Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang bùng nổ mạnh mẽ, quy mô thị trường và tỷ lệ mua sắm số hóa đang tăng nhanh. Báo cáo chỉ số thương mại điện tử cho thấy doanh số và quy mô bán lẻ trực tuyến đã đạt mức cao trong những năm gần đây, kéo theo tăng trưởng mạnh về đơn hàng, hệ thống logistics và nhu cầu về các kỹ năng số chuyên sâu. Những con số này khiến nhà tuyển dụng đẩy mạnh tuyển dụng ở mọi mảng, từ vận hành sàn đến marketing và phân tích dữ liệu.

Thực tế tuyển dụng hiện nay cho thấy những vị trí “khó tìm” gồm: E-Commerce Operations Manager, Digital Marketing Specialist, Data Analyst/BI, UX/UI Designer, Supply Chain & Logistics Specialist, Customer Service. Mỗi vị trí đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ năng kỹ thuật (data, API, nền tảng TMĐT) và năng lực mềm (quản lý dự án, làm việc đa chức năng). Đồng thời, việc hơn 2/3 giao dịch diễn ra trên thiết bị di động làm tăng nhu cầu nhân sự am hiểu về tối ưu hóa trải nghiệm di động và quảng cáo trên nền tảng như TikTok, Shopee, Lazada.

Ngành nghề thời thượng nhưng đang thiếu nhân lực trầm trọng, mỗi năm chỉ 30% được đào tạo chính quy
Ngành thương mại điện tử đang thiếu nhân lực được đào tạo bài bản. Ảnh minh họa

Vấn đề không chỉ thuộc về số lượng mà là chất lượng đào tạo. Nhiều doanh nghiệp phàn nàn sinh viên tốt nghiệp thiếu “kinh nghiệm thực chiến”, biết lý thuyết nhưng chưa thuần thục công cụ, quy trình và tư duy dữ liệu. Các chuyên gia đề xuất phải đổi mới chương trình đào tạo, gắn doanh nghiệp vào chương trình học, khuyến khích thực tập có trả lương và phát triển các chứng chỉ kỹ năng thực hành để rút ngắn khoảng cách này.

Trong ngắn hạn, doanh nghiệp đang áp dụng hai hướng xử lý: tuyển người có nền tảng công nghệ rồi “upskill” nội bộ bằng đào tạo thực tế; hoặc thuê lao động tự học, giàu kinh nghiệm nền tảng số từ ngành quảng cáo, logistics hoặc IT. Tuy nhiên, giải pháp bền vững cần sự phối hợp giữa nhà trường, doanh nghiệp, cơ quan quản lý để xây dựng khung năng lực chuẩn, chương trình thực hành và cơ chế công nhận chứng chỉ nghề số.