Tel: (024) 66666282
Email: 
Hotline: 0903101982
Vụ khởi tố chủ thương hiệu cà phê Dạ Thảo vì sản xuất, buôn bán thực phẩm giả đang khiến người tiêu dùng lo ngại làm thế nào để phân biệt được cà phê thật và cà phê giả nhằm bảo vệ sức khỏe của chính mình?
Tháng 6, Công an tỉnh Phú Yên đã khởi tố bà Đặng Thị Hòa Hiệp (53 tuổi, ngụ tại TP Thủ Đức, TP.HCM), chủ thương hiệu cà phê Dạ Thảo với cáo buộc “sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”.
Kết quả giám định cho thấy, từ tháng 12-2024 đến giữa tháng 4-2025, doanh nghiệp tư nhân Đại Chúng - Dạ Thảo đã điều chỉnh công thức sản xuất, làm giảm hàm lượng caffeine trong sản phẩm. Trong khoảng thời gian đó, doanh nghiệp đã tiêu thụ hơn 17,6 tấn cà phê bột, thu về gần 1,3 tỷ đồng. Số sản phẩm còn lại đã bị cơ quan công an thu giữ.
Vụ việc khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang khi thức uống quen thuộc mỗi ngày lại có thể là sản phẩm không đúng chuẩn, thậm chí là hàng giả.
Theo Tuổi Trẻ Online, anh Nguyễn Quốc Đạt là người có hơn 10 năm kinh nghiệm nghiên cứu và kinh doanh cà phê tại Gia Lai, việc phân biệt cà phê thật và cà phê giả không hề đơn giản, nhất là khi văn hóa thưởng thức cà phê của người Việt thường đi kèm với sữa, đường, muối…
 |
| Cà phê 100% nguyên chất, dù là arabica hay robusta, đều không có độ sánh dẻo hay mùi thơm quá gắt. Ảnh minh hoạ |
Thực tế, có một thời gian dài cà phê pha trộn đã len lỏi rộng khắp thị trường. Các thành phần được pha trộn phổ biến gồm đậu nành, bắp... giúp tạo mùi thơm và giảm giá thành sản phẩm. Đến nay, cà phê pha trộn vẫn tồn tại phổ biến, thậm chí có doanh nghiệp công bố rõ tỷ lệ pha trộn trên nhãn mác.
Thói quen uống cà phê pha trộn đã hình thành nên một "gu" vị đặc trưng: đậm, sánh, thơm nồng mà thực chất đến từ các nguyên liệu như bắp và đậu nành chứ không phải từ hạt cà phê nguyên chất. Trong khi đó, cà phê 100% nguyên chất, dù là arabica hay robusta, đều không có độ sánh dẻo hay mùi thơm quá gắt.
Chưa kể, khi đã pha thêm đường, sữa, người uống càng khó cảm nhận hương vị nguyên bản, dẫn đến việc mất khả năng phân biệt chất lượng thật của cà phê.
Anh Đạt cho biết: cà phê pha trộn không phải là cà phê giả nếu trong thành phần vẫn có một tỷ lệ hạt cà phê nhất định. Tuy nhiên, Việt Nam hiện vẫn chưa có quy định rõ ràng trong việc định danh sản phẩm này.
Căn cứ theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5251:2015, cà phê bột chỉ cần có hàm lượng caffeine từ 1% trở lên là đạt yêu cầu. Trong khi đó, hạt cà phê robusta loại phổ biến tại Việt Nam có hàm lượng caffeine tự nhiên có thể vượt 4%.
Điều đó có nghĩa, chỉ cần sử dụng 20% hạt cà phê robusta kết hợp với 80% nguyên liệu khác như bắp, đậu... sản phẩm vẫn được gọi là cà phê nếu đạt mức caffeine tối thiểu.
Vì vậy, anh Đạt kiến nghị cơ quan quản lý cần sớm ban hành quy định rõ ràng hơn. Theo đó, chỉ những sản phẩm chế biến hoàn toàn hoặc phần lớn từ hạt cà phê mới được ghi nhãn là “cà phê”. Còn các sản phẩm pha trộn phải ghi rõ tỷ lệ thành phần để người tiêu dùng có thể lựa chọn minh bạch.
Trong bối cảnh hiện tại, việc người tiêu dùng tự phân biệt cà phê thật - giả dựa vào cảm quan là điều gần như bất khả thi. Bởi không ai có thể nhìn vào ly cà phê hay gói cà phê bột để đo được hàm lượng caffeine.
Tuy nhiên, theo anh Đạt, một số dấu hiệu dưới đây có thể giúp người tiêu dùng đề phòng cà phê giả:
Giá rẻ bất thường: Nên cảnh giác với các loại cà phê có giá chỉ vài nghìn đồng mỗi ly hoặc dưới 150.000 - 200.000 đồng/kg cà phê bột. Trong khi giá hạt robusta chất lượng đã ở mức 150.000 đồng/kg, sau khi rang xay, đóng gói, vận chuyển... giá bán lẻ hợp lý thường không dưới 250.000 đồng/kg.
Chọn địa chỉ tin cậy: Ưu tiên mua cà phê tại các thương hiệu uy tín hoặc chuỗi cà phê có quy trình kiểm soát chất lượng rõ ràng, thay vì các quán nhỏ lẻ không minh bạch nguồn gốc.
Tập uống cà phê nguyên chất: Chuyển sang dùng cà phê được xay trực tiếp từ hạt và pha tại chỗ, không thêm sữa, đường để cảm nhận rõ vị nguyên bản. Khi đã quen với hương vị cà phê thật, người tiêu dùng sẽ dễ dàng phân biệt và chọn lựa đúng sản phẩm.
