Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công: ‘Doanh nghiệp, doanh nhân đang mong muốn chấn hưng khí thế và tinh thần’

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Nghị quyết 41- NQ/TW về xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân thời kỳ mới bắt đầu sự khởi đầu mới trong tình hình mới.

Nhân dịp này, chúng tôi có cuộc trò chuyện với ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.

Doanh nhân là lực lượng nòng cốt để thúc đẩy công nghiệp hoá

-Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa chính thức ký ban hành Nghị quyết 41-NQ/TW về xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân thời kỳ mới bắt đầu sự khởi đầu mới trong tình hình mới. Theo đánh giá của ông, Nghị quyết này sẽ có ý nghĩa như thế nào tới sự phát triển tới sự phát triển của thế hệ doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam, thưa ông?

Tôi tin rằng đây sẽ là Nghị quyết có giá trị lâu dài cho doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam. Nhìn lại chặng đường phát triển của doanh nhân Việt Nam, chúng ta thấy từ khi Đổi mới đến nay được 37 năm và từ giờ cho đến lúc chúng ta đặt ra mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, còn 22 năm nữa.

Chặng đường đó diễn ra trong khoảng 60 năm. Trong thời gian ấy, tôi hình dung ra 3 giai đoạn phát triển. Cụ thể, 20 năm đầu là giai đoạn hình thành giới doanh nhân Việt Nam, lúc đó còn rất bỡ ngỡ và đang định hình. 20 năm tiếp theo từ 2007 - khi chúng ta gia nhập WTO giai đoạn hội nhập quốc tế của doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam. Và bây giờ chúng ta đang bắt đầu bước vào giai đoạn thứ 3: giai đoạn thực hiện mục tiêu, khát vọng đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển và thịnh vượng.

Nghị quyết 41 mới ra đời chính là Nghị quyết để định hướng xây dựng một đội ngũ doanh nhân Việt Nam lớn mạnh, đủ sức thực hiện sứ mệnh, nhiệm vụ góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045 trong 22 năm tới.

Nghị quyết có những nội dung mới về quan điểm, định hướng và giải pháp thực hiện và điều này rất đúng, rất trúng với mong đợi của doanh nhân Việt Nam, là nền tảng để chúng ta tạo dựng một môi trường kinh doanh mới, môi trường chính sách mới cho giới doanh nhân Việt Nam phát triển.

Ví dụ Nghị quyết đưa ra một nội dung rất mới và rất quan trọng khi coi doanh nhân Việt Nam là một trong những lực lượng nòng cốt để đẩy mạnh thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ. Rõ ràng, vai trò đã được đặt lên rất cao. Hay việc chúng ta sẽ có chương trình quốc gia về đào tạo doanh nhân rất bài bản, hay chúng ta sẽ tăng cường bổ sung các chế tài kinh tế để xử lý các vi phạm…

Doanh nhân Việt Nam rất mong đợi điều này vì các nước cũng như vậy, không phải việc gì cũng hình sự hóa các chế tài kinh tế. Việc không hình sự hóa các quan hệ kinh tế lần này được tái khẳng định trong Nghị quyết 41. Đây là những nội dung mới mà doanh nhân rất mong đợi và sẽ tạo sự phấn chấn cho doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam.

Những tín hiệu phục hồi kinh tế đã xuất hiện

-Việt Nam bước vào năm 2023 với rất nhiều khó khăn như tổng cầu sụt giảm mạnh, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng khó khăn, tốc độ giải ngân vốn tín dụng chậm, bối cảnh quốc tế còn nhiều diễn biến khó lường… đặc biệt, trải qua gần 3 năm dịch bệnh, nhiều doanh nghiệp vốn đã “hụt hơi” nay dường như trở nên kiệt quệ. Vậy ông đánh giá như thế nào về sức khoẻ của cộng đồng doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại?

Tình hình kinh tế cả trong nước cũng như quốc tế năm nay vô cùng khó khăn và đương nhiên điều đó sẽ tạo ra những khó khăn cực kỳ lớn cho cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam.

Các doanh nghiệp Việt đã phải hết sức nỗ lực vượt khó trong bối cảnh: Tổng cầu sụt giảm mạnh, doanh nghiệp khó tiếp cận dòng vốn tín dụng … Có những thị trường đóng băng như bất động sản, gây ra hệ quả lan tỏa trong cả hệ sinh thái của doanh nghiệp.

Tuy vậy, tôi nhận thấy rằng trong bối cảnh đó, doanh nghiệp vẫn đang rất nỗ lực để vượt qua khó khăn. Và điều đáng mừng, niềm động viên cho các doanh nghiệp là trong bối cảnh đó, Đảng và nhà nước luôn bên cạnh và có rất nhiều những quyết sách kịp thời của Quốc hội, của Chính phủ để hỗ trợ các doanh nghiệp.

Như gần đây nhất, ngày 3/10 có Quyết định 25/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm 30% giá đất, giá thuê đất cho doanh nghiệp. Đó là động thái chính sách rất kịp thời.

