Bộ trưởng Bộ GD&ĐT: Nước ta còn nhiều khó khăn nhưng rất thống nhất thực hiện việc miễn học phí

Phát biểu tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, hiện trên thế giới có 38 quốc gia đang thực hiện miễn hoàn toàn học phí cho học sinh ở bậc mầm non, đều có thu nhập cao. Có 90 quốc gia miễn một phần hoặc hỗ trợ với các nhóm đối tượng khác nhau.

Bộ trưởng nói: “Trong bối cảnh nước ta còn nhiều khó khăn, nhiều nhiệm vụ phải đầu tư, thu nhập chưa cao, nhưng Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội cũng đã rất thống nhất để thực hiện việc miễn học phí tạo điều kiện cho trẻ em đến trường và đỡ gánh nặng cho phụ huynh”.

Để kịp thời triển khai chính sách miễn học phí áp dụng từ năm học này, ông Sơn cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang tích cực triển khai xây dựng nghị định để thay thế cho các nghị định liên quan (nghị định 81 và nghị định 97).

Theo đó, trong tháng 6 này có thể hoàn tất và ban hành được cùng thời điểm với nghị quyết về miễn học phí được Quốc hội thông qua (dự kiến 26/6). Nghị định cũng có hiệu lực ngay sau đó với quy định khung theo ba miền, ba khu vực, vừa tính theo mức sàn và mức trần.

Đối với những địa phương có thêm điều kiện, có nguồn lực tốt cũng có thể chi thêm cho trường học về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học, giáo viên, nhân viên trường học, hỗ trợ bữa ăn... đảm bảo tổng số chi hỗ trợ trong khung là 30.000 tỷ đồng.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn - Ảnh: Quochoi.vn

Bên cạnh đó, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) cho rằng, chủ trương miễn học phí là bước tiến lớn của Việt Nam trong xây dựng nền giáo dục công bằng và bền vững.

Tuy nhiên, bà Tú Anh cũng thể hiện sự băn khoăn, liệu việc miễn học phí có làm giảm chất lượng giáo dục không? Áp lực tài chính đè nặng có làm giảm các khoản chi cho hoạt động chuyên môn, cơ sở vật chất, trang thiết bị, hay thậm chí ảnh hưởng đến chế độ đãi ngộ cho giáo viên hay không?

Đồng thời, bà Tú Anh cũng thể hiện sự lo ngại về việc phát sinh “các khoản thu tự nguyện”. Nữ đại biểu lý giải, khi có một khoản thu chính thức bị loại bỏ, có thể xuất hiện các hình thức thu khác để bù đắp thông qua các loại quỹ tự nguyện, hoặc các khoản đóng góp không minh bạch. Điều này không chỉ gây ra những bức xúc cho phụ huynh mà còn làm mất đi ý nghĩa của chính sách miễn học phí.

Do đó, đại biểu Tú Anh kiến nghị cần có chiến lược tài chính tổng thể và dài hạn, không chỉ tập trung vào bù đắp học phí mà còn đảm bảo nguồn lực cho việc đầu tư phát triển hạ tầng giáo dục.

Nữ đại biểu cũng lưu ý cần quy định rõ ràng, minh bạch về các khoản thu ngoài học phí (nếu có), kiểm soát chặt chẽ các khoản thu tự nguyện, nghiêm cấm mọi hình thức lạm thu dưới danh nghĩa tự nguyện; và áp dụng nguyên tắc công khai, minh bạch trong mọi hoạt động thu chi của nhà trường để phụ huynh và xã hội giám sát.