Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) vừa công bố 2 phương án phân chia khai thác giữa sân bay Tân Sơn Nhất (TP. HCM) và sân bay Long Thành (Đồng Nai), trong bối cảnh Long Thành dự kiến vận hành giai đoạn 1 từ năm 2026, với công suất 25 triệu lượt khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.

Hai kịch bản được xây dựng dựa trên phân tích của Liên danh Incheon Airport (IAC) - đơn vị tư vấn quản lý và khai thác sân bay Long Thành.

Tính phương án dồn toàn bộ chuyến bay quốc tế về Long Thành từ năm 2026, Tân Sơn Nhất chỉ khai thác nội địa
Sân bay Long Thành sẽ vận hành thương mại vào đầu năm 2026

Kịch bản thứ nhất, toàn bộ chuyến bay quốc tế sẽ được chuyển sang Long Thành ngay khi sân bay này đi vào hoạt động. Theo tính toán, Long Thành sẽ đón khoảng 19 triệu lượt khách quốc tế mỗi năm, cùng 1,5 triệu khách nội địa phục vụ nhu cầu trung chuyển. Khi đó, Tân Sơn Nhất tập trung khai thác các đường bay nội địa, đạt khoảng 29,5 triệu lượt khách. Tỷ lệ phân chia theo phương án này là Tân Sơn Nhất đảm nhận 95% lưu lượng nội địa, Long Thành khai thác 100% lưu lượng quốc tế. Mục tiêu là hình thành một trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế tập trung ở phía Nam.

Theo IAC, kịch bản này có ưu điểm tạo ra trung tâm hàng không quốc tế tập trung, nâng cao hiệu quả vận hành, giảm chi phí nhân lực, thiết bị và quy trình, đồng thời khẳng định rõ vị thế của Long Thành trong vai trò cảng trung chuyển chính. Cách làm này cũng giảm áp lực cho Tân Sơn Nhất, hạn chế việc điều chỉnh quy hoạch và tránh tình trạng hành khách phải di chuyển giữa hai sân bay, vốn tốn khoảng 4,5 giờ và dễ gây nhầm lẫn về điểm khởi hành.

Tuy nhiên, hạn chế lớn là hành khách tại TP. HCM sẽ bất tiện hơn do Long Thành cách xa trung tâm thành phố so với Tân Sơn Nhất.

Tính phương án dồn toàn bộ chuyến bay quốc tế về Long Thành từ năm 2026, Tân Sơn Nhất chỉ khai thác nội địa

Kịch bản thứ hai chia theo cự ly bay. Tân Sơn Nhất vẫn khai thác toàn bộ đường bay nội địa và một số đường bay quốc tế ngắn (dưới 1.000km) với sản lượng khoảng 3,8 triệu lượt khách quốc tế mỗi năm. Long Thành sẽ đảm nhận toàn bộ các chuyến bay quốc tế đường dài với khoảng 15,3 triệu lượt khách, cùng một phần khách nội địa trung chuyển. Tỷ lệ phân chia khi đó là Tân Sơn Nhất khai thác 20% lưu lượng quốc tế, Long Thành giữ 80%.

Khách tại TP. HCM muốn bay quốc tế đến các điểm gần như Thái Lan, Lào, Campuchia sẽ thuận tiện hơn khi Tân Sơn Nhất giữ lại các đường bay ngắn. Đồng thời, phương án này giúp tận dụng hạ tầng hiện hữu tại Tân Sơn Nhất, giảm áp lực đầu tư bổ sung tại Long Thành trong giai đoạn đầu.

Dù vậy, việc duy trì khai thác quốc tế tại cả 2 sân bay sẽ làm tăng chi phí vận hành do phải phân bổ song song nguồn lực nhân sự và thiết bị. Hành khách bay nối chuyến cũng mất thêm thời gian di chuyển giữa hai sân bay, dễ nhầm lẫn địa điểm và làm phân tán lưu lượng quốc tế, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Long Thành trong vai trò trung chuyển.

ACV cho rằng, dựa trên số liệu dự báo tăng trưởng và kinh nghiệm quốc tế, việc phân tán hoạt động bay quốc tế sẽ làm suy yếu năng lực trung chuyển, khó cạnh tranh với các cảng hàng không trong khu vực. Do đó, phương án hợp nhất toàn bộ chuyến bay quốc tế về Long Thành được đánh giá có lợi hơn cho vị thế và sức cạnh tranh lâu dài của sân bay này.

Trước đó, Cục Hàng không Việt Nam cũng bày tỏ sự đồng thuận cao với phương án thứ nhất nhằm tối ưu công tác quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn lực, đồng thời bảo đảm định hướng phát triển Long Thành trở thành đầu mối hàng không quốc tế của Việt Nam.