1. Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) có nhiều thay đổi

Trọng tâm của cuộc cải cách lần này chính là Luật Thuế GTGT sửa đổi, được xem là xương sống cho một hệ thống tài chính minh bạch hơn.

Dưới đây là những thay đổi quan trọng của Luật Thuế GTGT, có hiệu lực từ 1/7/2025:

- Thay đổi điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào

Từ 1/7/2025, mọi giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, kể cả giao dịch dưới 20 triệu đồng (trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ). Quy định này thay đổi so với Luật hiện hành là áp dụng cho giao dịch từ 20 triệu trở lên.

Ngoài ra, các chứng từ như phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm (nếu có) cũng được bổ sung làm căn cứ khấu trừ thuế đầu vào cho hàng hóa xuất khẩu (Khoản 2 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024).

- Điều chỉnh đối tượng không chịu thuế GTGT

Luật Thuế GTGT 2024 lược bỏ một số đối tượng không chịu thuế GTGT theo quy định hiện hành, bao gồm: phân bón; máy móc thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ; lưu ký chứng khoán; dịch vụ tổ chức thị trường của sở giao dịch chứng khoán hoặc trung tâm giao dịch chứng khoán; hoạt động kinh doanh chứng khoán khác...

Ngoài ra, sản phẩm xuất khẩu từ tài nguyên, khoáng sản sau chế biến chỉ được miễn thuế nếu thuộc Danh mục do Chính phủ quy định.

Luật Thuế GTGT 2024 cũng bổ sung trường hợp miễn thuế với hàng hóa nhập khẩu dùng để tài trợ, ủng hộ phòng chống thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh.

- Nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế GTGT của hộ, cá nhân kinh doanh

Theo Luật GTGT 2024, hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 200 triệu đồng trở xuống sẽ không phải chịu thuế GTGT (áp dụng từ 1/1/2026). Theo Luật hiện hành, mức doanh thu không chịu thuế GTGT là 100 triệu đồng/năm. Việc nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế GTGT nhằm giảm bớt gánh nặng thuế cho các hộ kinh doanh nhỏ và cá nhân kinh doanh có doanh thu thấp.

- Hướng dẫn cụ thể khai thuế GTGT đầu vào bị sai sót

Trước đây, trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai, sót thì Luật Thuế GTGT 2008 chỉ hướng dẫn người nộp thuế kê khai, khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở người nộp thuế.

Theo quy định mới, tại điểm đ khoản 1 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024, trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai, sót thì được khai thuế trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế như sau:

  • Khai vào kỳ phát sinh trong trường hợp việc khai bổ sung làm tăng số thuế phải nộp hoặc giảm số thuế được hoàn; người nộp thuế phải nộp đủ số tiền thuế phải nộp tăng thêm hoặc bị thu hồi số tiền thuế đã được hoàn tương ứng và nộp tiền chậm nộp vào ngân sách Nhà nước (nếu có).

  • Khai vào kỳ phát hiện trong trường hợp việc khai bổ sung làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc chỉ làm tăng hoặc giảm số thuế GTGT còn được khấu trừ chuyển sang tháng, quý sau.

- Điều chỉnh thuế suất thuế GTGT của một số hàng hóa, dịch vụ

Điều 9 Luật Thuế GTGT 2024 điều chỉnh thuế suất của một số hàng hóa, dịch vụ như sau:

Bổ sung thêm một số đối tượng áp dụng thuế suất 0%, bao gồm: (1) Vận tải quốc tế; (2) Công trình xây dựng, lắp đặt ở nước ngoài, trong khu phi thuế quan; (3) Hàng hóa đã bán tại khu vực cách ly cho cá nhân (người nước ngoài hoặc người Việt Nam) đã làm thủ tục xuất cảnh; hàng hóa đã bán tại cửa hàng miễn thuế; (4) Dịch vụ xuất khẩu gồm: Dịch vụ cho thuê phương tiện vận tải được sử dụng ngoài phạm vi lãnh thổ Việt Nam; Dịch vụ của ngành hàng không, hàng hải cung ứng trực tiếp cho vận tải quốc tế hoặc thông qua đại lý.

Các sản phẩm không chịu thuế chuyển sang chịu thuế 5%, bao gồm: (1) Phân bón; (2) Tàu khai thác thủy sản tại vùng biển.

