Sabeco, Heineken, Habeco đón tin vui: Hàng loạt hiệp hội đề xuất lùi tăng thuế TTĐB với bia, rượu đến năm 2028

Hàng loạt hiệp hội kiến nghị lùi tăng thuế TTĐB với bia, rượu

Mới đây, nhiều hiệp hội gồm Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE), Hiệp hội Tư vấn thuế (VTCA), Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát (VBA) vừa có văn bản gửi tới Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế và các cơ quan liên quan để kiến nghị, góp ý về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi.

Hàng loạt hiệp hội kiến nghị lùi tăng thuế TTĐB với bia, rượu (Ảnh minh họa)

VCCI đánh giá rằng trong bối cảnh kinh tế đầy thách thức hiện nay, việc điều chỉnh chính sách thuế, đặc biệt là thuế TTĐB, cần được xem xét một cách thận trọng và toàn diện. Hiệp hội dẫn chứng số liệu của Tổng cục Thống kê, cho biết trong năm 2024, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường đạt mức kỷ lục 197.900 đơn vị, tăng gần 15% so với năm 2023.

Dự báo năm 2025, kinh tế toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp, trong khi doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực đang đối diện với tình trạng sức mua suy giảm liên tục, chi phí đầu vào gia tăng.

Trước tình hình đó, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn các chính sách thuế, gồm cả thuế TTĐB, được cân nhắc kỹ lưỡng nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đầu tư, sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ kích cầu tiêu dùng và mở rộng thị trường.

Đối với bia, rượu, VCCI cho biết ngành này đang gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch bệnh, các chính sách hạn chế tiêu thụ đồ uống có cồn. Những yếu tố này khiến sản lượng, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp sụt giảm nghiêm trọng.

Trong khi đó, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao dẫn đến giá bán tăng, khiến tiêu dùng giảm, gia tăng tồn kho. Nếu thuế TTĐB tiếp tục tăng, doanh nghiệp càng khó khăn hơn. Do đó, để đảm bảo sự thích ứng của doanh nghiệp và duy trì nguồn thu ngân sách, VCCI kiến nghị cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, giãn thời gian áp dụng từ năm 2028, với mức tăng 5% mỗi 2 năm.

Cụ thể, đối với rượu 20 độ trở lên và bia, từ ngày 1/1/2028 đến 31/12/2029 thuế là 70%; từ 1/1/2030 đến 31/12/2031 thuế là 75%; từ 1/1/2032 trở đi thuế là 80%.

Rượu dưới 20 độ, từ 1/1/2028 đến 31/12/2029 thuế là 40%; từ 1/1/2030 đến 31/12/2031 thuế là 45%; từ 1/1/2032 trở đi thuế là 50%.

VAFIE cho rằng bối cảnh không thuận lợi hiện nay có thể ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng 8%. Đặc biệt, những thay đổi trong chính sách thương mại của một số thị trường xuất khẩu lớn có thể dẫn đến dòng vốn đầu tư rời khỏi các thị trường có rủi ro cao về thuế. Vì vậy, các nhà đầu tư nước ngoài mong muốn có chính sách hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, khuyến khích tiêu dùng và xuất khẩu.

VTCA đánh giá rằng phương án tăng thuế nhanh và liên tục có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thương mại và dịch vụ ăn uống. Theo đó, cần nghiên cứu kỹ mức độ tăng, tỷ lệ thuế suất, cũng như lộ trình hợp lý để đảm bảo duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, ổn định thị trường và bảo vệ công ăn việc làm của người lao động.

Theo VBA, ngành đồ uống không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn có giá trị xuất khẩu. Hiện có hàng trăm nhà máy sản xuất kinh doanh đặt tại 51 tỉnh, thành phố, tạo hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp, đóng góp 60.000 tỷ đồng vào ngân sách, trong đó thuế tiêu thụ đặc biệt chiếm hơn 40.000 tỷ đồng.

VCCI cũng đồng tình rằng lộ trình tăng thuế chậm hơn sẽ phù hợp với sức chịu đựng của doanh nghiệp. Nếu tăng thuế quá nhanh, doanh nghiệp khó có đủ thời gian điều chỉnh chiến lược kinh doanh, đầu tư công nghệ, dẫn tới thu hẹp quy mô sản xuất, ảnh hưởng đến việc làm của người lao động.

Ngoài ra, việc tăng thuế mạnh có thể dẫn đến buôn lậu, thương mại bất hợp pháp, gây thất thu ngân sách và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Sabeco, Heineken, Habeco và cú sốc tăng thuế TTĐB chưa từng có đối với ngành rượu bia

Ngành bia tiếp tục đối mặt với đề xuất sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB). Dự thảo mới đã được·trình Quốc hội vào tháng 10/2024 và có thể được thông qua vào tháng 5/2025. Theo đề xuất, thuế TTĐB đối với bia sẽ có 2 phương án điều chỉnh. Cụ thể, phương án 1 sẽ tăng thuế từ năm 2026, mỗi năm tăng 5%, đến năm 2030 thuế suất đạt 90%. Phương án 2 sẽ tăng 15% vào năm 2026, sau đó mỗi năm tăng 5%, đến năm 2030 đạt 100%.

“Với đề xuất trên, đây là cú tăng sốc lớn nhất chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tăng thuế TTĐB ngành rượu bia. Các doanh nghiệp vô cùng bất ngờ với đề xuất tăng thuế TTĐB lần này trong bối cảnh bản thân doanh nghiệp đã và đang phải đối mặt với những khó khăn chồng chất”, đại diện Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) chia sẻ.

Dự thảo lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia rượu (Ảnh: Chứng khoán Shinhan)

Nhìn lại quá khứ, Việt Nam đã trải qua 4 lần tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với bia. Mức thuế suất áp dụng là 45% ở giai đoạn 2010 - 2012, sau đó tăng lên 50% từ năm 2013, 55% vào năm 2016, 60% vào năm 2017 và 65% từ năm 2018.

Dù chịu tác động từ việc tăng thuế, doanh thu của Sabeco vẫn duy trì ổn định, ngoại trừ năm 2014 không ghi nhận tăng trưởng. Trong giai đoạn 2016 - 2018, khi thuế suất liên tục điều chỉnh, doanh thu hãng bia Sài Gòn vẫn tăng từ 5 - 12%/năm. Biên lợi nhuận ròng dù sụt giảm trong các năm bị áp thuế cao hơn nhưng nhanh chóng phục hồi sau đó. Ngược lại, Habeco chịu ảnh hưởng nặng nề hơn khi cả doanh thu và biên lợi nhuận đều suy giảm, một phần do khó cạnh tranh ở phân khúc trung và cao cấp.

Ảnh: Chứng khoán Shinhan

Theo nhận định của Chứng khoán Shinhan, việc tăng thuế TTĐB có thể khiến người tiêu dùng chuyển sang các sản phẩm giá rẻ hơn nhằm giảm gánh nặng thuế, đồng thời làm giảm động lực phát triển sản phẩm cao cấp.