Cổ phiếu dầu khí - cổ phiếu đầu cơ?

Trong chương trình "Khớp lệnh" của VTV ngày 2/3/2023 với chủ đề "Giải mã nhóm cổ phiếu dầu khí", một thực tế được dẫn ra là việc nhóm cổ phiếu dầu khí đang tỏ ra khá “khoẻ” so với thị trường chung, thậm chí nổi bật hơn trong các phiên tăng điểm của thị trường. Tuy nhiên, nhóm này vẫn được giới đầu tư gán mác “có tính đầu cơ cao” và lên xuống mạnh theo chu kỳ.

poe

Ghi nhận sau thời kỳ hoàng kim năm 2013 - 2015, hầu hết nhóm cổ phiếu dầu khí đều giảm giá mạnh và dần mất vai trò trụ cột của thị trường chứng khoán; nhiều cổ phiếu lớn thời điểm đó đã lao mạnh về dưới mệnh giá như PVA giảm từ 87.x đồng về còn 2,x đồng; PVX vốn được coi là một trong những mã có thanh khoản cao nhất trên sàn cũng lao từ 31.x đồng về 2.x đồng.

Bày tỏ ý kiến về thực tế này và việc bị gắn mác "tính đầu tư cao" của nhóm cổ phiếu dầu khí, ông Nguyễn Đức Nhân – Giám đốc Trung tâm kinh doanh - CTCP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho rằng, nhà đầu tư hiện tại sợ nhóm dầu khí. Từ thời điểm nhóm này sụp đổ, tất cả những trận đánh của nhà đầu tư, những đợt tăng giá của nhóm thực chất chỉ là các nhịp Bull Trap (bẫy tăng giá ảo).

Theo ông Nhân, không chỉ riêng nhóm dầu khí, thậm chí nhóm bất động sản với cú sụp đổ kể từ đầu quý 2/2022 đến nay đều để lại những ký ức buồn và được nhà đầu tư ghim lại. Khi sóng tăng ngắn hạn nổi lên, những ký ức đó quay trở lại và nhà đầu tư sẽ kết luận đây là các nhóm cổ phiếu đầu cơ.

"Đánh" cổ phiếu theo giá dầu hàng ngày hay "đánh" theo triển vọng?

Tuy nhiên, câu chuyện "đánh cổ phiếu dầu khí theo giá dầu" theo ông Nhân chỉ là một "gạch đầu dòng"; việc xuống tiền ở một cổ phiếu dầu khí bất kỳ không đơn thuần là "soi" giá dầu thế giới đêm hôm trước để "vào lệnh" mà nhà đầu tư phải xem xét và cân nhắc triển vọng giá dầu trong trung và dài hạn.

poe
Ông Nguyễn Đức Nhân – Giám đốc Trung tâm kinh doanh - CTCP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV)

Liên quan đến câu chuyện đâu là vấn đề nhà đầu tư cần lưu ý với nhóm dầu khí trong thời gian gần đây, chuyên gia Chứng khoán KB Việt Nam cho rằng, sau gần 10 năm kể từ khi sụp đổ, nhóm cổ phiếu dầu khí hiện vẫn vận động ở vùng đáy lớn và chưa có dấu hiệu tăng trưởng. Tương tự, nhóm cổ phiếu bất động sản sau 7 - 8 năm vận động đã xuất hiện một "trận đánh đẹp" trong năm 2021 trước khi sụp đổ.

Theo ông Nhân, sau mỗi trận đánh lớn, sóng lên và sóng tan, các nhóm cổ phiếu cần ít nhất 3 - 5 năm thậm chí lâu hơn để sửa soạn cho một trận đánh lớn khác. Với nhóm dầu khí, sau 1 thập kỷ, hiện những đốm lửa nhỏ đã xuất hiện. Tuy nhiên, việc cổ phiếu dầu khí có thể bùng lên hay không vẫn là câu chuyện chưa thể đoán định.

Theo dự báo từ các định chế tài chính lớn trên thế giới, giá dầu Brent năm 2023 được nhận định có thể chạm mức 94,2 USD/thùng - cao hơn khoảng 10 USD/thùng so với mức giá cập nhật ngày 3/3/2023.

Trong nước, câu chuyện về lô Ô Môn B được cho sẽ tạo việc làm cho ngành dầu khí trong khoảng 5 năm tới.

Dựa trên các dự báo này, ông Nhân cho rằng việc đầu tư cổ phiếu dầu khí cần nhìn vào triển vọng của tương lai, khi nhóm doanh nghiệp đầu ngành tăng giá, tất cả các doanh nghiệp trung/hạ nguồn sẽ đều hưởng lợi, thậm chí cả các doanh nghiệp dầu khí đang thua lỗ.

Chuyên gia Chứng khoán KB và góc nhìn cổ phiếu dầu khí 2023: Những đốm lửa đang lên?
Ảnh chụp màn hình

Soi triển vọng doanh nghiệp hay soi dòng tiền vào các mã đầu ngành?

"Nếu cố phiếu dầu khí đã vào sóng, trong ngắn hạn, 80% cổ phiếu trong cùng nhóm sẽ tăng theo", ông Nhân nhấn mạnh.

Trả lời câu hỏi về việc "câu chuyện hưởng lợi của các doanh nghiệp trong ngành với dự báo giá dầu thế giới năm 2023 sẽ neo cao so với mức hiện tại; các doanh nghiệp thượng nguồn/trung nguồn và hạ nguồn, đâu sẽ là nơi được hưởng lợi nhiều nhất xét ở góc độ doanh thu và lợi nhuận", chuyên gia Chứng khoán KBSV cho rằng, những doanh nghiệp thượng nguồn luôn được hưởng lợi lớn về kết quả kinh doanh như PVS, PVD,...

Tuy nhiên, với khối lượng công việc ngành dầu khí trong nước dự kiến đủ cho 5 năm tới, các doanh nghiệp trung và hạ nguồn (trong đó có cả những công ty đang thua lỗ) vẫn sẽ được "chia việc".

Chuyên gia Chứng khoán KB và góc nhìn cổ phiếu dầu khí 2023: Những đốm lửa đang lên?
Cổ phiếu PVS (Vàng) và PVD (Xanh) hiện đã tăng từ 45 - 55% giá trị sau hơn 3 tháng kể từ khi tạo đáy

Theo quan điểm của ông Nhân, việc soi xét mức độ hưởng lợi của nhóm doanh nghiệp dầu khí đôi khi không quan trọng bằng việc quan sát những mã tập trung được dòng tiền bởi đây sẽ là các cổ phiếu phản ứng trước với các thông tin tốt xấu của thị trường.

Một kinh nghiệm được vị chuyên gia khuyến nghị trong đầu tư cổ phiếu dầu khí là nên hướng điểm nhìn đến các doanh nghiệp có sự tham gia của vốn nhà nước để hạn chế rủi ro, những "cú đánh" về sai phạm, vi phạm phát luật như đã xảy ra trên thị trường chứng khoán trong năm 2022.