Các sản phẩm áp dụng thuế suất 5% chuyển sang 10%, bao gồm: (1) Lâm sản chưa qua chế biến; (2) Đường; phụ phẩm trong sản xuất đường, bao gồm rỉ đường, bã mía, bã bùn; (3) Các loại thiết bị, dụng cụ chuyên dùng cho giảng dạy, nghiên cứu, thí nghiệm khoa học; (4) Hoạt động văn hóa, triển lãm, thể dục, thể thao; biểu diễn nghệ thuật; sản xuất phim; nhập khẩu, phát hành và chiếu phim.

- Bổ sung trường hợp hoàn thuế GTGT

Cơ sở kinh doanh chỉ sản xuất, cung ứng hàng hóa dịch vụ chịu thuế 5%, nếu sau 12 tháng (hoặc 4 quý) có số thuế GTGT đầu vào chưa khấu trừ hết từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế.

2. Số định danh cá nhân thay thế cho mã số thuế (MST)

Kể từ 1/7/2025, số định danh cá nhân gồm 12 chữ số trên thẻ Căn cước công dân sẽ trở thành MST duy nhất được sử dụng trong mọi giao dịch, từ khai thuế, nộp thuế cho đến các thủ tục hoàn thuế. Số định danh cá nhân của người đại diện hộ kinh doanh cũng được sử dụng thay cho MST của hộ kinh doanh.

Tổng hợp 5 thay đổi quan trọng của chính sách thuế có hiệu lực từ 1/7, người dân chú ý
Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

3. Sàn thương mại điện tử kê khai và nộp thuế thay người bán

Từ 1/7, sàn thương mại điện tử, nền tảng số sẽ phải khấu trừ, nộp thuế thay khoản thuế GTGT và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho người bán (hộ, cá nhân kinh doanh). Người bán gồm cá nhân cư trú ở trong nước và nước ngoài.

Cụ thể, ngay khi một giao dịch được xác nhận thành công và khách hàng thanh toán, nền tảng sẽ tự động tính toán, khấu trừ phần trăm thuế GTGT và thuế TNCN phải nộp trước khi chuyển số tiền còn lại cho người bán.

Tỷ lệ khấu trừ được quy định chi tiết như sau:

- Tỷ lệ % tính thuế GTGT: Hàng hóa 1%; dịch vụ 5%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa: 3%

- Tỷ lệ % tính thuế TNCN: (1) Đối với cá nhân cư trú: Hàng hóa 0,5%; dịch vụ: 2%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa: 1,5%. (2) Đối với cá nhân không cư trú: Hàng hóa 1%; dịch vụ: 5%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa: 2%

Hộ, cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, chính xác cho tổ chức quản lý nền tảng các thông tin:

- MST hoặc số định danh cá nhân (đối với công dân Việt Nam).

- Số hộ chiếu hoặc thông tin định danh do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp (đối với công dân nước ngoài).

- Các thông tin bắt buộc đối với người bán theo quy định của pháp luật về thương mại điện tử.

4. Sửa đổi giá tính thuế đối với hàng nhập khẩu

Hiện nay, Điều 7 Luật Thuế GTGT 2008 quy định, giá tính thuế đối với hàng hóa nhập khẩu là giá nhập tại cửa khẩu + với thuế nhập khẩu (nếu có) + thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) + thuế bảo vệ môi trường (nếu có). Giá nhập tại cửa khẩu được xác định theo quy định về giá tính thuế hàng nhập khẩu.

Tại Điều 7 Luật Thuế GTGT 2024, giá tính thuế đối với hàng hóa nhập khẩu sẽ được sửa đổi như sau: Trị giá tính thuế nhập khẩu theo quy định của pháp luật + thuế nhập khẩu + thuế nhập khẩu bổ sung theo quy định của pháp luật (nếu có) + với thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) + thuế bảo vệ môi trường (nếu có).

5. Bổ sung quy định với hàng hóa khuyến mại

Điều 7 Luật Thuế GTGT 2024, bổ sung quy định: Giá tính thuế đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại theo quy định của pháp luật về thương mại, giá tính thuế được xác định bằng 0 (không). Điều này sẽ giúp các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp yên tâm tổ chức các chương trình xúc tiến bán hàng.