Thông tin mới đây được Bộ Xây dựng đưa ra trong báo cáo tình hình triển khai đề án cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước do Bộ Xây dựng làm đại diện chủ sở hữu vừa gửi Bộ Tài chính.

Hiện tại Bộ Xây dựng đang có 6 công ty trực thuộc và dự kiến thoái toàn bộ vốn Nhà nước tại 4 tổng công ty bao gồm Viglacera (VGC), Coma, Lilama, Sông Hồng, thoái trên 50% vốn tại Tổng Công ty Đầu tư Phát triển nhà và Đô thị (HUD) và giữ nguyên 100% vốn tại Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem).

Trước đó, Bộ đã có văn bản gửi Bộ Tài chính dự kiến nguồn thu từ bán vốn nhà nước nộp về ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021-2025. Theo đó, Bộ Xây dựng lên kế hoạch thoái toàn bộ vốn Nhà nước tại Viglacera trong năm nay, dự kiến thu về hơn 5.800 tỉ đồng.

Tuy nhiên, có một số vướng mắc làm chậm quá trình cổ phần hóa các tổng công ty thuộc bộ.

Đó là việc sửa đổi Luật Đất đai thời gian qua ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành xin ý kiến phương án sử dụng đất, giá đất để xác định giá trị doanh nghiệp. Việc lựa chọn đơn vị tư vấn xác định giá khởi điểm doanh nghiệp kéo dài, khối lượng định giá lớn.

Các tổng công ty 100% vốn nhà nước, tổng công ty có vốn góp của Nhà nước khi thực hiện thoái vốn tại doanh nghiệp cấp 2 mà doanh nghiệp cấp 2 chưa là công ty đại chúng hoặc có kết quả kinh doanh thua lỗ không được chuyển nhượng vốn theo phương thức đấu giá công khai theo quy định hiện hành. Điều này gây khó khăn cho quá trình cổ phần hóa các tổng công ty theo nguyên tắc tối đa hóa lợi ích của Nhà nước.

Viglacera đã thoái vốn Nhà nước giai đoạn 1 vào năm 2019, Bộ Xây dựng bán đấu giá thành công 69 triệu cổ phiếu trên tổng số 80,5 triệu cổ phiếu VGC đem chào bán, thu về 1.587 tỷ đồng. Động thái này nằm trong chủ trương chung của Nhà nước sẽ thoái vốn tại một số doanh nghiệp.

Hiện Viglacera có vốn điều lệ 4.483 tỷ đồng trong đó Bộ Xây dựng sở hữu 38,58% cổ phần (tương đương 173 triệu cổ phiếu). Cổ đông lớn nhất của VGC là Gelex (GEX) - sở hữu 50,21%.

Doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng và khu công nghiệp này có tổng tài sản tính tới quý III/2023 là 23.605 tỷ đồng; nợ phải trả là 13.565 tỷ đồng.