Từ ngày 1/7/2025, quy định mới trong Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực, mở rộng diện tham gia BHXH bắt buộc đối với lao động ngoài biên chế – những người làm việc không chính thức nhưng có thỏa thuận trả công và chịu sự điều hành, giám sát.

Theo quy định tại Luật BHXH 2024, mọi người lao động Việt Nam làm việc theo hợp đồng có trả lương từ 1 tháng trở lên, kể cả dưới các tên gọi khác (hợp đồng cộng tác, hợp đồng khoán, thỏa thuận thời vụ…) nhưng có tính chất lao động ổn định, có trả công và có quản lý, đều thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc.

Như vậy, các nhóm lao động từng đứng ngoài hệ thống an sinh – như cộng tác viên dài hạn, người làm thuê có thỏa thuận cố định, lao động thời vụ lặp lại hàng tháng… – từ ngày mai sẽ phải thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH.

Tham gia BHXH bắt buộc sẽ giúp người lao động tiếp cận đầy đủ các chính sách an sinh thiết yếu, gồm:

  1. Chế độ ốm đau
  2. Chế độ thai sản
  3. Chế độ hưu trí
  4. Chế độ tử tuất
  5. Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (áp dụng theo Luật ATVSLĐ 2015)

Đây là các quyền lợi then chốt giúp đảm bảo thu nhập và cuộc sống trong các tình huống rủi ro hoặc khi về hưu.

Chưa đầy 24h nữa, hàng triệu lao động sẽ bắt buộc phải đóng BHXH nếu thuộc diện này
Chưa đầy 24h nữa, hàng triệu lao động ngoài biên chế sẽ chính thức phải đóng BHXH bắt buộc theo luật mới, nếu không sẽ đối mặt với phạt tài chính.

Đối với đơn vị sử dụng lao động, việc chậm đóng BHXH từ ngày 1/7/2025 sẽ bị áp dụng mức phạt lũy kế 0,03%/ngày tính trên số tiền chậm nộp.

Công thức tính phạt: Số tiền phạt = 0,03% × Số tiền chậm đóng × Số ngày chậm đóng.

Ngoài tiền phạt, đơn vị vi phạm còn có thể bị xử phạt hành chính và không được xét danh hiệu thi đua trong kỳ đánh giá.

Đáng chú ý, khoản tiền đóng BHXH bắt buộc sẽ được tính là chi phí giảm trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNCN. Theo Luật Thuế TNCN và Thông tư 111/2013/TT-BTC, người lao động có thể khấu trừ khoản này cùng với bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… khi quyết toán thuế cuối năm.

Chỉ còn 1 ngày nữa, người lao động và doanh nghiệp sử dụng lao động cần khẩn trương rà soát hợp đồng, hồ sơ nhân sự, đảm bảo thực hiện đúng quy định. Đây không chỉ là nghĩa vụ theo luật, mà còn là quyền lợi thiết thực trong hệ thống an sinh xã hội toàn diện.