Ngoài những loại lá quen thuộc thường được dùng để tẩm ướp món nướng như lá mắc mật, lá giang hay lá é, núi rừng Tây Bắc còn sở hữu một loại lá độc đáo, ít người biết đến nhưng mang hương thơm đặc trưng không thể trộn lẫn – đó là lá dổi đất.
Theo người dân địa phương, lá dổi đất hoàn toàn khác với loại cây dổi lấy hạt. Loài cây này còn được gọi là dổi ăn lá, tên khoa học là Piper auritum, thuộc họ Hồ tiêu Mexico.
![]() |
Ở Tây Bắc có một loại lá gia vị dùng để tẩm ướp món nướng hoặc ăn kèm món nướng mà ít người biết tới, đó là lá dổi đất - Ảnh minh họa |
Cây thân mềm, cao khoảng 1–3 mét, lá hình tim, to hơn bàn tay người lớn. Khi vò nhẹ, lá tỏa ra mùi thơm dịu dễ chịu như hạt dổi – thứ gia vị đắt đỏ trong ẩm thực Tây Bắc.
Trước đây, dổi đất mọc hoang ở ven rừng, bãi trống các tỉnh như Lào Cai, Sơn La, Lạng Sơn. Sau mỗi trận mưa rào đầu mùa, cây lại đâm chồi xanh mơn mởn. Người dân bản địa thường hái lá dổi đất dùng làm gia vị cho các món như vịt nướng, ba chỉ nướng, thịt lợn bản, hoặc pha chẩm chéo.
![]() |
Những năm gần đây, lá dổi đất được nhiều người biết tới hơn, có mặt trong các nhà hàng chuyên món nướng - Ảnh minh họa |
Vài năm trở lại đây, lá dổi đất bắt đầu xuất hiện trong bếp các nhà hàng lớn, đặc biệt là ở các quán nướng mang phong cách Tây Bắc. Với hương thơm quyến rũ, vị cay nhẹ và hậu ngọt, loại lá này giúp món nướng dậy mùi, hấp dẫn thực khách.
Nhờ vậy, lá dổi đất không chỉ được tiêu thụ tại chợ vùng cao mà còn được rao bán trên các sàn thương mại điện tử, với giá lên tới 150.000 đồng/kg.
Từ một loại lá rừng tưởng chừng vô danh, lá dổi đất nay đã trở thành "gia vị vàng" cho các món ăn truyền thống, được thực khách săn lùng nhờ mùi thơm khó cưỡng và khả năng nâng tầm hương vị cho những bữa tiệc nướng đậm chất núi rừng.