Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6 diễn ra chiều 3/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sớm gỡ bỏ công cụ hành chính về hạn mức tín dụng, thay vào đó chuyển sang điều hành theo cơ chế thị trường. Đồng thời, NHNN cần xây dựng bộ tiêu chí kiểm soát an toàn tín dụng và báo cáo Thủ tướng trong tháng 7.
Cơ chế giao chỉ tiêu tín dụng (hạn mức tín dụng) đã được Ngân hàng Nhà nước duy trì suốt chục năm qua, là công cụ để cơ quan này kiểm soát chất lượng cho vay cũng như phục vụ các mục tiêu kinh tế vĩ mô khác như lãi suất, cung tiền và lạm phát. Nhưng hiện công cụ này bị "chê" là tạo cơ chế xin - cho, một số trường hợp khiến người vay không thể tiếp cận tín dụng nếu nhà băng không còn "quota".
Thực tế, Ngân hàng Nhà nước đang thực hiện lộ trình giảm dần và tiến tới xóa bỏ phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng ngân hàng. Năm ngoái, cơ quan điều hành đã bỏ "room" tín dụng với nhóm chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Với các tổ chức tín dụng còn lại, họ rà soát để từng bước dỡ bỏ hạn mức này.
![]() |
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại họp Chính phủ ngày 3/7 (Ảnh: VGP) |
Song, Ngân hàng Nhà nước lo ngại việc bỏ hẳn cơ chế hạn mức tín dụng hàng năm có thể khiến hệ thống quay lại cuộc đua tăng lãi suất huy động, cho vay và nợ xấu cao như trước 2011.
Năm nay, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8%, tạo đà cho mức hai con số những năm tiếp theo. Tăng trưởng tín dụng ngành ngân hàng khoảng 16%, tăng 0,92 điểm phần trăm so với thực hiện năm ngoái. Việc này để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho doanh nghiệp, người dân, góp phấn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tại cuộc họp, Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước đảm bảo mức tăng trưởng hợp lý (16%). Ngoài ra, cơ quan này cũng cần chỉ đạo các nhà băng hạ lãi suất cho vay. Họ được giao nhiệm vụ giữ ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối và trình Nghị định 24 sửa đổi về quản lý thị trường vàng trong tháng 7.
Trước đó, chia sẻ tại Hội nghị “Đẩy mạnh tín dụng ngân hàng nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế Khu vực 5”, đại diện NHNN bà Mai Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, cho biết trong năm 2024 NHNN đã có đổi mới trong việc giao hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng.
Theo đó, nhà điều hành đã gỡ bỏ việc cấp room tín dụng với một số nhóm tổ chức tín dụng và hiện chỉ duy trì room với một số nhóm ngân hàng thương mại trong nước.
Lý giải nguyên nhân vì sao mà chưa bỏ được room tín dụng, đại diện NHNN cho biết do điều kiện thị trường hiện nay chưa cho phép. Cụ thể, thị trường vốn Việt Nam đang trong quá trình phát triển, tín dụng tập trung lên toàn bộ hệ thống ngân hàng trong khi tỷ lệ tín dụng/GDP mức rất cao ( xấp xỉ 130%), các Tổ chức quốc tế cũng có khuyến nghị cần phải giảm.
"Trong điều kiện như vậy, NHNN tiếp tục duy trì việc cấp room tín dụng để đảm bảo thị trường cũng như đảm bảo cung ứng vốn cho nền kinh tế. Khi điều kiện cho phép thì chúng tôi sẽ tiến tới xóa bỏ công cụ này, thay thế bằng công cụ khác", Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ chia sẻ.
Theo dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước, đến 26/6, dư nợ toàn hệ thống đạt trên 16,9 triệu tỷ đồng. Mức này tăng 8,3% so với cuối năm ngoái và18,87% cùng kỳ. Đây cũng là mức tăng trưởng tín dụng cao nhất hai năm.
Từ đầu năm, Ngân hàng Nhà nước giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, duy trì ổn định mặt bằng lãi suất. Hiện mức lãi cho vay bình quân ở mức 6,38% một năm, giảm khoảng 0,6% so với cuối 2024.