Trong bối cảnh bị Mỹ và châu Âu áp thuế cao, Đông Nam Á được xem là một điểm đến lý tưởng cho các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như BYD, Chery và GAC Aion. Khu vực này có dân số trẻ, thu nhập tăng trưởng và nhu cầu sử dụng xe điện đang lên cao nhờ chính sách khuyến khích từ chính phủ.

Tại Việt Nam, BYD bước chân vào thị trường từ giữa năm 2024 với hàng loạt sản phẩm nhưng đến nay chưa tạo được điểm nhấn rõ rệt. Tại Indonesia, BYD đang đầu tư xây dựng nhà máy trị giá 1,3 tỷ USD, trong khi Chery dự kiến mở nhà máy tại Thái Lan. Các động thái này thể hiện tham vọng chinh phục thị trường ASEAN trong dài hạn.

Tuy nhiên, thành công ban đầu nhanh chóng nhường chỗ cho những thách thức lớn. Thứ nhất, giá xe điện vẫn cao so với thu nhập trung bình của người dân trong khu vực. Tại Indonesia, dù doanh số xe điện đã tăng mạnh lên 43.188 chiếc vào năm 2024, nhưng vẫn chỉ là một phần nhỏ trong tổng doanh số 860.000 ô tô du lịch bán ra.

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng trạm sạc tại ASEAN vẫn chưa đồng bộ. Đối với các hãng xe Trung Quốc, việc thiếu hệ thống sạc phù hợp với chuẩn xe của họ là một rào cản rất lớn.

ASEAN - 'Miếng bánh ngon' nhưng 'khó nuốt' của ô tô điện Trung Quốc
Nhiều lý do khiến xe điện Trung Quốc gặp khó khăn tại thị trường Đông Nam Á. Ảnh minh họa

Thứ ba, thói quen và tâm lý tiêu dùng cũng góp phần khiến xe điện Trung Quốc khó tạo đột phá. Tại ASEAN, Toyota và Honda vẫn là những thương hiệu được tin dùng hơn. Ngay cả khi xe điện Trung Quốc dự báo tăng thị phần từ 6% lên 13% vào năm 2030, các hãng xe Nhật Bản vẫn chiếm đến 68% doanh số xe du lịch trong khu vực.

Trong khi BYD vẫn chưa gây ấn tượng tại Việt Nam, VinFast đang dẫn đầu thị trường nhờ mạng lưới trạm sạc riêng và dòng xe giá rẻ VF 5 Plus. Trong số 91.500 xe điện bán ra tại Việt Nam năm ngoái, hơn 87.000 chiếc thuộc về VinFast.

Một lý do quan trọng giúp VinFast chiếm được thị trường là sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp liên quan, điển hình là hãng taxi điện GSM do tỷ phú Phạm Nhật Vượng sở hữu 95%.

Dù gặp khó khăn, các hãng xe Trung Quốc vẫn tiếp tục chiến lược dài hạn. Họ đang tăng cường nhận diện thương hiệu qua quảng cáo và xây dựng các nhà máy sản xuất tại ASEAN.

Theo các chuyên gia, xe điện Trung Quốc có thể phải mất từ 5-7 năm để tạo động lực tại khu vực. Trong thời gian đó, họ cần giảm giá, cải thiện dịch vụ và phát triển hạ tầng sạc đồng bộ.