-Hướng về tương lai, theo ông, những tín hiệu cho sự phục hồi kinh tế đã xuất hiện chưa, thưa ông?

Trong những tháng cuối năm, chúng ta thấy bắt đầu đã có những tín hiệu phục hồi từ thị trường trong nước cũng như quốc tế.

Chúng ta cũng đang kỳ vọng năm 2024 với những diễn biến tốt hơn, nhưng trong bối cảnh hiện nay, có rất nhiều biến động cả trong nước và trên thế giới, đặc biệt là nước ngoài. Vì vậy chỉ có một điều chắc chắc là không có gì chắc chắn cả.

Những ngày gần đây, rất nhiều diễn biến về xung đột địa chính trị, xung đột vũ trang trên thế giới... những điều đó có thể phản ánh vào hoạt động kinh tế của các quốc gia. Việt Nam là một nền kinh tế mở với quy mô xuất nhập khẩu của chúng ta gần gấp đôi GDP đất nước thì mọi biến động nhỏ của thị trường thế giới cũng phản ánh vào hoạt động kinh tế của các doanh nghiệp Việt Nam.

Những biến động lớn sẽ có tác động rất lớn do tâm thế chung của các doanh nghiệp mong đợi những điều tốt hơn, nhưng cũng sẵn sàng ứng phó với những diễn biến khó khăn trong thời gian tới.

Doanh nghiệp cần sự hưng phấn như thời điểm bắt đầu Đổi mới

-Là người gắn bó với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và cũng là chủ quản của đơn vị đại diện cho tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam

Các doanh nhân, doanh nghiệp rất phấn chấn về ngày Tết Doanh nhân của mình. Đặc biệt là có niềm vui, động viên rất lớn, không chỉ từ những chính sách, quyết sách mới đây của Chính phủ mà ngay mới đây, cộng đồng doanh nghiệp cũng được đón chào Nghị quyết mới của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 41-NQ/TW về phát triển, phát huy vai trò của doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới. Nghị quyết như một luồng gió mới - một luồng gió tạo sự phấn chấn rất lớn cho doanh nhân, doanh nghiệp.

Trong bối cảnh đó, VCCI với vai trò là tổ chức quốc gia đại diện cho cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp, chúng tôi vừa động viên, vừa chào đón những chính sách mới của Đảng và Nhà nước, chúng tôi vừa có trách nhiệm phản ánh những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp đến với Đảng và Nhà nước.

Cụ thể, tại cuộc gặp mặt giữa Thủ tướng chính phủ với giới doanh nhân Việt Nam, trong cuộc gặp này chúng tôi đã có báo cáo về các khó khăn, vướng mắc hiện nay của doanh nhân, doanh nghiệp và các hiệp hội doanh nghiệp trong nước; Tổng hợp và báo cáo về tình hình chung của doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam.

Về kiến nghị, tôi xin được tựu chung một số điểm như sau:

Thứ nhất, mong muốn của doanh nhân, doanh nghiệp là việc tiếp cận tín dụng. Tín dụng đang là điểm nghẽn với nền kinh tế, đặc biệt là với thị trường bất động sản.

Thứ hai là về các cơ chế hỗ trợ, miễn giảm các chi phí cho doanh nghiệp, kể cả giãn, giảm nộp các nghĩa vụ về ngân sách.

Thứ ba, một lần nữa, chúng tôi tiếp tục kiến nghị cải thiện môi trường kinh doanh và tiếp tục cải cách hành chính cho các doanh nghiệp.

Nhưng tôi xin được nhấn mạnh rằng, đây mới chỉ là những giải pháp trước mắt mà thôi.

-Vậy, theo ông đâu sẽ là những giải pháp lâu dài, thưa ông?

Tiếp xúc với các doanh nhân, tôi nhận thấy, nhưng có một điều mà doanh nhân, doanh nghiệp rất mong muốn là khơi dậy, chấn hưng khí thế và tinh thần kinh doanh.

Đây là việc mà chúng ta ít nhắc đến, nhưng thực sự tại thời điểm này, doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam và đất nước chúng ta rất cần một khí thế, một sự hưng phấn như thời chúng ta mới bắt đầu Đổi mới. Sức mạnh tinh thần này sẽ giúp chúng ta vượt qua tất cả. Hiện nay, đâu đó sự hưng phấn đã giảm rất nhiều, không chỉ trong khu vực doanh nghiệp mà cả trong khu vực các cơ quan nhà nước, trong việc ra các quyết định, việc dám nghĩ dám làm, dám quyết đã có sự suy giảm. Vì vậy thực sự 2 chữ cần ở đây là tạo lại sự hưng phấn trong xã hội và trong cộng đồng doanh nghiệp. Đây là mong muốn của các doanh nghiệp và chiều nay chúng tôi cũng sẽ truyền tải đến với Chính phủ.

Xin cảm ơn ông.