% (220 người) dự báo giá vàng sẽ tăng, 22% (82 người) dự đoán giá giảm, và số còn lại cho rằng giá sẽ đi ngang. So với tuần trước, số lượng chuyên gia và nhà đầu tư cá nhân kỳ vọng giá vàng tăng đã giảm rõ rệt, phản ánh sự thận trọng ngày càng tăng trên thị trường.

Nhóm nghiên cứu do Tiến sĩ Cấn Văn Lực dẫn đầu, cùng với các chuyên gia Phạm Thị Hạnh, Nguyễn Quang Hưng và Hà Thanh Lương, mới đây cũng đã công bố báo cáo dự báo triển vọng các kênh đầu tư cho năm 2025. Báo cáo này đặc biệt nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và bất ổn, vàng sẽ tiếp tục duy trì vị thế là một kênh đầu tư hấp dẫn, có ảnh hưởng đáng kể đến giá vàng cả trên thị trường quốc tế và tại Việt Nam. Mặc dù vậy, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước dự kiến sẽ triển khai các biện pháp nhằm tăng cường kiểm soát và ổn định thị trường vàng một cách hiệu quả hơn. Do đó, mặc dù vàng vẫn là một lựa chọn trú ẩn an toàn, song khả năng mang lại lợi nhuận cao như đã thấy trong năm 2024 sẽ giảm.

Khi đã ở trên vùng đỉnh, giá vàng thường đối mặt với rủi ro điều chỉnh giảm. Ảnh: PV.

Tuy nhiên, khảo sát cho thấy, trong bối cảnh giá vàng tăng sát 100 triệu đồng mỗi lượng, bên cạnh những nhà đầu tư đổ xô, xếp hàng đi bán vàng thì không ít người lại chen chân đi mua vàng với tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội), kỳ vọng giá còn tiếp tục tăng cao hơn.

Theo ghi nhận của chúng tôi vào ngày 26/3, mặc dù giá vàng đã đảo chiều sau chuỗi ngày lập đỉnh, người dân vẫn không ngần ngại dành thời gian đến "phố vàng" Trần Nhân Tông (Hai Bà Trưng, Hà Nội) để xếp hàng, tranh thủ mua vàng với giá tốt.

Đáng chú ý, tình trạng khan hiếm vàng miếng và vàng nhẫn diễn ra tại nhiều điểm giao dịch, khi các cửa hàng thông báo hết hàng chỉ sau vài giờ mở cửa, và không thể xác định thời điểm có hàng trở lại. Trong khi đó, lượng vàng bán ra từ phía khách hàng không đủ để đáp ứng nhu cầu mua vào, tạo ra sự mất cân bằng cung cầu nghiêm trọng trên thị trường. Nhiều tiệm vàng đã buộc phải áp dụng các biện pháp hạn chế số lượng vàng bán ra cho mỗi khách hàng. Cụ thể, tại tiệm vàng Mi Hồng, mỗi khách hàng chỉ được phép mua tối đa 1 chỉ vàng nhẫn 9999. Tương tự, tại Công ty SJC, để mua vàng miếng SJC, khách hàng phải đặt hàng trực tuyến trước khi đến giao dịch trực tiếp tại cửa hàng.

Thực tế trên cho thấy, nếu bong bóng giá vàng "vỡ" thì sẽ kéo giá vàng trong nước suy giảm theo. Khi đó sẽ xuất hiện tình trạng tranh nhau đi bán, kéo giá vàng trong nước giảm không phanh.

Khuyến cáo nhà đầu tư, tại talkshow chủ đề: "Đầu tư chứng khoán, bất động sản hay vàng?" tổ chức sáng 26/3, chuyên gia vàng Trần Duy Phương, cho rằng, để có tỷ suất sinh lời cao, nhà đầu tư thông minh nên biết lựa chọn thời điểm để rót tiền vào vàng. Hiện nay có 3 trường hợp mà nhà đầu tư băn khoăn nhất khi đầu tư vào vàng.

Trường hợp 1 là những người trót "đu đỉnh" hơn 100 triệu đồng/lượng trong tuần trước. Ông Phương nói: "Tôi nghĩ khá rủi ro, nhưng nếu mua để tích lũy không phải vay mượn thì cứ yên tâm mà giữ vì quan điểm của tôi là vàng luôn tăng theo thời gian. Ví dụ năm nay giá vàng thế giới là 3.000 USD/ounce, năm sau vẫn 3.000 USD/ounce thì giá vàng trong nước chắc chắn cao hơn vì còn quy đổi, liên quan đến tỷ giá".

Trường hợp 2 là những người đang có tiền, băn khoăn có nên đầu tư lúc này hay không. Ông cho rằng chưa nên rót tiền vào vàng lúc này, vì giá vàng thế giới có thể sẽ đảo chiều, nhà đầu tư nên chờ thời điểm thích hợp hơn, từ nay đến tháng 5 để mua với giá tốt hơn.

Trường hợp 3 là những người cân nhắc có nên chốt lời hay không. Nếu nhà đầu tư cảm thấy tỷ suất đã đạt kỳ vọng thì nên chốt lời. "Những ai đã mua ở vùng giá 85, 86 và thậm chí 90 triệu và cảm thấy mức lợi nhuận này đã đạt kỳ vọng thì nên bán. Khi đã chốt lời mà giá vàng vẫn tăng hơn nữa thì chúng ta cũng không cần phải buồn vì đã có lời rồi. Giống như chứng khoán hay bất động sản vậy, ví dụ bạn bán nhà xong lãi 2 tỷ, vài tháng sau lên 500 triệu nữa thì cũng không có gì phải tiếc". ông nói.

