Hệ thống y tế của Mỹ từ lâu đã có tiếng là đắt đỏ, thậm chí nhiều người lâm vào cảnh phá sản, nợ nần chỉ vì hóa đơn y tế trong thời kỳ đại dịch COVID 19. Tốc độ già hóa dân số đều đặn hàng năm đặt thêm gánh nặng cho dịch vụ y tế công.

Trong khi đó, các công ty nghiên cứu dược phẩm và công nghệ y sinh của Trung Quốc thì ngày càng phát triển được nhiều thành phẩm hiện đại hơn, giá thành rẻ hơn nhờ tận dụng lợi thế quy mô. Nhu cầu của y tế Mỹ và chuỗi cung ứng công nghệ y sinh Trung Quốc có thể là tiền đề cho nhiều thương vụ hợp tác lý tưởng.

Mỹ 'tự bắn vào chân mình': Tung dự luật mới để tấn công vào các hãng dược Trung Quốc nhưng lại khiến chi phí y tế tăng vọt, người dân điêu đứng
Các công ty nghiên cứu của Trung Quốc liên tục tuyển mộ được nhiều nhà khoa học hàng đầu trong ngành

Trên thực tế, ngày càng nhiều hãng dược phẩm Mỹ, từ các công ty khởi nghiệp đến các ông lớn, dựa vào các công ty nghiên cứu như WuXi AppTec và WuXi Biologics của Trung Quốc. Các công ty này thay mặt khách hàng tiến hành nghiên cứu thuốc và sản xuất các hợp chất dùng trong sản xuất thuốc. MGI Tech, nhà cung ứng các thiết bị giải mã trình tự gen, đang cung cấp bộ dụng cụ dành cho nhiều bệnh viện ở Mỹ với giá thành rẻ hơn và chi phí vận hành chỉ bằng một nửa so với các thiết bị thay thế do Mỹ sản xuất.

An ninh quốc gia - mối lo ngại hàng đầu của Quốc hội Mỹ

Một dự luật hiện đang được Thượng viện đưa ra sẽ cấm Chính phủ Liên bang mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ các công ty hợp tác kinh doanh với các công ty chung công ty mẹ như WuXi và MGI Tech.

Đồng thời, một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng tại Hạ viện đang thúc đẩy Đạo luật BIOSECURE với mục tiêu tương tự.

Lý giải cho động thái này, các chính trị gia lo ngại dữ liệu y tế và quyền sở hữu trí tuệ (IP) của công nghệ Mỹ rơi vào tay chính quyền Trung Quốc. Đồng thời, căng thẳng chính trị ở Tân Cương cũng là một phần lý do khiến đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ “đồng tâm chưa từng thấy” trong việc kiểm duyệt hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp công nghệ y sinh Trung Quốc trên đất Mỹ.

Mỹ 'tự bắn vào chân mình': Tung dự luật mới để tấn công vào các hãng dược Trung Quốc nhưng lại khiến chi phí y tế tăng vọt, người dân điêu đứng
Ngành dược phẩm là vết nứt tie

Tuy vậy, để đạt được mục tiêu an ninh chính trị này, các chính trị gia sẵn sàng đánh đổi phúc lợi của người dân, buộc họ phải gánh thêm nhiều chi phí trong thời điểm lạm phát tăng cao này.

Bên cạnh đó, việc tăng chi phí không tránh khỏi các tác động dây chuyền trong chuỗi cung ứng. Hàng chục nhà sản xuất thuốc Mỹ đã thông báo cho các nhà đầu tư rằng, nếu dự luật BIOSECURE được thông qua, họ không thể nghiên cứu nhiều loại thuốc đúng tiến độ và thậm chí không đáp ứng được nguồn cung thỏa thuận trước.

Đáp lại những ánh nhìn không mấy thiện cảm của giới chính trị Mỹ, công ty WuXi AppTec nói rằng luật được đề xuất “dựa trên những cáo buộc sai lệch và khẳng định không chính xác”. Công ty WuXi Biologics khẳng định hoạt động kinh doanh của họ không liên quan hay bị chi phối để gây hại cho an ninh của Mỹ hay bất kỳ quốc gia nào.

Công ty con của tập đoàn MGI Tech tại Mỹ, Complete Genomics, phân trần với báo chí rằng họ “không phải là nhà cung cấp dịch vụ giải trình tự và không có quyền truy cập, thu thập hoặc duy trì dữ liệu di truyền như các cáo buộc của các nhà lập pháp Mỹ”.

Ngành dược phẩm Mỹ khó tìm nguồn cung thay thế

Một số hãng dược phẩm lớn của Mỹ đã để ý đến các công ty của Ấn Độ, tuy nhiên nhiều lo ngại về tiêu chuẩn chất lượng lỏng lẻo của dược phẩm Ấn Độ sẽ gặp rào cản lớn từ các cơ quan quản lý và sự tiếp nhận của khách hàng.

Các nhà phân tích của ngân hàng đầu tư Jefferies tính toán rằng các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ mất ít nhất 5 năm và phải chịu vô số bất tiện, chi phí tốn kém trong việc thay đổi nhà cung ứng. Các công ty tư vấn lớn cũng đưa ra nhận định rằng chiến lược của nhiều tập đoàn dược phẩm sẽ cần tái định hình trước thay đổi lớn về chuỗi cung ứng, đồng thời nhiều công tác nghiên cứu phát triển y học cũng bị chậm lại.

Tâm lý bài Trung Quốc đã ăn sâu vào giới chính trị gia nước Mỹ. Có một điều chắc chắn rằng dự luật BIOSECURE và các nỗ lực kiểm duyệt các công ty công nghệ y sinh sẽ đối mặt với phản đối gay gắt từ người dân, các công ty Trung Quốc, và từ chính các doanh nghiệp nội địa trong ngành.