Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Công văn số 1949/VPCP-QHQT ngày 11/3/2025, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng về các thông tin phản ánh trên báo chí liên quan đến công tác điều hành kinh tế.

Cụ thể, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ có văn bản số 140/2025/TTĐT ngày 23/02/2025 tổng hợp, báo cáo tình hình thông tin, báo chí, dư luận sáng ngày 23/02/2025, trong đó có nội dung về việc Doanh nghiệp FDI báo lỗ ngày càng tăng như sau:

"Cứ 2 doanh nghiệp (DN) đầu tư nước ngoài (FDI) lại có một báo lỗ. Đáng nói tỷ lệ DN FDI báo lỗ ngày càng tăng nhưng số mở rộng quy mô đầu tư cũng tiếp tục tăng. Nhìn từ "lịch sử" các vụ chuyển giá né thuế trước đây, chuyên gia kinh tế - TS Vũ Đình Ánh phân tích: Chuyển giá là hiện tượng phổ biến trên thế giới, nhất là tại các tập đoàn lớn xuyên quốc gia, nhằm tối đa hóa lợi nhuận, né tránh nghĩa vụ nộp thuế thu nhập DN thông qua tối ưu hóa chênh lệch thuế suất.

Chuyển giá và thua lỗ do chuyển giá không chỉ làm thất thu thuế, mà vấn đề lớn hơn là làm méo mó tính cạnh tranh giữa DN trong và ngoài nước nói chung. Đó là lý do DN nội địa vốn đã èo uột, lại càng thu hẹp, biến mất. Nó cũng khiến mặt bằng giá cả hàng hóa không thể hiện được tín hiệu thị trường.

Đồng thời chèn ép bất công DN nội địa trong khi DN FDI vốn đã được hưởng nhiều ưu đãi vượt trội. Hệ quả là nền kinh tế gánh chịu.

Đồng quan điểm, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh đến việc chuyển giá khi có hiện tượng bất thường. Câu chuyện FDI sử dụng công cụ chuyển giá tạo nên tình trạng lỗ giả, lãi thật, gây thất thu ngân sách đã được đề cập đến từ lâu. Nhiều DN đã bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý, song thực tế cho thấy công tác chống chuyển giá gặp nhiều khó khăn.

Vì vậy, phải có giải pháp quyết liệt, cấp tốc. Khi phê duyệt dự án FDI, cơ quan quản lý cần có cơ chế kiểm tra và đánh giá chặt chẽ. Cơ quan cấp phép có thể yêu cầu nhà đầu tư cung cấp cơ chế giá giữa công ty mẹ và các công ty con từ nhiều thị trường; kế hoạch đầu tư kinh doanh có lãi và thuế nộp của DN ra sao để có thể đánh giá tác động nguồn thu trong tương lai". (Báo Thanh niên).

Trước thông tin này, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan để rà soát, đánh giá các nội dung phản ánh trên báo chí, đồng thời báo cáo Thủ tướng kết quả thực hiện trước ngày 15/3/2025.

Phó Thủ tướng yêu cầu làm rõ thông tin doanh nghiệp FDI báo lỗ, nghi vấn 'chuyển giá né thuế'
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng yêu cầu rà soát thông tin doanh nghiệp FDI báo lỗ gia tăng

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có khoảng 29.000 doanh nghiệp FDI, trong đó 16.292 công ty báo lỗ, chiếm hơn 56%, tăng hơn 21% so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, cứ hai doanh nghiệp FDI thì có một đơn vị kinh doanh thua lỗ.

Không chỉ báo lỗ trong năm, nhiều doanh nghiệp còn rơi vào tình trạng lỗ lũy kế và âm vốn chủ sở hữu. Cụ thể, có hơn 18.140 doanh nghiệp FDI đang gánh lỗ lũy kế, trong khi 5.091 đơn vị đã mất vốn chủ sở hữu, tăng khoảng 15% so với năm trước. Về giá trị, các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam báo lỗ tổng cộng 217.464 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 32% so với năm trước. Tính lũy kế, số lỗ đã lên tới 908.211 tỷ đồng, trong đó 241.560 tỷ đồng thuộc nhóm doanh nghiệp âm vốn chủ sở hữu.