Tesla, tập đoàn nổi tiếng của tỷ phú Elon Musk, đang đối mặt với một trở ngại lớn trong tham vọng thương mại hóa robot hình người Optimus. Nguyên nhân xuất phát từ tình trạng thiếu hụt nam châm đất hiếm – thành phần cốt lõi trong việc chế tạo các động cơ điện nhỏ gọn cho robot.

Sự thiếu hụt này không phải ngẫu nhiên. Từ đầu tháng 4/2025, Trung Quốc – quốc gia kiểm soát hơn 90% sản lượng nam châm đất hiếm toàn cầu – đã siết chặt các quy định xuất khẩu, nhằm đáp trả việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu lên nhiều mặt hàng công nghệ. Điều này khiến Tesla rơi vào thế bị động ngay giữa giai đoạn cần đẩy mạnh sản xuất Optimus.

Trung Quốc yêu cầu Tesla cam kết không sử dụng vào mục đích quân sự

Trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh quý I/2025, Elon Musk tiết lộ rằng Tesla đã được phía Trung Quốc yêu cầu cam kết rõ ràng: các nam châm đất hiếm nhập khẩu sẽ không được sử dụng cho mục đích quân sự. Elon Musk nhấn mạnh Optimus chỉ phục vụ cho các hoạt động dân sự, hoàn toàn không liên quan đến bất kỳ ứng dụng vũ khí nào.

Tuy Tesla đang nỗ lực phối hợp với chính quyền Trung Quốc để xin giấy phép xuất khẩu nam châm, song quá trình này có thể kéo dài từ 6 đến 7 tuần, thậm chí lâu hơn. Đây là yếu tố có nguy cơ làm chậm lại kế hoạch sản xuất hàng loạt robot Optimus trong năm 2025.

Vì sao thiếu đất hiếm có thể làm chậm giấc mơ robot của Elon Musk?
Elon Musk nhấn mạnh Optimus chỉ phục vụ cho các hoạt động dân sự, hoàn toàn không liên quan đến bất kỳ ứng dụng vũ khí nào. Ảnh: Internet

Thách thức lớn trong cuộc đua robot hình người

Không chỉ đối mặt với thách thức từ nguồn cung vật liệu, Tesla còn chịu áp lực cạnh tranh từ các đối thủ Trung Quốc như Unitree Robotics và AgiBot. Những công ty này nhờ lợi thế chuỗi cung ứng nội địa và sự linh hoạt trong sản xuất đã nhanh chóng gia tăng năng lực, đẩy cuộc đua robot hình người Mỹ - Trung sang giai đoạn mới.

Trong bối cảnh đó, Optimus – sản phẩm được Elon Musk kỳ vọng sẽ tạo ra "cuộc cách mạng lao động" – đang gặp những khó khăn hiện hữu về cả kỹ thuật lẫn chuỗi cung ứng. Từ thiết kế, thử nghiệm cho đến sản xuất đại trà, mỗi bước đi đều cần sự ổn định mà hiện tại Tesla đang thiếu.

Elon Musk vẫn đặt niềm tin vào tương lai Optimus

Dù thừa nhận rằng việc mở rộng sản xuất robot hình người là quá trình phức tạp, Elon Musk vẫn bày tỏ sự lạc quan. Ông tin rằng Tesla đủ khả năng vượt qua những trở ngại hiện tại, từ đó khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực robot thế hệ mới.

Tuy nhiên, Musk cũng thẳng thắn cho rằng mọi thứ còn phụ thuộc rất lớn vào sự ổn định của nguồn cung nam châm đất hiếm và các yếu tố địa chính trị trong thời gian tới. Với tình hình hiện tại, Optimus có thể sẽ cần thêm thời gian để thực sự bùng nổ trên thị trường.