Vụ toà tháp 2.700 tỷ của Vicem: Khởi tố thêm 4 bị can, trong đó có 3 nguyên Phó Tổng Giám đốc

Ngày 22/9/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn và lệnh khám xét đối với 4 bị can liên quan vụ án xảy ra tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem).

Vụ án được Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu thụ lý, với hành vi bị khởi tố là “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam và các đơn vị liên quan.

Các bị can gồm:

- Tạ Quang Bửu, nguyên thành viên Hội đồng thành viên, Phó Tổng giám đốc;

- Trần Bình Trọng, nguyên Phó Tổng giám đốc;

- Nguyễn Lâm Cường, nguyên Phó Tổng giám đốc;

- Đoàn Thị Mai Lan, nguyên Chủ nhiệm bộ môn kinh tế, dự toán Tổng công ty Tư vấn xây dựng Việt Nam.

Hiện cơ quan điều tra đang tiếp tục điều tra làm rõ, đồng thời áp dụng biện pháp thu hồi tài sản thất thoát cho Nhà nước.

Trước đó, ngày 2/3/2025, Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem).

Có 4 bị can bị khởi tố, áp dụng biện pháp ngăn chặn, khám xét, gồm: Lê Văn Chung, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên; Nguyễn Ngọc Anh, nguyên Tổng Giám đốc; Dư Ngọc Long, nguyên Giám đốc Ban quản lý dự án; Hoàng Ngọc Hiếu, nguyên Trưởng phòng thẩm định. Trong đó, riêng bị can Nguyễn Ngọc Anh bị cấm đi khỏi nơi cư trú, 3 bị can còn lại bị bắt tạm giam.

Đây là vụ điều tra, xác minh các sai phạm xảy ra trong quá trình lập hồ sơ, thực hiện dự án Toà nhà Trung tâm điều hành và giao dịch thương mại Vicem tại lô 10E06, khu đô thị Cầu Giấy, Hà Nội. Dự án được đầu tư 1.245 tỷ đồng.

Dự án 2.700 tỷ trong vụ Vicem đã được “rót” bao nhiêu vốn?

BCTC hợp nhất năm 2023 đã kiểm toán ghi nhận, Vicem đã rót 773 tỷ đồng vào xây dựng dự án này.

Dự án dừng việc rót thêm vốn từ nhiều năm nay theo chỉ đạo của Bộ Xây dựng.

Nguồn: Vicem

Dự án được phê duyệt đầu tư vào ngày 23/9/2010. Tháng 7/2019, UBND thành phố Hà Nội ban hành quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư. Dự án có tổng mức đầu tư 2.743,76 tỷ đồng.

Liên quan đến dự án, ngày 10/3/2017, Văn phòng Chính phủ có văn bản đề nghị Bộ Xây dựng tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành có liên quan, để chỉ đạo việc chuyển nhượng.

Tháng 2/2019, Vicem trình Bộ Xây dựng đề xuất phương án chuyển nhượng với giá không thấp hơn chi phí đầu tư, đảm bảo thu hồi vốn Nhà nước. Theo kế hoạch, sau khi chuyển nhượng, Tổng Công ty sẽ thuê hoặc mua lại 1 phần diện tích toà nhà để làm trụ sở văn phòng mới.

Ngày 23/9/2021, Vicem có văn bản gửi Bộ Xây dựng về phương án sắp xếp lại cơ sở nhà, đất tại Hà Nội và Nghệ An. Theo đó, đề xuất giữ lại tiếp tục sử dụng để đầu tư, hoàn thiện dự án Trung tâm điều hành và giao dịch Vicem.

Sau khi Bộ Xây dựng báo cáo, Thủ tướng Chính phủ xem xét đề xuất và đồng ý để Vicem tiếp tục đầu tư, hoàn thiện dự án.

Tháng 12/2023, Hội đồng thành viên Vicem thống nhất tiếp tục đầu tư dự án.

Mới đây nhất, tháng 7/2024, Hội đồng thành viên đã thống nhất triển khai các thủ tục, báo cáo cấp có thẩm quyền xin chấp thuận phê duyệt điều chỉnh dự án, điều chỉnh chủ trương đầu tư để tiếp tục thực hiện.

Cập nhật mới nhất, ngày 5/3/2025 vừa qua, dự án đã bắt đầu triển khai thi công trở lại, dự kiến sẽ hoàn thành vào quý II/2026.

Dự án Trung tâm điều hành và giao dịch thương mại Vicem. Ảnh báo CAND

Vicem đang gánh nợ vay hơn 9.200 tỷ đồng

Hiện tại Vicem chưa công bố BCTC năm 2024, mới chỉ công bố đến BCTC soát xét bán niên 2024 của công ty mẹ.

Về hoạt động kinh doanh, Vicem đã duy trì nhiều năm liên tiếp doanh thu hàng chục nghìn tỷ đồng, trong đó cao nhất năm 2022, doanh thu vượt 29.560 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế chủ yếu đều đạt trên nghìn tỷ đồng, trong đó cao nhất năm 2016, đạt gần 3.000 tỷ đồng.

Trước khi vụ án bị khởi tố, Vicem đã có năm 2023 kinh doanh ảm đạm. Doanh thu năm 2023 đạt 24.000 tỷ đồng, và lỗ hơn 1.100 tỷ đồng. Trước đó, năm 2022, lợi nhuận của Vicem cũng lần đầu xuống dưới nghìn tỷ sau xấp xỉ chục năm.

Tại thời điểm 31/12/2023, Vicem vẫn đang lỗ lũy kế hơn 2.240 tỷ đồng do những năm trước đó lỗ nặng.

Kết quả kinh doanh của Vicem

Tại BCTC năm 2023, Công ty TNHH Kiểm toán An Việt đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ liên quan đến CTCP Xi măng Hạ Long, một công ty con do Vicem nắm giữ 82,69% vốn điều lệ.

Theo kiểm toán viên, Xi măng Hạ Long đã không ghi nhận kết quả kinh doanh và các khoản chi phí lãi vay từ Tổng công ty Sông Đà kể từ ngày 1/1/2016 do đang trong quá trình làm việc để thực hiện cơ cấu khoản nợ vay này.

Kiểm toán cũng nêu vấn đề nhấn mạnh, trong đó lưu ý rằng nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn là 5.197 tỷ đồng. Một số công ty con trong đó đang trong quá trình giám sát, lỗ lũy kế nhiều năm; nợ phải trả ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn là hơn 6.500 tỷ đồng.

Tại ngày 31/1/2023, tổng dư nợ vay tài chính của Vicem lên đến 9.200 tỷ đồng, trong đó gần 8.480 tỷ đồng vay nợ thuê tài chính ngắn hạn và 740 tỷ đồng vay nợ thuê tài chính dài hạn.