Theo báo cáo “Những tác động nghề nghiệp của AI tạo sinh” (Occupational Implications of Generative AI) do Microsoft công bố, các nhà nghiên cứu đã phân tích hơn 200.000 cuộc trò chuyện ẩn danh giữa người dùng tại Mỹ và chatbot AI Bing Copilot, kéo dài từ tháng 1 đến tháng 9/2024. Mục tiêu là xác định mức độ phụ thuộc vào AI trong quá trình làm việc và đánh giá tác động tiềm tàng đến từng ngành nghề.

Kết quả cho thấy, người dùng AI có xu hướng tìm kiếm sự hỗ trợ trong các nhiệm vụ như thu thập thông tin, viết và giao tiếp, vốn là đặc trưng của nhóm lao động văn phòng. Đây cũng là các hoạt động mà AI thực hiện hiệu quả nhất hiện nay. Do đó, các nghề như nhà văn, biên dịch viên, sử gia hay nhân viên bán hàng được xếp vào nhóm dễ bị AI thay thế trong tương lai gần.

Trí tuệ nhân tạo tràn tới, 10 nghề vẫn ‘bình chân như vại’!
Nhân viên lấy máu nằm trong top ngành nghề ít bị ảnh hưởng bởi AI. Ảnh minh họa

Trái ngược với nhóm văn phòng, các ngành nghề sử dụng lao động tay chân hoặc có tính đặc thù cao lại ít tương tác với AI. Trong số hàng trăm nghề được phân tích, Microsoft chỉ ra 10 nghề hiện đang có mức độ tiếp xúc với AI thấp nhất, bao gồm:

Nhân viên lấy máu

Trợ lý điều dưỡng

Công nhân vận chuyển vật liệu nguy hiểm

Người giúp việc, thợ sơn, thợ trát

Thợ ướp xác

Người vận hành nhà máy và hệ thống

Bác sĩ phẫu thuật miệng và hàm mặt

Thợ lắp đặt và sửa chữa kính ô tô

Kỹ sư tàu thủy

Thợ sửa chữa và thay lốp xe

Trí tuệ nhân tạo tràn tới, 10 nghề vẫn ‘bình chân như vại’!
Nghề giúp việc cũng đang rất an toàn trước làn sóng AI. Ảnh minh họa

Điểm chung của các công việc này là tính cá nhân hóa cao, yêu cầu vận động thể chất, kỹ năng thủ công hoặc thao tác trong môi trường không tiêu chuẩn hóa. Đây là những điều mà robot và AI hiện chưa thể xử lý hiệu quả.

Chuyên gia Ravin Jesuthasan, cố vấn về tương lai việc làm, cho rằng công việc sản xuất trước đây từng bị xem là nặng nhọc và lương thấp, nay lại trở thành nghề có thu nhập cao nhờ yêu cầu kỹ thuật tăng lên. Ông cũng nhận định rằng các nghề thủ công đang dần trở thành lựa chọn hấp dẫn với thế hệ trẻ bởi chúng ít bị ảnh hưởng bởi AI và thường mang lại sự ổn định trong dài hạn.

Báo cáo của Gallup cũng ủng hộ nhận định này: trong khi tỷ lệ sử dụng AI thường xuyên tại nơi làm việc tăng mạnh ở nhóm ngành công nghệ (50%), dịch vụ chuyên nghiệp (34%) và tài chính (32%), thì nhóm sản xuất và tuyến đầu chỉ chiếm khoảng 9%, không thay đổi nhiều trong hai năm gần đây.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn nhấn mạnh rằng sự phát triển của AI là xu hướng không thể đảo ngược và việc đào tạo lại kỹ năng là cần thiết cho tất cả nhóm lao động, từ văn phòng đến tay chân.