Đồng thời nhấn mạnh, thị trường tài chính rất khó đoán và nhiều rủi ro, có thể "quay xe" bất kỳ lúc nào mà không ai biết, vì vậy nếu đã đạt được mức sinh lời như kỳ vọng thì đừng tiếc nếu giá còn tăng.

Vị chuyên gia này cũng cho rằng, với tình hình hiện nay, giá vàng trong nước sẽ không cao hơn nhiều so với giá vàng thế giới do được sự kiểm soát chặt chẽ của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước. "Thời gian trước đây, vàng SJC có lúc cao hơn vàng thế giới tới 20 triệu. Nhưng với sự phản ứng kịp thời của cơ quan quản lý thì giá vàng trong nước đã giảm chênh lệch so với giá vàng thế giới. Nếu không có sự kiểm soát này thì vàng SJC hiện tại có thể lên tới 110-115 triệu đồng", ông nói.

Nêu quan điểm, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh rằng, dù giá vàng có khả năng tiếp tục tăng, việc đầu tư vào vàng trong giai đoạn này chứa đựng rủi ro cao. Ông cảnh báo nhà đầu tư nên thận trọng khi mua vàng ở mức giá hiện tại, vì khả năng điều chỉnh giá mạnh là hoàn toàn có thể xảy ra nếu vàng tiếp tục tăng quá nhanh. Theo ông, mức tăng hơn 50% trong hơn một năm qua là điều bất thường, vì vàng thường chỉ tăng khoảng 20-30% mỗi chu kỳ.

Chuyên gia kinh tế - tài chính Phan Dũng Khánh cũng đưa ra lời khuyên tương tự, khuyến cáo nhà đầu tư không nên "đu đỉnh" khi giá vàng đang ở mức cao. Ông Khánh cho rằng những người đã mua vàng trước đây có thể tiếp tục giữ hoặc mua thêm với tỷ lệ nhỏ, nhưng những người mới tham gia thị trường hoặc muốn mua lại cần cân nhắc kỹ lưỡng, vì rủi ro là rất lớn khi giá vàng đang ở đỉnh.

Thực tế, tình hình thị trường vàng trong nước hiện nay đang đối mặt với nhiều rủi ro và biến động mạnh mẽ, một phần do sự tác động từ hoạt động của những "cò mồi" đẩy giá lên cao, một vấn đề cần được giải quyết khẩn cấp. Để ổn định thị trường, cần thiết phải tăng cường nguồn cung vàng dồi dào, từ đó triệt tiêu hiện tượng đầu cơ và tích trữ.

Để thực hiện điều này, rõ ràng việc sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về hoạt động kinh doanh vàng như nhiều kiến nghị, đề xuất từ các chuyên gia, nhà hoạch định thời gian qua là rất cần thiết. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cũng cần xem xét việc để thị trường vàng hoạt động theo cơ chế tự do, bình thường. Việc can thiệp "điều trị" như hiện tại, cố gắng bình ổn và kiểm soát thị trường vàng miếng mà không tăng nguồn cung, chỉ làm tình hình thêm trầm trọng, đẩy giá vàng lên cao hơn và tạo ra sự bất ổn lớn hơn.

Giá vàng vẫn sẽ là kênh trú ẩn tốt, nhưng lợi suất nhiều khả năng sẽ không đạt mức khá cao như năm 2024. Ảnh minh hoạ.

Nhà đầu tư nên 'móc hầu bao' cho kênh đầu tư nào?

Mặc dù vàng đã mang lại lợi nhuận đột biến trong 1-2 năm gần đây, nhưng về bản chất, vàng vẫn là một kênh tích trữ và sở hữu hơn là đầu tư sinh lời. Trong dài hạn, bất động sản và chứng khoán thường mang lại hiệu suất đầu tư tốt hơn, trong khi nhà đầu tư chuyên nghiệp thường lựa chọn đầu tư vào các quỹ ETF vàng.

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích tại CTCK Yuanta Việt Nam, trong bối cảnh nền kinh tế đang phục hồi nhưng vẫn tiềm ẩn những bất ổn ngắn hạn, dòng tiền đầu tư sẽ có xu hướng đổ vào bất động sản và chứng khoán. Vàng sẽ đóng vai trò là một công cụ phòng ngừa rủi ro và bù trừ những bất ổn, và vai trò này có thể tiếp tục kéo dài trong 1-2 năm tới.

Dựa trên những phân tích này, ông Minh khuyến nghị rằng trong điều kiện kinh tế năm 2025, nhà đầu tư nên phân bổ 40-50% danh mục vào chứng khoán. Đối với bất động sản, ông không khuyến khích sử dụng đòn bẩy tài chính và chỉ nên phân bổ tối đa 30% danh mục. Phần còn lại nên được dành cho vàng, xem như một công cụ phòng ngừa rủi ro.

Ở góc nhìn khác, huyền thoại đầu tư người Mỹ Warren Buffett khẳng định, ông không đầu tư vào vàng bởi ông cho rằng kim loại quý này là tài sản không tạo ra giá trị. Vị tỷ phú này chia các khoản đầu tư trên thị trường thành ba loại: Thứ nhất là các khoản đầu tư bằng tiền bao gồm tài khoản tiết kiệm, trái phiếu và các loại hình đầu tư tương tự khác với tính rủi ro thấp. Thứ hai là tài sản hữu ích, những loại có thể tăng giá theo thời gian và có thể tạo ra tài sản có giá trị, như cổ phiếu hay bất động sản cho thuê. Cuối cùng là tài sản không tạo ra giá trị và vàng được xếp vào nhóm này.